Quét laser, sốc vì kim tự tháp mọc giữa đô thị 1.500 tuổi trong lòng Amazon

Một đô thị với gần 500 cấu trúc lớn nhỏ, hàng trăm km kênh đào... hiện ra giữa rừng Amazon, vừa mang vẻ bí ẩn cổ xưa vừa có những thứ lẽ ra phải thuộc về thời hiện đại.

Theo Sci-New, nhóm khoa học gia đẫn đầu bởi giáo sư Jose Iriate của Trường ĐH Exeter (Anh) đã sử dụng LiDAR, một kỹ thuật thám sát bằng tia laser, phát hiện được một đô thị vĩ đại giữa rừng Amazon, khu vực thuộc Llanos de Mojos - Bolivia ngày nay.


Một trong những cụm cấu trúc nghi lễ hiện ra giữa đô thị Amazonia ma quái - (Ảnh: NATURE)

Đó là một đô thị lớn thuộc nền văn hóa Casarabe, phát triển mạnh ở khu vực này trong khoảng năm 500 đến 1400 sau Công Nguyên.

"Từ lâu, chúng tôi đã nghi ngờ rằng các xã hội tiền Columbia phức tạp nhất đã phát triển ở khu vực này của rừng Amazon thuộc Bolivia nhưng bằng chứng trực tiếp bị che giấu dưới tán rừng và khó tiếp cận trực tiếp" - Sci-News dẫn lời giáo sư Iriate.

Công cụ viễn thám hiện đại LiDAR đã giúp họ xác định được hàng loạt cấu trúc phức tạp chưa từng có, không giống bất kỳ loại công trình nào được phát hiện trước đây, bao gồm nhiều nhà cửa, đền đài, các bậc thang và đặc biệt là các kim tự tháp hình nón cao 222 m mọc sừng sững giữa đô thị.

Theo bài công bố trên Nature, trước đây, loại di tích mật độ thấp cùng thời đã được báo cáo là tồn tại bên dưới các khu rừng nhiệt đới ở Đông Nam Á, Sri Lanka và vài khu vực ở Trung Mỹ. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng trực tiếp nào về vùng Amazon thuộc Bolivia.

Khu di tích mới hiện ra giữa một thảm rừng hoang mạc, gồm kiến trúc nghi lễ công cộng bao gồm các bệ, bậc hoành tráng, trên đỉnh là các cấu trúc hình chữ U; các gò, bệ hình chữ nhật; các kim tự tháp hình nón...

Các khu định cư lớn bao quanh khu nghi lễ thành một hình đa giác đồng tâm. Điểm gây chú ý nhất là toàn bộ đô thị có một cơ sở hạ tầng quản lý nước khổng lồ, bao gồm các kênh và hồ chứa quy mô, được xây dựng trên một nền đất thoát nước tốt và cực kỳ thuận lợi cho nống nghiệp.

Các hình ảnh viễn thám đã hé lộ tổng cộng 189 di tích lớn (đền đài, công trình công cộng), 273 cấu trúc nhỏ hơn, 957 km kênh đào và đường đê... cho thấy đây không phải là một khu nghi lễ hoang vắng mà là nơi sinh sống quanh năm của người dân, trải rộng trên diện tích 4.500km2.

Từ lâu, các nền văn minh ở Trung và Nam Mỹ đã gây ngạc nhiên cho giới khảo cổ bởi trình độ xây dựng và cơ sở hạ tầng ứng dụng nhiều công nghệ mà lẽ ra nhiều thế kỷ sau mới xuất hiện. Trong đó, nổi bật là các hệ thống phân phối, lọc và thu gom nước, giúp người dân của các đô thị cổ xưa này có được cuộc sống tiện nghi và dễ dàng phát triển nông nghiệp.

TIN CŨ HƠN
Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Nghĩa trang Xiaohe nằm trong sa mạc Taklamakan ở tây bắc Trung Quốc nổi tiếng thế giới với hàng trăm xác ướp bí ẩn.

Đăng ngày: 21/09/2025
Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Dài 41cm và nặng hơn em bé sơ sinh, ếch Beelzebufo được coi là loài ếch lớn nhất từng tồn tại với khả năng săn mồi đáng kinh ngạc.

Đăng ngày: 18/09/2025
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Chuyên gia tìm thấy báu vật nhỏ xíu trong mộ cổ có giá hơn 3.200 tỷ

Chuyên gia tìm thấy báu vật nhỏ xíu trong mộ cổ có giá hơn 3.200 tỷ

Không ngờ báu vật nhỏ xíu được đặt trên đầu của người tiểu thiếp trong mộ cổ này lại có giá trị hàng nghìn tỷ đồng. Đó là gì?

Đăng ngày: 12/09/2025
Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Hoàng đế Ai Cập cổ đại Akhenaten không phải là người nam tính thực thụ, dù ông là cha của ít nhất nửa tá con. Thực tế, cơ thể ông khá nữ tính, với cái đầu hình trứng.

Đăng ngày: 07/09/2025
Gương mặt bí ẩn giữa 7000 chiến binh đất nung: Xuất hiện trong 5 phút,

Gương mặt bí ẩn giữa 7000 chiến binh đất nung: Xuất hiện trong 5 phút, "biến mất" ngay sau khi khai quật

Bức tượng này là độc nhất trong số 7000 tượng binh mã trong lăng Tần Thủy Hoàng.

Đăng ngày: 06/09/2025
Phát hiện mộ cổ 2.000 năm, giật mình sinh vật sống bên trong bò ra

Phát hiện mộ cổ 2.000 năm, giật mình sinh vật sống bên trong bò ra

Đây là lần đầu tiên nhóm chuyên gia này đào được một sinh vật sống từ một ngôi mộ cổ hơn 2.000 năm.

Đăng ngày: 30/08/2025
Khoa Học News