Sự thay đổi của Trái đất trong 1,8 tỷ năm qua

Sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo trên Trái đất được nhóm nhà khoa học Trung Quốc dựng lại trong một video ngắn.


Các mảng kiến tạo trên Trái đất trong 1,8 tỷ năm qua. (Video: Tectonics and Earth Systems Group)

Nhóm nghiên cứu của chuyên gia Xianzhi Cao tại Đại học Hải dương Trung Quốc sử dụng thông tin trong các tảng đá trên bề mặt Trái đất để tái tạo sự thay đổi của mảng kiến tạo trong 1,8 tỷ năm qua, Science Alert hôm 9/9 đưa tin. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Geoscience Frontiers. Đây là lần đầu tiên hồ sơ địa chất được sử dụng theo cách này, giúp nhìn lại quá khứ xa đến 1,8 tỷ năm trong 4,6 tỷ năm tuổi thọ của Trái đất.

Video của nhóm nghiên cứu mở đầu bằng bản đồ thế giới quen thuộc ngày nay, sau đó quay ngược về quá khứ. Ấn Độ nhanh chóng di chuyển về phía nam, tiếp theo là các phần của Đông Nam Á, tạo nên siêu lục địa Gondwana ở Nam Bán cầu.

Khoảng 200 triệu năm trước (triệu năm ký hiệu là Ma trong video), khi khủng long còn tồn tại, Gondwana nối liền với Bắc Mỹ, châu Âu và Bắc Á để tạo nên siêu lục địa lớn Pangaea. Video tiếp tục quay ngược thời gian, trở về lúc Pangaea hình thành từ các vụ va chạm mảng kiến tạo cổ xưa hơn. Tiếp theo, siêu lục địa Rodinia xuất hiện. Rodinia lại hình thành do sự chia tách của một siêu lục địa thậm chí còn cổ xưa hơn, Nuna, cách đây khoảng 1,35 tỷ năm.


Video giúp chúng ta nhìn lại quá khứ xa đến 1,8 tỷ năm trong 4,6 tỷ năm tuổi thọ của Trái đất.

Lập bản đồ mảng kiến tạo trong quá khứ là giai đoạn đầu tiên để xây dựng mô hình kỹ thuật số hoàn chỉnh về Trái đất xuyên suốt lịch sử. Mô hình này sẽ cho phép giới khoa học kiểm tra các giả thuyết về quá khứ của hành tinh. Ví dụ, tại sao khí hậu lại trải qua thời kỳ "Quả cầu tuyết Trái đất", hoặc tại sao oxy lại tích tụ trong khí quyển.

Việc mô hình hóa quá khứ của Trái đất rất cần thiết nếu muốn hiểu cách chất dinh dưỡng xuất hiện để thúc đẩy quá trình tiến hóa. Bằng chứng đầu tiên về tế bào phức tạp có nhân - giống như tất cả các tế bào động vật và thực vật - là từ 1,65 tỷ năm trước. Thời điểm này gần với lúc siêu lục địa Nuna hình thành. Nhóm nghiên cứu muốn kiểm tra xem những ngọn núi phát triển vào thời điểm Nuna xuất hiện có thể cung cấp các yếu tố thúc đẩy quá trình tiến hóa tế bào phức tạp hay không.

Nhiều kim loại hình thành trong gốc núi lửa dọc theo rìa mảng kiến tạo. Bằng cách tái tạo vị trí các ranh giới mảng kiến tạo cổ đại qua thời gian, giới chuyên gia có thể hiểu rõ hơn về địa lý kiến tạo của thế giới và giúp các nhà thám hiểm khoáng sản tìm thấy những khối đá giàu kim loại cổ đang bị chôn vùi dưới những ngọn núi trẻ hơn.

TIN CŨ HƠN
Top 7 bí ẩn không tưởng về các biểu tượng nổi tiếng trên thế giới, điều cuối chắc chắn hiếm ai nghĩ đến

Top 7 bí ẩn không tưởng về các biểu tượng nổi tiếng trên thế giới, điều cuối chắc chắn hiếm ai nghĩ đến

Những tác phẩm nghệ thuật, kỳ quan thế giới này đều ẩn chứa bí mật mà hiếm ai biết đến.

Đăng ngày: 11/12/2025
Bí kíp để sống sót qua ngày Black Friday với những tin đồn

Bí kíp để sống sót qua ngày Black Friday với những tin đồn "sale cực mạnh"

Để không rơi vào những tình huống bi kịch như vậy, hãy học bí kíp dưới đây để tìm được những "deal" tốt nhất.

Đăng ngày: 11/12/2025
Điều gì sẽ xảy ra nếu một con gà lao thẳng vào Trái đất với tốc độ gần 300.000km/giây?

Điều gì sẽ xảy ra nếu một con gà lao thẳng vào Trái đất với tốc độ gần 300.000km/giây?

Khi di chuyển với tốc độ bằng 99,99% tốc độ ánh sáng, thiệt hại mà con gà tây gây ra cho Trái Đất vẫn vô cùng lớn, nhờ mức năng lượng khủng khiếp mà nó tạo ra

Đăng ngày: 11/12/2025
Xyanua: Từ

Xyanua: Từ "món quà" của thiên nhiên đến chất độc vô song

Xyanua có lịch sử lâu đời là chất độc đầu bảng trong các vụ đầu độc và giết người. Trải qua hàng thế kỷ, mức độ nguy hiểm của nó vẫn không hề suy giảm.

Đăng ngày: 10/12/2025
Nghệ thuật làm bản sao đồ ăn tại Nhật Bản: Chân thật đến từng chi tiết, thu lợi nhuận khổng lồ!

Nghệ thuật làm bản sao đồ ăn tại Nhật Bản: Chân thật đến từng chi tiết, thu lợi nhuận khổng lồ!

Tồn tại suốt hơn 100 năm, việc sử dụng mô hình đồ ăn giả như một cách quảng cáo gắn liền với mọi nhà hàng tại Nhật Bản.

Đăng ngày: 10/12/2025
Làm sao người xưa biết một năm có 365,2467 ngày?

Làm sao người xưa biết một năm có 365,2467 ngày?

Hơn 2.000 năm trước, nhà thiên văn học Hy Lạp tên là Hipparchus đã tính ra số ngày một năm với sai số chưa đến 0,005. Khi đó, kính thiên văn thậm chí còn chưa được phát minh.

Đăng ngày: 10/12/2025
Sự thật về đao phủ thời Trung Cổ - Nghề lấy mạng người đầy nỗi khổ tâm

Sự thật về đao phủ thời Trung Cổ - Nghề lấy mạng người đầy nỗi khổ tâm

Thời xa xưa, đao phủ là người thực thi công lý, trừng phạt những kẻ phạm tội, luôn xuất hiện với hình ảnh đáng sợ và bí ẩn.

Đăng ngày: 10/12/2025
Khoa Học News