Nuôi cấy não người mini để thử nghiệm chất gây ảo giác

Nhóm nghiên cứu Brazil tìm hiểu tác động của chất gây ảo giác ayahuasca đến não người bằng việc sử dụng các cơ quan tế bào não nhân tạo.

Các nhà khoa học Brazil sử dụng não mini nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, còn gọi là cơ quan tế bào não nhân tạo, để giải thích tác động của ayahuasca, một loại chất gây ảo giác mạnh, đến não người, Newsweek hôm 9/10 đưa tin. Mục đích của nghiên cứu là đánh giá tiềm năng của ayahuasca trong việc dùng làm thuốc chống trầm cảm.

Nhóm nghiên cứu tiến hành nuôi cấy não nhân tạo trong khoảng 45 ngày, sau đó chia chúng thành nhiều nhóm nhỏ. Một nhóm được ngâm vào hợp chất tách ra từ ayahuasca, một nhóm ngâm trong rượu và nhóm còn lại đặt trong dung môi bình thường.

Cơ quan tế bào não nhân tạo được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. (Video: Newsweek).

Để tìm hiểu ảnh hưởng của ayahuasca, các nhà khoa học quan sát xem loại protein nào có số lượng tăng hoặc giảm. Với não ngâm trong ayahuasca, họ phát hiện nhiều protein liên quan đến quá trình ghi nhớ của não và dấu hiệu của tác dụng kháng viêm mà họ cho là chất chống trầm cảm.

Tuy nhiên, mọi kỹ thuật đều có hạn chế nhất định. Đó cũng là nguyên nhân khiến nghiên cứu này còn nhiều điểm thiếu sót, theo hai nhà nghiên cứu Michal Stachowiak tại Đại học Buffalo và Byoung-Il Bae tại Đại học Yale.

"Khi nuôi cấy não người, chúng tôi chỉ có thể đạt đến kích thước 5 - 6mm, không hơn", Stachowiak nói với Newsweek. Nếu muốn phát triển lớn hơn, não sẽ cần dinh dưỡng và oxy do máu cung cấp.

Với kích thước này, não nhân tạo chỉ tương đương với não của thai nhi 3 - 4 tháng tuổi. Do đó, việc dùng não nhân tạo để mô phỏng não người trưởng thành sẽ khiến kết quả sai lệch.

Mục đích của nghiên cứu là đánh giá tiềm năng của ayahuasca trong việc dùng làm thuốc chống trầm cảm.

"Đây là một nghiên cứu thú vị. Nhưng tôi không chắc mô hình này đã được phát triển hoàn toàn. Tôi nghi ngờ việc nó có thể dùng để phản ánh não của người trưởng thành", Stachowski nhận định. Đó là điểm then chốt vì các chất như ayahuasca ảnh hưởng lên mạng lưới neuron thần kinh mà não nhân tạo không có.

Tuy nhiên, triển vọng của phương pháp này rất lớn, theo Stachowski. Các cơ quan tế bào não nhân tạo mô phỏng não người trong giai đoạn đầu nên có thể mang đến một cái nhìn rõ ràng hơn về những gì diễn ra trong một bộ não đang phát triển. Đây là điều mà các nhà khoa học phải cố ước lượng thông qua não động vật và não hiến tặng từ thai chết.

Phương pháp này cũng có thể hữu ích trong việc nghiên cứu các bệnh ảnh hưởng đến sự phát triển của não như tâm thần phân liệt, Zika hay tự kỷ.