Sinh vật bọc thép tiết lộ bí ẩn "thủy quái" không xương thời hiện đại

Hóa thạch 410 triệu năm của một sinh vật bọc thép cổ quái đã giải thích cách mà người các vị tổ tiên cá mập biến hình để trở thành kẻ thống trị các đại dương từ kỷ Devon đến nay.

Sinh vật mới được đặt tên là Minjinia turgenensis thuộc về một nhóm cá lớn được gọi là "cá nhau thai", nhóm sinh vật cổ đại đã tiến hóa thành cá mập và tất cả các động vật có xương sống có quai hàm khác.


Cận cảnh mẫu hóa thạch có thể làm thay đổi lịch sử cố sinh vật học - (ảnh: Martin Brazeau).

Nhóm nghiên cứu từ Anh và Mông Cổ đã kiểm tra một phần vỏ não và mái hộp sọ của Minjinia turgenensis và tìm thấy dạng mô xương chính bên trong các loài xương sụn. Khám phá này cho thấy "mầm mống" của các loài xương sụn đã tồn tại bên trong những con cá thời kỳ trước khi cá mập xuất hiện, và lại ở ngay trong loài họ hàng thân cận với tổ tiên trực hệ của cá mập.

Điều này cho thấy các loài xương sụn như cá mập phải tiến hóa từ các vị tổ tiên có xương cứng. Nói cách khác, từ những sinh vật sơ khai, tổ tiên cá mập đã tiến hóa để sở hữu bộ xương cứng hoàn chỉnh, sau đó tự làm tiêu biến đi và thay thế bằng xương sụn. Điều này trái ngược với suy nghĩ trước đây là động vật xương sụn có trước, sau đó mới tiến hóa thành các sinh vật có xương sống cứng cáp.

Tiến sĩ Martin Brazeau, từ Khoa Khoa học Sự sống thuộc Đại học Hoàng gia London và Khoa Khoa học Trái đất thuộc Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên London (Anh), tác giả chính của nghiên cứu cho biết chính bộ xương tiến hóa thành xương sụn đã giúp cá mập trở nên nhẹ nhàng hơn – bộ xương sụn của nó chỉ bằng một nửa trọng lượng so với khung xương cứng cùng kích thước.

Sự tiến hóa tưởng chừng ngược đời này đã giúp cá mập thích nghi hoàn hảo với cuộc sống dưới đại dương, di chuyển nhẹ nhàng và nhanh nhạy hơn. Có thể chính điều đó đã giúp họ hàng cá mập biến thành loài cá toàn cầu đầu tiên, hùng cứ các đại dương khắp thế giới từ 400 triệu năm trước và cho đến ngày nay vẫn là loài thủy quái nguy hiểm bậc nhất.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí Nature Ecology & Evolution.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Sau khi tiến hành chụp X-quang bức tượng Chúa Jesus có từ thế kỷ XVII – XVIII, các nhà khoa học đã phát hiện ra 8 chiếc răng người thật còn nguyên vẹn trong miệng bức tượng này.

Đăng ngày: 10/12/2025
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Chú voi Ma mút có tên Lyuba sau 42.000 năm bị chôn vùi dưới bùn lầy đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng Mỹ tại Bảo tàng The Field, bang Chicago.

Đăng ngày: 03/12/2025
Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Các nhà nghiên cứu phát hiện một loài bò sát cổ đại với chiếc cổ dài gấp 3 lần cơ thể và hàm răng nhọn hoắt giúp phục kích con mồi.

Đăng ngày: 03/12/2025
Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Một con tàu đắm bí ẩn đã được phát hiện ở Vịnh Mexico vào ngày 16/5 bởi các nhà nghiên cứu của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) khi đang thử nghiệm thiết bị bay không người lái dưới nước.

Đăng ngày: 30/11/2025
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Khoa Học News