Siêu quầng lửa cản trở sự sống hình thành quanh sao lùn đỏ

Nghiên cứu mới cho thấy những vụ nổ năng lượng lớn trên những ngôi sao lùn đỏ có thể thổi bay bầu khí quyển của hành tinh xoay quanh.

Siêu quầng lửa hay siêu bão sao (superflare) là những vụ nổ năng lượng và tia cực tím rất mạnh từ những ngôi sao xa xôi. Nó có thể lớn gấp 10.000 lần so với ngọn lửa Mặt trời hay bão Mặt trời thông thường.


Mô phỏng siêu quầng lửa phá hủy bầu khí quyển của hành tinh xoay quanh sao lùn đỏ. (Ảnh: NASA).

Một nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí arXiv báo cáo rằng, siêu quầng lửa có thể là nguyên nhân cản trở sự sống hình thành và tiến hóa trên các hành tinh bên ngoài Hệ Mặt trời.

Sử dụng Vệ tinh Khảo sát Ngoại hành tinh Quá cảnh (TESS) của NASA, các nhà nghiên cứu từ Khoa Vật lý và Thiên văn thuộc Đại học North Carolina của Mỹ cho biết đo được nhiệt độ và bức xạ tia cực tím của 42 siêu quầng lửa phát ra từ 27 ngôi sao lùn đỏ.

Những quan sát này thu được sau mỗi 2 phút, cho phép nhóm nghiên cứu ghi lại biểu đồ nhiệt độ chi tiết trong vòng đời ngắn ngủi của các siêu bão sao. Loại vụ nổ này thường phát ra hầu hết bức xạ tia cực tím của nó chỉ trong 10 đến 15 phút. Do nhiệt độ có mối tương quan chặt chẽ với phát xạ tia cực tím, các nhà nghiên cứu qua đó có thể ước tính năng lượng bức xạ do các vụ nổ gây ra.

Kết quả nghiên cứu tiết lộ siêu quầng lửa không chỉ gây hại trực tiếp cho sự sống mà còn có thể tước đi bầu khí quyển của các hành tinh có quỹ đạo tương đối gần ngôi sao, đặc biệt là những ngôi sao lùn đỏ chiếm tới 75% số lượng sao trong dải Ngân Hà.

Điều này là do sao lùn đỏ hoạt động tích cực hơn những ngôi sao giống như Mặt trời, nên tạo ra nhiều siêu bão sao hơn. Bên cạnh đó, loại sao này rất nhỏ và mờ, nên để nước lỏng có thể ổn định trên bề mặt của hành tinh thì quỹ đạo của nó phải rất gần ngôi sao. Điều này khiến sự sống khó tồn tại, hay nói cách khác là khó xuất hiện "vùng ở được".

TIN CŨ HƠN
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Mặt trời giống như một quả cầu lửa nóng bỏng, chói chang. Hàng giờ hàng phút nó đều bức xạ một năng lượng lớn, phát ra ánh sáng và nhiệt trong vũ trụ, trong đó có Trái Đất chúng ta.

Đăng ngày: 17/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Khoa Học News