Phát hiện cháy rừng tạo ra kim loại cực độc gây ung thư

Sau một số vụ cháy rừng dữ dội gần đây ở Bắc California (Mỹ), các nhà khoa học kiểm tra đất bị cháy và phát hiện nó chứa đầy kim loại gây ung thư gọi là crom hóa trị 6.

Theo Đài NBC News, theo nghiên cứu mới được công bố hôm 12-12 trên tạp chí Nature Communications, các nhà khoa học phát hiện sức nóng từ cháy rừng nghiêm trọng có thể gây biến dạng kim loại lành tính, thường được tìm thấy ở đất California, thành chất gây ung thư khét tiếng: crom-6.


Một ngôi nhà bị cháy ở Paradise, California, năm 2018 - (Ảnh: AFP).

Ở dạng hóa trị 3, crom tương đối vô hại và có nhiều. Nhưng nghiên cứu mới cho biết với nhiệt độ cao hơn 199⁰C có thể xúc tác cho các phản ứng hóa học biến crom-3 thành dạng cực nguy hiểm crom-6.

Phát hiện mới này bổ sung thêm một hiểu biết bước ngoặt: các vụ cháy rừng đang bùng cháy ở các khu vực tự nhiên cũng có thể thải khói chứa kim loại độc hại vào khí quyển.

Tác giả của nghiên cứu, Scott Fendorf, giáo sư khoa học hệ thống Trái đất tại Đại học Stanford (Mỹ), cho biết cháy rừng thường cháy nóng hơn và lâu hơn, có nhiều khả năng biến đất vô hại thành bụi và tro gây ung thư.

Theo Cơ quan Nghiên cứu ung thư quốc tế, crom-6 là chất gây ung thư nhóm một, có nghĩa nó sẽ gây ung thư ở người. Việc tiếp xúc với một lượng lớn crom-6 có liên quan đến ung thư phổi.

Trong một nghiên cứu trên chuột tiếp xúc với crom-6 trong nước uống, qua 2 năm một số con đã phát triển khối u ở miệng, ruột non và gan.

Các nhà nghiên cứu đã đến những địa điểm xảy ra cháy rừng ở dãy bờ biển phía Bắc của California, bao gồm vụ cháy Kincade năm 2019 và vụ cháy Hennessey năm 2020, để tìm kiếm crom-6.

Họ thu thập tổng cộng khoảng 38 lõi đất từ cả hai địa điểm rừng bị đốt cháy và những địa điểm chưa bị đốt cháy.

Kết quả, họ đã tìm thấy crom-6 tại nơi cháy rừng bùng phát dữ dội, nhất ở các cây bụi mọc ở những khu vực có đất “rắn” tương đối giàu kim loại.

Các nhà nghiên cứu tin rằng crom-6 có thể di chuyển trong khói cháy rừng, thổi như bụi sau khi đám cháy đã tắt và tồn tại trong nhiều tháng sau đó.

Ủy ban Tài nguyên không khí California năm 2023 đã thông qua quy định loại bỏ dần crom-6 tại các cơ sở công nghiệp.

Crom-6 là một chất cực độc gây ô nhiễm nổi tiếng. Nó là hóa chất trung tâm trong vụ kiện tập thể được mô tả trong bộ phim Erin Brockovich về ô nhiễm crom trong nước ở Hinkley, California - nơi kim loại này được sử dụng để chống ăn mòn trong tháp giải nhiệt nước tại trạm nén khí tự nhiên.

Khoảng 600 cư dân Hinkley đã thắng vụ kiện ban đầu trước Pacific Gas & Electric Co. (PG&E) với số tiền bồi thường 333 triệu USD. Theo Hãng tin AP, sau đó PG&E đã trả thêm 315 triệu USD để giải quyết các vụ kiện khác cũng liên quan đến crom-6.

TIN CŨ HƠN
Việt Nam sở hữu hang động 3 triệu năm tuổi, đủ chứa tòa nhà chọc trời 40 tầng của Mỹ

Việt Nam sở hữu hang động 3 triệu năm tuổi, đủ chứa tòa nhà chọc trời 40 tầng của Mỹ

"Ngay cả những người đã chinh phục đỉnh Everest cũng nói rằng khám phá hang Sơn Đoòng là điều kỳ thú nhất, rằng đó là nơi tuyệt vời nhất mà họ từng đến trong đời".

Đăng ngày: 15/10/2025
Tìm hiểu về bảng phân loại cấp độ gió và sóng ở Việt Nam

Tìm hiểu về bảng phân loại cấp độ gió và sóng ở Việt Nam

Dưới đây là bảng phân loại cấp gió và sóng ở Việt Nam, mời các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 14/10/2025
Top 14 nguồn năng lượng thay thế tiềm năng có thể thay đổi thế giới

Top 14 nguồn năng lượng thay thế tiềm năng có thể thay đổi thế giới

Trong lĩnh vực năng lượng, các nguồn nhiên liệu hóa thạch là nguồn năng lượng chính do giá thành tương đối thấp.

Đăng ngày: 13/10/2025
Kinh ngạc thiên đường trên một dãy núi

Kinh ngạc thiên đường trên một dãy núi

Tại vùng đất Navajo thuộc tiểu bang Arizona, miền Tây Nam nước Mỹ, có một dãy núi mà cảnh tượng như thể trên thiên đường, đó là núi Antelope.

Đăng ngày: 12/10/2025
Lốc xoáy - vòi rồng là gì?

Lốc xoáy - vòi rồng là gì?

Trận lốc xoáy ở Oklahoma đầu tuần này đã thu hút sự chú ý của cả thế giới bởi sức tàn phá của nó. Vậy lốc xoáy là gì? Lốc xoáy được hình thành như thế nào?

Đăng ngày: 10/10/2025
Lốc xoáy có nguồn gốc từ đâu?

Lốc xoáy có nguồn gốc từ đâu?

Người ta cho rằng khi không khí ở lớp bên trên lạnh đè lên lớp không khí nóng ở phía dưới, không khí nóng sẽ bị cưỡng bức chuyển động lên rất mạnh.

Đăng ngày: 10/10/2025
Vì sao biển thường có màu xanh?

Vì sao biển thường có màu xanh?

Glenn Smith, giáo sư tại Viện Công nghệ Georgia (Mỹ), đã giải thích vấn đề này như sau: nước biển thật ra không màu nhưng do nó phản chiếu màu xanh của bầu trời nên chúng ta thường thấy chúng có màu xanh, do vậy lúc bầu trời có nhiều đám m&ac

Đăng ngày: 10/10/2025
Khoa Học News