Phát hiện mới về "quái vật khổng lồ" cách Trái đất 55 triệu năm ánh sáng

Hình ảnh đầu tiên về lỗ đen nằm ở trung tâm của thiên hà M87 cho thấy các xung từ trường cực lớn phát ra xung quanh "con quái vật" khổng lồ.


Hình ảnh lỗ đen ở trung tâm thiên hà M87 cho thấy ảnh hưởng của các lực hấp dẫn xung quanh nó (Ảnh: Space).

Việc tìm thấy lỗ đen từng được xem là vô cùng khó khăn, do gần như không có bất kỳ ánh sáng nào thoát ra từ phía bên kia của "chân trời sự kiện". Tuy nhiên giờ đây, chúng ta đã có thể quan sát những "con quái vật" này với độ chi tiết đáng kinh ngạc dựa vào sự tiến bộ của khoa học.

Theo đó, lỗ đen nằm ở trung tâm thiên hà M87, cách Trái đất 55 triệu năm ánh sáng, đã trở thành đối tượng được quan sát của Kính viễn vọng Event Horizon (EHT) trong suốt nhiều năm qua.

Hình ảnh đầu tiên về lỗ đen được công bố vào năm 2019 cho thấy một vòng tròn vật chất màu vàng chạy xung quanh phần rìa ngoài của lỗ đen, còn được gọi là chân trời sự kiện.

Đến nay, nhóm nghiên cứu do nhà vật lý thiên văn Avery Broderick đến từ Đại học Waterloo (Canada) dẫn đầu, tiếp tục sử dụng một thuật toán hình ảnh được tích hợp trong EHT nhằm cô lập và trích xuất rõ hơn về hình ảnh nêu trên.

Kết quả là họ phát hiện thấy dấu tích của một phản lực chưa xác định bị lỗ đen thổi ngược ra. Lực này được hình thành từ vật chất xung quanh lỗ đen, dần lớn lên, và được đưa vào phần bề mặt để làm "thức ăn dự trữ" cho nó. "Lỗ đen khổng lồ này là một "kẻ phàm ăn", Avery Broderick lý giải khi quan sát thấy lỗ đen ở trung tâm M87 thường xuyên phóng ra những lực từ.


Hố đen siêu lớn ở trung tâm của thiên hà M87 trong ánh sáng phân cực. (Ảnh: EHT Collaboration).

Hình ảnh này trái ngược hoàn toàn với lỗ đen được tìm thấy ở trung tâm của Dải Ngân hà Sagittarius A (Sgr.A), khi nó tiêu thụ vật chất thấp đến mức được các nhà khoa học so sánh với việc con người "ăn 1 hạt gạo mỗi triệu năm". 

Hình ảnh được làm mới cũng đánh dấu sự đóng góp to lớn của Kính viễn vọng Horizon Event trong việc định vị và khám phá các lỗ đen trong vũ trụ. Theo các nhà nghiên cứu, phát hiện này có thể mang ý nghĩa lớn, khi giải thích một dấu hiệu cơ bản về những gì được hình thành và phát triển xung quanh một lỗ đen. 

Trước đó vào năm 2021, EHT cũng đã cho ra một hình ảnh bổ sung, cho thấy lỗ đen xuất hiện dưới ánh sáng phân cực. Đây là lần đầu tiên sự phân cực - một dấu hiệu của từ trường, được quan sát thấy xung quanh một lỗ đen.

TIN CŨ HƠN
Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Khác với các hiện tượng thiên văn khác như Nhật thực, Nguyệt thực hay sao chổi - Mưa sao băng là một hiện tượng xảy ra với tần suất khá nhiều và dễ gây hứng thú cho những người chưa từng được quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Chúng ta có rất nhiều tên gọi không chính thức cho các cảnh quan vũ trụ. Thỉnh thoảng chúng được đặt tên theo hình dạng mà ta nhìn thấy, ví dụ Tinh vân Đầu Ngựa.

Đăng ngày: 17/12/2025
Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?

Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?

Một nhóm các nhà vật lý quyết định ước tính xem chúng ta mất bao nhiêu thời gian để đến được các hệ sao khác trong Dải Ngân hà bằng các tàu vũ trụ hiện có.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các ngôi sao được tạo ra như thế nào?

Các ngôi sao được tạo ra như thế nào?

Sao không do ai hay cái gì tạo ra mà chúng tự hình thành, hay có thể nói thế này: các ngôi sao sinh ra nhờ một tác động rất mạnh của tự nhiên được gọi là trọng lực.

Đăng ngày: 17/12/2025
Hệ Hai Mặt trời sẽ ảnh hưởng thế nào tới quỹ đạo Trái đất và cuộc sống con người?

Hệ Hai Mặt trời sẽ ảnh hưởng thế nào tới quỹ đạo Trái đất và cuộc sống con người?

Nếu mặt trời và một ngôi sao khác tạo thành một hệ thống sao đôi, Trái đất và các sinh vật trên đó, cũng như nền văn minh của con người, chắc chắn sẽ hoàn toàn khác so với bây giờ.

Đăng ngày: 17/12/2025
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.

Đăng ngày: 16/12/2025
5 hiện tượng huyền bí trong vũ trụ vô tận

5 hiện tượng huyền bí trong vũ trụ vô tận

Hiện tượng bí ẩn là một phần của khoa học, các nhà khoa học liên tiếp phát hiện ra những điều mới mẻ trong không gian bao la, vô hạn của vũ trụ và không ngừng phân tích, nghiên cứu chúng.

Đăng ngày: 16/12/2025
Khoa Học News