Phát hiện hóa thạch thằn lằn biển 200 triệu năm tuổi

Nhà địa chất học tìm thấy hóa thạch hoàn chỉnh nhất của một con thằn lằn biển mõm nhọn Gunakadeit joseeae ở Bắc Mỹ.


Hóa thạch G. joseeae được phát hiện trên quần đảo Keku, Alaska. (Ảnh: IFL Science).

Mỗi năm, rừng quốc gia Tongass ở ven biển phía đông nam Alaska trải qua một hoặc hai đợt biến động thủy triều lớn, phơi bày những khu vực đá ngầm từng chìm dưới mặt nước. Trong một sự kiện như vậy, nhà địa chất học Jim Baichtal từ Cục Kiểm lâm Mỹ đã tình cờ phát hiện bộ xương hóa thạch 200 triệu năm tuổi của một loài thằn lằn biển (thalattosaur) hoàn toàn mới, được đặt tên là Gunakadeit joseeae.

Mẫu vật được tìm thấy trên quần đảo Keku, gần làng Kake, là hóa thạch hoàn chỉnh nhất của một con thalattosaur mõm nhọn ở Bắc Mỹ. Khám phá được mô tả lần đầu tiên trên tạp chí Scientific Reports đã làm thay đổi hiểu biết của cộng đồng khoa học về các loài bò sát biển cổ đại.

"Thalattosaur là một trong những nhóm bò sát cư ngụ trên đất liền đầu tiên thích nghi với cuộc sống dưới đại dương", Neil Kelley, đồng tác giả nghiên cứu thuộc Đại học Vanderbilt cho biết trong một tuyên bố. "Chúng phát triển mạnh trong hàng chục triệu năm nhưng hóa thạch tương đối hiếm, vì vậy, mẫu vật mới đã giúp lấp đầy khoảng trống về sự tiến hóa và tuyệt chủng của chúng".


Hình ảnh phục dựng loài G. joseeae. (Đồ họa: Ray Trool).

Trước khi G. joseeae được phát hiện, mối quan hệ của nhóm thalattosaur trên cây phát sinh chủng loại không được cập nhật trong suốt hai thập niên. Những con thằn lằn cổ đại này sống chủ yếu ở các đại dương xích đạo trong kỷ Tam Điệp, cùng thời với họ hàng khủng long xa xôi của chúng. Dù có phạm vi sinh sống rộng, sự khan hiếm hóa thạch hoàn chỉnh đã cản trở nỗ lực tìm hiểu đầy đủ về lịch sử tiến hóa của chúng trong thời kỳ hệ sinh thái biển biến đổi mạnh mẽ.

G. joseeae là một loài bò sát tương đối nhỏ so với họ hàng cùng thời, khi chỉ dài khoảng 4 m. Chúng có 4 chân, mõm ngắn, nhọn và có khả năng thích nghi cao, cho phép sống sót trong các vùng biển nông ven bờ.

Theo nhóm nghiên cứu, G. joseeae đại diện cho một đơn vị phân loại mới, mở rộng sự khác biệt về hình thái trong nhóm thằn lằn biển và làm thay đổi hiểu biết của các nhà khoa học về cách các loài bò sát cổ đại ăn, phân bố và sự tuyệt chủng cuối cùng của chúng.

TIN CŨ HƠN
Tìm thấy hang khổng lồ

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil

Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Đăng ngày: 05/10/2025
Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Nghĩa trang Xiaohe nằm trong sa mạc Taklamakan ở tây bắc Trung Quốc nổi tiếng thế giới với hàng trăm xác ướp bí ẩn.

Đăng ngày: 21/09/2025
Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Dài 41cm và nặng hơn em bé sơ sinh, ếch Beelzebufo được coi là loài ếch lớn nhất từng tồn tại với khả năng săn mồi đáng kinh ngạc.

Đăng ngày: 18/09/2025
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Hoàng đế Ai Cập cổ đại Akhenaten không phải là người nam tính thực thụ, dù ông là cha của ít nhất nửa tá con. Thực tế, cơ thể ông khá nữ tính, với cái đầu hình trứng.

Đăng ngày: 07/09/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Khoa Học News