"Nhìn" vào lòng Trái Đất

Những mô hình máy tính phức tạp đang tạo ra những hình ảnh chi tiết về các quá trình phục hồi hình dạng Trái Đất liên tục diễn ra từ bên trong, cho chúng ta những cái nhìn mới vào thế giới ngầm bí ẩn phía dưới chân.

"Zoom" vào lòng đất

Những gì mà các mô hình này cung cấp - từ độ sâu hơn 20km dưới lòng đất - cho chúng ta hiểu rõ hơn về những lực phía sau chuyển động của các đĩa kiến tạo hành tinh này, gây ra các biến động động đất và nổ núi lửa. Nó cũng giúp giải thích tại sao Trái Đất, duy nhất trong hệ Mặt Trời, có các địa tầng kiến tạo đầu tiên.

Chuyển động của các đĩa kiến tạo này phụ thuộc nhiều yếu tố phức tạp như nhiệt độ, ứng suất và thành phần đất đá. Để tích hợp tất cả các yếu tố này trong một mô hình đòi hỏi độ phân giải cực cao, TS Thorsten Becker thuộc Đại học Nam California giải thích.

"Với phương pháp này, chúng ta không cần những hình ảnh phân giải cao ở mọi vị trí mà chỉ cần tập trung vào những chỗ mà chúng ta cần quan tâm nhất, chẳng hạn như các ranh giới đĩa kiến tạo, nơi xảy ra hầu hết sự biến dạng địa tầng. Nếu không có được ưu điểm này, các mô hình trước đây buộc các nhà nghiên cứu phải "võ đoán" trong một số trường hợp".

Thâm nhập động đất

Áp dụng mô hình mới, Michael Gurnis thuộc Trung tâm Caltech đã cùng các cộng sự bắt đầu khám phá bên trong các hoạt động của Trái Đất. "Nếu bạn chỉ nhìn vào lòng hành tinh của chúng ta từ vị trí một người ngoài, bạn sẽ chỉ thấy nó sôi sùng sục như một lò lửa lớn hoạt động liên tục," Gurnis chia sẻ. "Nghiên cứu này cho chúng tôi biết về mặt vật lý học, cỗ máy nóng bỏng đó hoạt động như thế nào".

Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chính lõi sâu bên trong của Trái Đất đóng vai trò quan trọng cấp năng lượng cho cỗ máy đó hoạt động, quy định chuyển động nhanh hay chậm của các đĩa kiến tạo.

"Hầu hết chúng ta vẫn nghĩ rằng các lực từ lõi nông của Trái Đất quan trọng hơn, nhưng hóa ra chính các lực truyền và lực cản trong quyển manti dưới lại quyết định mỗi đĩa kiến tạo dịch chuyển 1 hay 10cm mỗi năm. Để có hiệu quả tốt nhất, chính lớp đất nông lại có những liên hệ chặt chẽ với các phần của Trái Đất sâu hàng nghìn kilomet phía dưới".

Nhìn vào lòng Trái Đất
Các nhà nghiên cứu hy vọng mô hình máy tính đặc biệt này có thể cung cấp các manh mối cho nghiên cứu của các nhà địa chấn học.

Các nhà nghiên cứu hy vọng mô hình máy tính đặc biệt này có thể cung cấp các manh mối cho nghiên cứu của các nhà địa chấn học. "Chúng ta có thể không dự đoán chính xác được trận động đất sắp tới, nhưng chúng ta hiểu được tại sao một vùng cụ thể này lại có nhiều động đất hơn những nơi khác" Becker giải thích.

Gurnis và nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng khi một đĩa kiến tạo dịch chuyển sẽ phóng ra một lượng năng lượng tại chỗ rất lớn, nhưng lại quay trở về lõi Trái Đất mà không tác động ảnh hưởng xấu đến bề mặt toàn cầu. Điều này đã làm thay đổi quan điểm truyền thống về sự cân bằng năng lượng của hành tinh chúng ta.

"Những kiến tạo địa tầng này tác động đến nước và chu kỳ cacbon của chúng ta", Becker nói thêm: "Và dường như chúng ta cần những kiến tạo địa tầng này để có sự sống".

Loading...
TIN CŨ HƠN
Mưa axit là gì? Tác hại của mưa axit như thế nào?

Mưa axit là gì? Tác hại của mưa axit như thế nào?

Mưa axit được phát hiện ra đầu tiên năm 1948 tại Thuỵ Điển. Mưa axit là hiện tượng nước mưa có độ chua (pH dưới 5,6) và trong thành phần nước mưa có nitơ và lưu huỳnh.

Đăng ngày: 18/10/2018
Dự án Ecobrick: tái chế nhựa làm gạch xây nhà, giải pháp hiệu quả bậc nhất thời điểm hiện tại

Dự án Ecobrick: tái chế nhựa làm gạch xây nhà, giải pháp hiệu quả bậc nhất thời điểm hiện tại

Một cách tuyệt vời để tái chế thứ rác thải nhựa độc hại, khó phân hủy. Dưới hình dạng những viên gạch ecobrick, ta bắt chúng tiếp tục phục vụ cuộc sống cho tới cuối vòng đời của nhựa thì thôi!

Đăng ngày: 22/07/2018
Tại sao bão thường theo hướng Tây -Tây Bắc?

Tại sao bão thường theo hướng Tây -Tây Bắc?

Dự báo hướng di chuyển của bão cũng giống như dự báo tốc độ di chuyển được xác định là hướng di chuyển trung bình (hướng chủ đạo) của cơn bão trong thời hạn 12h hoặc 24h.

Đăng ngày: 21/07/2018
Vết nứt lan rộng tại siêu núi lửa hoạt động mạnh nhất thế giới - các chuyên gia nói gì?

Vết nứt lan rộng tại siêu núi lửa hoạt động mạnh nhất thế giới - các chuyên gia nói gì?

Mới đây, nhân viên tại Công viên quốc gia Grand Teton của Mỹ đã phải tạm thời đóng cửa một số khu vực, khi các vết nứt trên mặt đất ngày càng xuất hiện nhiều hơn.

Đăng ngày: 20/07/2018
Đừng thờ ơ trước biến đổi khí hậu, nó sẽ khiến bạn mất kết nối internet trong tương lai gần

Đừng thờ ơ trước biến đổi khí hậu, nó sẽ khiến bạn mất kết nối internet trong tương lai gần

Ngày nay, internet dần trở thành yếu tố quan trọng trong cuộc sống con người, thậm chí, nó còn là nhu cầu thiết yếu giống như đồ ăn, thức uống vậy.

Đăng ngày: 19/07/2018
Mùa bão 2018: Bão dịch chuyển bất thường, cần đề phòng những vùng

Mùa bão 2018: Bão dịch chuyển bất thường, cần đề phòng những vùng "ít nhạy cảm"

Khu vực miền Trung luôn được ví là “rốn bão”, còn miền Nam lại hiếm khi có bão. Tuy nhiên, xu hướng bão đang có sự dịch chuyển dần về phía Nam và xuất hiện ở những vùng ít khi có bão.

Đăng ngày: 19/07/2018
Bão Sơn Tinh suy yếu thành áp thấp, Bắc Trung Bộ mưa lớn

Bão Sơn Tinh suy yếu thành áp thấp, Bắc Trung Bộ mưa lớn

Đêm 18/7, bão đã đổ bộ vào đất liền, vùng tâm bão khu vực ven biển các tỉnh Nghệ An, Thanh Hoá gió mạnh cấp 7.

Đăng ngày: 19/07/2018
Tiêu điểm
Khoa Học News