Trận sóng thần cổ đại cách đây 9000 năm có thể cao tới 40m

Trận sóng thần cao 15-40m xảy ra cách đây hơn 9.000 năm có thể đã quét sạch dấu tích của những khu định cư ven biển trước đó.

Kết hợp phân tích khảo cổ với địa chất, các nhà nghiên cứu phát hiện bằng chứng về trận sóng thần lớn ập xuống bờ biển Địa Trung Hải của Israel, gần khu định cư cổ xưa Tel Dor, cách đây 9.290-9.910 năm. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí PLOS One hôm 23/12.


Các nhà khoa học khoan lấy lõi trầm tích ở bờ biển Địa Trung Hải, Israel. (Ảnh: T. E. Levy).

Tel Dor là khu định cư ven biển tồn tại từ giữa thời Đồ Đồng, bắt đầu khoảng năm 2000 trước Công nguyên, và trải qua cuộc thập tự chinh, khoảng năm 1100. Khu định cư nằm dọc theo bờ biển tây bắc Israel ngày nay.

Trong khi nghiên cứu địa lý của khu định cư cổ xưa và lập mô hình máy tính nơi này qua những cuộc khai quật dưới nước và lỗ khoan dưới lòng đất, nhóm chuyên gia bất ngờ phát hiện một lớp trầm tích biển. Họ cho rằng đây là dấu tích của một cơn sóng thần diễn ra vào đầu thế Holocene.

"Dự án của chúng tôi tập trung vào việc tái dựng khí hậu cổ đại và sự thay đổi của môi trường 12.000 năm qua ở bờ biển Israel. Chúng tôi chưa từng nghĩ rằng sẽ tìm thấy bằng chứng về một trận sóng thần cổ đại", Gilad Shtienberg, tác giả chính của nghiên cứu, chuyên gia tại Trung tâm Khảo cổ Biển Scripps thuộc Đại học California-San Diego, chia sẻ.

"Đầu thời Đồ Đá mới, khoảng 10.000 năm trước, bờ biển nằm cách vị trí ngày nay khoảng 4km. Khi phân tích lõi trầm tích và thấy một lớp vỏ sò ở nơi vốn là đất liền vào thời Đồ Đá mới, chúng tôi biết mình đã gặp may", Shtienberg nói.

Kết quả phân tích lớp trầm tích biển chỉ ra, trận sóng thần cổ đại cao 15-40m. Nó mạnh đến mức có thể tiến vào đất liền tới 2,5-4km, mạnh hơn những trận sóng thần sau đó rất nhiều. Các nhà khoa học cũng đã tìm thấy bằng chứng của một trận động đất bắt nguồn từ hệ thống đứt gãy Biển Chết diễn ra cùng giai đoạn với sóng thần Tel Dor.

Giới khoa học tìm được rất ít dấu vết của những ngôi làng có niên đại 10.000-12.000 năm tuổi ở bờ biển Địa Trung Hải thuộc Israel. Nghiên cứu mới cho thấy, nguyên nhân có thể là sóng thần đã quét sạch hầu hết tàn tích của những khu định cư trước đó.

TIN CŨ HƠN
Tìm thấy hang khổng lồ

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil

Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Đăng ngày: 05/10/2025
Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Ngắm xác ướp “công chúa mỉm cười” quyến rũ nhất thế giới

Nghĩa trang Xiaohe nằm trong sa mạc Taklamakan ở tây bắc Trung Quốc nổi tiếng thế giới với hàng trăm xác ướp bí ẩn.

Đăng ngày: 21/09/2025
Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Phát hiện loài ếch cổ đại từng ăn thịt khủng long

Dài 41cm và nặng hơn em bé sơ sinh, ếch Beelzebufo được coi là loài ếch lớn nhất từng tồn tại với khả năng săn mồi đáng kinh ngạc.

Đăng ngày: 18/09/2025
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Pharaoh Ai Cập Akhenaten bị ái nam ái nữ

Hoàng đế Ai Cập cổ đại Akhenaten không phải là người nam tính thực thụ, dù ông là cha của ít nhất nửa tá con. Thực tế, cơ thể ông khá nữ tính, với cái đầu hình trứng.

Đăng ngày: 07/09/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Khoa Học News