Trục vớt được hàng trăm cổ vật từ xác tàu chìm 180 năm

Với 56 lần lặn trong hơn 11 ngày, các chuyên gia trục vớt 275 cổ vật từ HMS Erebus, con tàu chìm một cách bí ẩn vào thế kỷ 19.


Nhà khảo cổ học kiểm tra xác tàu HMS Erebus. (Ảnh: Marc-André Bernier/Cơ quan Công viên Quốc gia Canada).

Tháng 5/1845, hai con tàu dưới sự chỉ huy của John Franklin khởi hành từ Anh đi tìm kiếm Hành lang Tây Bắc nằm giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương. Tuy nhiên, trên hành trình nguy hiểm này, Franklin và thủy thủ đoàn 128 người biến mất một cách bí ẩn. Đến năm 2014, các nhà khảo cổ Canada mới phát hiện xác của một trong hai con tàu, HMS Erebus, tại vùng biển băng giá gần đảo King Williams ở Nunavut, lãnh thổ cực bắc của Canada. Họ tìm thấy xác con tàu còn lại, HMS Terror, gần đó vào năm 2016.

Covid - 19 khiến việc thám hiểm xác tàu bị trì hoãn, nhưng sau đó các nhà khảo cổ đã trở lại khu vực này. Họ mang lên tổng cộng 275 cổ vật từ tàu Erebus trong năm 2022, Smithsonian hôm 6/1 đưa tin.

Với 56 lần lặn trong hơn 11 ngày, nhóm nhà khảo cổ tại Cơ quan Công viên Quốc gia Canada đã trục vớt một tấm da chạm khắc, kính đeo mắt, cầu vai, bát đĩa, các dụng cụ vẽ và đo lường cùng nhiều vật dụng khác. Nhóm chuyên gia đang nghiên cứu và bảo quản các cổ vật tại phòng thí nghiệm của Cơ quan Công viên Quốc gia Canada ở Ottawa.


Các nhà khảo cổ sử dụng phương tiện điều khiển từ xa Deep Trekker để nghiên cứu xác tàu HMS Erebus. (Ảnh: Aimie Néron/Cơ quan Công viên Quốc gia Canada)

Kể từ khi tìm thấy hai xác tàu, các nhà khảo cổ đã tập trung hơn vào HMS Erebus - con tàu dễ bị hư hại hơn. HMS Terror nằm sâu hơn dưới nước và có vẻ an toàn.

Sau đại dịch, vào tháng 4 và tháng 5 năm ngoái, nhóm chuyên gia quay trở lại địa điểm lưu giữ xác tàu Erebus. Họ dựng trại phía trên, kiểm tra và thu thập dữ liệu về con tàu bằng phương tiện điều khiển từ xa Deep Trekker. Tháng 9, các nhà khảo cổ trở lại với tàu nghiên cứu RV David Tompson và sà lan hỗ trợ Qiniqtirjuaq. Trong nhiệm vụ này, họ có thể lặn dưới nước tới hai tiếng nhờ bộ đồ lặn được làm ấm bằng nước nóng.

Nhóm chuyên gia cũng ghi nhận những thay đổi vật lý của xác tàu so với hai năm trước mà nhiều khả năng do bão gây ra. Các nhà chức trách nghi ngờ biến đổi khí hậu có thể dẫn đến lớp băng bao phủ sụt giảm và sóng biển gia tăng, khiến xác tàu xuống cấp nhanh hơn.

"Chìm dưới một trong những môi trường biển độc đáo và nhạy cảm nhất hành tinh, xác tàu HMS Erebus và HMS Terror cũng nằm trong số những xác tàu gỗ được bảo tồn tốt nhất thế giới. Hoạt động nghiên cứu khảo cổ tại chỗ tiếp tục giúp nâng cao hiểu biết về ảnh hưởng của sự thay đổi khí hậu đến khu vực, giúp chúng ta bảo tồn và bảo vệ các di sản văn hóa và thiên nhiên không thể thay thế", Steven Guilbeault, Bộ trưởng Môi trường và Biến đổi khí hậu Canada, cho biết.

TIN CŨ HƠN
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng:

Phát hiện chiếc thùng sắt chứa 4 tấn vàng: "Kho báu" mà Đức Quốc xã giấu nhẹm đi

4 tấn vàng của Đức Quốc xã đã được tìm thấy tại một cung điện từ thế kỷ 18.

Đăng ngày: 07/12/2025
Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Nước Anh có thêm kho báu quốc gia 2.000 tuổi 'gây đỏ mặt'

Một người dò kim loại ở hạt Kent - Anh đã thực sự trúng mánh khi mặt dây chuyền bằng đồng bà tình cờ tìm thấy trong một trang trại được tuyên bố là kho báu quốc gia.

Đăng ngày: 06/12/2025
Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Chú voi Ma mút có tên Lyuba sau 42.000 năm bị chôn vùi dưới bùn lầy đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng Mỹ tại Bảo tàng The Field, bang Chicago.

Đăng ngày: 03/12/2025
Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Các nhà nghiên cứu phát hiện một loài bò sát cổ đại với chiếc cổ dài gấp 3 lần cơ thể và hàm răng nhọn hoắt giúp phục kích con mồi.

Đăng ngày: 03/12/2025
Loài khủng long khổng lồ kỳ dị có hình dạng như một... con nhím

Loài khủng long khổng lồ kỳ dị có hình dạng như một... con nhím

Trong các loài khủng long đã được con người biết đến, Augustinia được coi là một trong những loài khủng long có hình thù kỳ lạ nhất.

Đăng ngày: 02/12/2025
Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Một con tàu đắm bí ẩn đã được phát hiện ở Vịnh Mexico vào ngày 16/5 bởi các nhà nghiên cứu của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) khi đang thử nghiệm thiết bị bay không người lái dưới nước.

Đăng ngày: 30/11/2025
Khoa Học News