Tìm thấy lịch cổ nhất thế giới, đánh dấu vụ va chạm thảm khốc của sao chổi

Một nghiên cứu mới cho thấy những hình chạm khắc trên một cột đá lớn ở Thổ Nhĩ Kỳ cách đây gần 13.000 năm có thể là lịch Mặt trời và Mặt trăng lâu đời nhất thế giới. Và lịch này có thể được chạm khắc để đánh dấu một vụ va chạm thảm khốc của sao chổi.

Những tác phẩm chạm khắc 13.000 năm tuổi được tìm thấy ở Thổ Nhĩ Kỳ theo dõi các diễn biến của Mặt trời, Mặt trăng và các chòm sao, khiến nó trở thành loại lịch âm dương sớm nhất được biết đến.


Mỗi hình chạm khắc hình chữ V tượng trưng cho một ngày, trong khi hình con chim tượng trưng cho ngày hạ chí. (Ảnh: Martin Sweatman)

Theo nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Time and Mind, các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra những dấu vết này tại Göbekli Tepe, một di chỉ khảo cổ ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ nổi tiếng với nhiều ngôi đền có hình vẽ khắc tinh xảo .

Cột trụ mới được nghiên cứu này chứa 365 ký hiệu hình chữ V. Các nhà nghiên cứu cho rằng, mỗi chữ "V" tượng trưng cho một ngày, với toàn bộ lịch bao gồm "12 tháng âm lịch cộng thêm 11 ngày nữa".

Ngoài các biểu tượng "V", các nhà nghiên cứu đã phân tích một bức chạm khắc về "con thú giống chim" có hình chữ V tương tự được khắc quanh cổ. Theo tuyên bố, bức vẽ này có thể đại diện cho "chòm sao hạ chí vào thời điểm nó được khắc".

Các bản vẽ, có khả năng được thực hiện vào khoảng năm 10.850 trước Công nguyên, là một cách để ghi lại một vụ va chạm sao chổi diễn ra trong thời gian đó. Chúng cho thấy rằng những cư dân đầu tiên này có thể ghi lại các quan sát của họ về Mặt trời, Mặt trăng và các chòm sao dưới dạng lịch Mặt trời.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, tác động của vụ va chạm sao chổi, có thể đã gây ra kỷ băng hà, đủ để gây ra sự thay đổi văn hóa tại Göbekli Tepe và thậm chí có thể dẫn đến sự hình thành của một giáo phái hoặc tôn giáo mới.

"Có vẻ như cư dân của Göbekli Tepe là những người quan sát bầu trời rất giỏi, điều này cũng dễ hiểu vì thế giới của họ đã bị tàn phá bởi một vụ va chạm sao chổi", tác giả nghiên cứu Martin Sweatman, một kỹ sư tại Đại học Edinburgh, Anh cho biết. "Sự kiện này có thể đã thúc đẩy nền văn minh bằng cách khởi xướng một tôn giáo mới và thúc đẩy sự phát triển của nông nghiệp để ứng phó với khí hậu lạnh giá. Có thể, những nỗ lực của họ nhằm ghi lại những gì họ nhìn thấy là những bước đầu tiên hướng tới sự phát triển của chữ viết hàng thiên niên kỷ sau đó".

Những hình vẽ này tương tự với những hình vẽ được tìm thấy tại một địa điểm khảo cổ khác ở vùng Urfa của Thổ Nhĩ Kỳ.

TIN CŨ HƠN
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng:

Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng: "Kho báu" mà Đức Quốc xã giấu nhẹm đi

4 tấn vàng của Đức Quốc xã đã được tìm thấy tại một cung điện từ thế kỷ 18.

Đăng ngày: 07/12/2025
Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Một người dò kim loại ở hạt Kent - Anh đã thực sự trúng mánh khi mặt dây chuyền bằng đồng bà tình cờ tìm thấy trong một trang trại được tuyên bố là kho báu quốc gia.

Đăng ngày: 06/12/2025
Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Chú voi Ma mút có tên Lyuba sau 42.000 năm bị chôn vùi dưới bùn lầy đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng Mỹ tại Bảo tàng The Field, bang Chicago.

Đăng ngày: 03/12/2025
Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Các nhà nghiên cứu phát hiện một loài bò sát cổ đại với chiếc cổ dài gấp 3 lần cơ thể và hàm răng nhọn hoắt giúp phục kích con mồi.

Đăng ngày: 03/12/2025
Loài khủng long khổng lồ kỳ dị có hình dạng như một... con nhím

Loài khủng long khổng lồ kỳ dị có hình dạng như một... con nhím

Trong các loài khủng long đã được con người biết đến, Augustinia được coi là một trong những loài khủng long có hình thù kỳ lạ nhất.

Đăng ngày: 02/12/2025
Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Một con tàu đắm bí ẩn đã được phát hiện ở Vịnh Mexico vào ngày 16/5 bởi các nhà nghiên cứu của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) khi đang thử nghiệm thiết bị bay không người lái dưới nước.

Đăng ngày: 30/11/2025
Khoa Học News