Phát hiện tàn tích của xã hội nông nghiệp 5.000 năm tuổi lớn như thành Troy cổ đại

Các nhà khảo cổ học ở Morocco đã phát hiện ra tàn tích của một xã hội nông nghiệp 5.000 năm tuổi, là di chỉ lâu đời nhất từng được phát hiện ở châu Phi bên ngoài Thung lũng sông Nile.

Hàng ngàn đầu rìu đá và mảnh gốm sơn được tìm thấy tại địa điểm này cho thấy một xã hội chưa từng được biết đến trước đây gồm hàng trăm người - tương đương với quy mô của thành Troy thời kỳ Đồ Đồng - những người có thể đã sống cùng nhau, canh tác trên đất đai và buôn bán với các xã hội khác trên khắp Địa Trung Hải.


Di tích khảo cổ Oued Beht chụp từ trên cao. (Ảnh: Toby Wilkinson, OBAP Archive).

Di chỉ khảo cổ Oued Beht ở miền bắc Morocco được thực dân Pháp phát hiện vào những năm 1930. Sau khi di chỉ này bị bỏ quên trong 90 năm, nhà khảo cổ học người Morocco Youssef Bokbot đã linh cảm rằng nơi đây có thể có những phát hiện quan trọng ngay dưới bề mặt và đã liên hệ với các chuyên gia khác để hợp tác khai quật.

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Antiquity cho thấy "một lượng lớn mảnh gốm và rìu đánh bóng", đồng tác giả nghiên cứu Giulio Lucarini, một nhà khảo cổ học tại Viện Khoa học Di sản thuộc Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia Ý, chia sẻ.

Bằng cách xác định niên đại bằng cacbon phóng xạ các mẫu than củi và hạt giống tìm thấy trong quá trình khai quật, nhóm nghiên cứu đã xác định niên đại của địa điểm này vào khoảng năm 3400 đến 2900 trước Công nguyên.

Các nhóm sống ở đó có thể có nhiều nền tảng di truyền khác nhau. Theo một nghiên cứu năm 2023 do Bokbot đồng sáng tác, những người chăn thả gia súc truyền thống từ Sahara, cũng như những người ban đầu đến từ bán đảo Iberia và Trung Đông, có thể đã định cư ở khu vực này.

Những người sống tại địa điểm này là những người nông dân trồng lúa mạch, lúa mì, đậu Hà Lan, ô liu và quả hồ trăn trên vùng đất khô cằn, theo bằng chứng về hạt giống được tìm thấy trong các hố lớn được xây dựng. Nhóm nghiên cứu cũng khai quật được hài cốt của cừu, dê, lợn và gia súc tại địa điểm này.

Ngoài ra, sự phong phú của đồ gốm và đầu rìu đá được tìm thấy tại địa điểm này cho thấy rằng, những nhóm thời kỳ Đồ Đá Mới này đã sản xuất hàng hóa để buôn bán với nhiều xã hội khác trong Thời đại Đồ Đồng và Đồ Đồng Thau tồn tại vào thời điểm này, chẳng hạn như các nhóm ở Bán đảo Iberia và có khả năng là Ai Cập và Lưỡng Hà.

Các nghiên cứu khác đã chỉ ra sự hiện diện của ngà voi và trứng đà điểu ở châu Âu trong thời gian này, nhưng cho đến nay, các nhà khảo cổ học vẫn chưa có bằng chứng cho thấy xã hội nào ở châu Phi có thể đã cung cấp những mặt hàng này cho châu Âu.

Giống như vùng cận Sahara châu Phi vào thời điểm này, Bắc Phi chủ yếu là nơi sinh sống của những người săn bắn hái lượm và chăn thả gia súc, những người du mục đi theo con đường chăn thả gia súc. Và trong khi các xã hội nông nghiệp cố định trong thời kỳ này đã được tìm thấy trên khắp phần còn lại của Địa Trung Hải, Bắc Phi đã bị bỏ qua như một nguồn khảo cổ học.

TIN CŨ HƠN
Chiếc bát gần 600 năm tuổi thời nhà Minh có giá tới 1,9 triệu USD

Chiếc bát gần 600 năm tuổi thời nhà Minh có giá tới 1,9 triệu USD

Chiếc bát tráng men đỏ thời vua Minh Tuyên Tông, cách đây gần 600 năm, được bán với giá 1,9 triệu USD (44 tỷ đồng).

Đăng ngày: 25/11/2025
Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Một người mua sắm đã phát hiện hóa thạch của các sinh vật biển, được cho là đã chết cách đây 66 triệu năm, trên lối đi bộ bên ngoài một trung tâm thương mại ở Thái Lan.

Đăng ngày: 24/11/2025
Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sanakht là một vị vua Ai Cập thuộc vương triều thứ ba của thời kỳ Cổ Vương quốc. Vị trí của ông trong biên niên sử lại rất không chắc chắn.

Đăng ngày: 23/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa với vẻ đẹp “chim sa” sở hữu diện mạo thực tế như thế nào?

Đăng ngày: 22/11/2025
Phát hiện

Phát hiện "quả trứng" khổng lồ bên bờ sông, cặp đôi nhận tin bất ngờ khi báo chính quyền

Hóa ra "quả trứng" khổng lồ này không hề tầm thường.

Đăng ngày: 21/11/2025

"Tái sinh" thiếu nữ xuyên không từ thế giới 31.000 năm trước

Các nhà khoa học đã phục dựng dung nhan của hài cốt được phân loại là nam giới khi khai quật cách đây 140 năm, bất ngờ khi người lộ diện là một thiếu nữ mới 17 tuổi.

Đăng ngày: 21/11/2025
Khoa Học News