Phát hiện đột phá về cơ chế muỗi chọn "nạn nhân" để hút máu

Một nhóm nhà nghiên cứu tại ĐH Princeton (Mỹ) và ĐH Khoa học Nông nghiệp Thụy Điển (SLU) đã xác định được cơ chế chọn “nạn nhân” để hút máu của loài muỗi bằng cách sử dụng mùi hương, hãng Sputnik đưa tin ngày 16-5.

“Chúng tôi đã tìm ra cách mà muỗi có thể phân biệt mùi hương của người và các loài động vật khác” - ông Rickard Ignell - nhà nghiên cứu về sinh thái hóa học, GS trường SLU và là thành viên của nhóm nghiên cứu - cho biết.

Muỗi dường như có những sở thích khác nhau đối với con người và động vật, nhưng con người chưa bao giờ hiểu được tại sao và làm thế nào chúng có thể phân biệt chính xác giữa hai loài này.

Và với sự trợ giúp của các mẫu mùi từ con người và các loài động vật khác nhau, nhóm nghiên cứu đến từ Mỹ và Thụy Điển đã có thể đưa ra câu trả lời cho câu hỏi này.


Muỗi biết cách phân biệt giữa người và các loài động vật khác thông qua mùi hương. (Ảnh: SPUTNIK)

Tuy nhiên, phần khó khăn mà các nhà nghiên cứu phải đối mặt chính là việc mùi hương của con người bao gồm hàng trăm chất khác nhau, và có những chất, mặc dù với tỷ lệ hơi khác một chút, lại có thể được tìm thấy trong hầu hết các mùi hương của các loài động vật có vú.

Ngoài ra, không có chất nào trong số này vốn có tính hấp dẫn đối với muỗi, vì vậy thách thức của nhóm nghiên cứu là làm sao có thể xác định chính xác hỗn hợp các chất mà muỗi sử dụng để nhận biết mùi của con người.

Trong quá trình nghiên cứu, các chuyên gia đã thu thập các mẫu mùi từ người và động vật (bao gồm chó, chuộc hamster, chuột nhắt, cừu và chim cút), và phân tích các “cấu trúc mùi” này xem chúng được cấu tạo giống và khác nhau như thế nào.


Một con muỗi với bụng căng tràn đầy máu của nạn nhân. (Ảnh: GOOGLE)

Nhóm chuyên gia cũng phát triển các công cụ có thể hình dung các mô hình hoạt động trong não của muỗi, nơi xử lý các xung thần kinh từ tất cả các thụ thể mùi mà muỗi cái có trên râu của chúng.

Theo nhóm nghiên cứu, muỗi có một khu vực đặc biệt trong não, được kích hoạt bất cứ khi nào chúng cảm nhận được mùi của con người.

“Phần não muỗi được kích hoạt khi bị kích thích với mùi hương của con người sẽ khác với phản ứng khi chúng bị kích thích với mùi hương của động vật” - ông Ignell giải thích.

Theo ông, trong khi một số loài muỗi không biết chúng hút máu của ai và có thể làm gì với hầu như bất kỳ loài máu nóng nào, một số loài muỗi đã phát triển một “hệ thống định vị” cực kỳ chính xác để hút máu người.


Muỗi có một khu vực đặc biệt trong não, được kích hoạt bất cứ khi nào chúng cảm nhận được mùi của con người. (Ảnh: GOOGLE)

Khám phá mới về hoạt động não của muỗi có thể đưa các nhà nghiên cứu tiến gần hơn đến việc tìm ra các biện pháp chống lại các bệnh nguy hiểm và có khả năng gây chết người do muỗi gây ra, chẳng hạn như sốt rét, sốt xuất huyết và sốt vàng da, những bệnh vẫn còn ảnh hưởng đến hàng triệu người cho tới nay.

Cuối cùng, các nhà nghiên cứu đã tạo ra một hỗn hợp hương thơm được thiết kế để kích hoạt mô hình hoạt động cụ thể tương tự trong não muỗi giống như mùi hương thực sự của con người.

Do đó, phát hiện mới này cũng có thể tạo cơ sở cho việc phát triển các hỗn hợp hương thơm mới có thể được sử dụng làm các biện pháp theo dõi và kiểm soát muỗi, do đó giúp chống lại các bệnh do muỗi gây ra.

TIN CŨ HƠN
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Không như hầu hết các thực vật có hoa đều thu ong hút bướm, Joshua chỉ kết đôi với bướm đêm Yucca trong suốt cuộc đời dài đằng đẵng đến hàng trăm năm, thậm chí là 1000 năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Kêu hay không kêu, đó luôn là một câu hỏi khó đối với các con dế đực. Bởi vì tiếng kêu có thể mang lại cho chúng tình yêu, nhưng cũng có thể là cái chết.

Đăng ngày: 01/12/2025
Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Loài bọ cạp mới thuộc họ Euscorpiidae, được nhóm nghiên cứu mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập được trong hang Hua Ma, xã Quảng Khê (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Đăng ngày: 30/11/2025
Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Là cá thể duy nhất còn lại trên Trái Đất từ thời khủng long, cây tuế ở Vườn thực vật Durban tại Nam Phi được mệnh danh là loài cây cô đơn nhất thế giới.

Đăng ngày: 28/11/2025
“Rùng mình” loài cây chảy máu giống con người!

“Rùng mình” loài cây chảy máu giống con người!

Mẹ thiên nhiên ban cho con người muôn vàn những điều tuyệt vời và cũng không thiếu những thứ kì lạ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Khoa Học News