Vật liệu mới biến ánh sáng, nhiệt, động năng thành điện cùng một lúc

Những nhà khoa học vừa phát hiện ra một loại khoáng vật có thể sản xuất điện từ nhiều nguồn phức hợp cùng một lúc, bao gồm: ánh sáng, nhiệt và động năng.

Khoáng vật này thuộc họ perovskite, có cấu trúc tinh thể giống với một loại gốm. Đây là lần đầu tiên những nhà nghiên cứu tìm ra loại vật liệu có tính chất đặc biệt này, vì nó có thể chuyển đổi ba nguồn thành năng lượng chỉ ở nhiệt độ phòng.

Tế bào quang điện perovskite được phát minh vào năm 2009. Những khoáng vật này được xem là vật liệu có tiềm năng lớn trong công nghệ tái tạo năng lượng. Tế bào quang điện perovskite vừa rẻ vừa hiệu quả hơn so với tế bào quang điện sillic truyền thống. Mức hiệu quả của nó đã gia tăng từ 3.8% năm 2009 lên 22.1% năm 2016. Điều này khiến nó trở thành công nghệ quang điện phát triển nhanh nhất cho đến bây giờ.

Nhưng năng lượng mặt trời có một vấn đề lớn: Điều gì sẽ xảy ra nếu khi không có đủ ánh sáng mặt trời, hay trời hoàn toàn không có nắng và phần lớn các thiết bị lại được sử dụng chủ yếu trong nhà?

Nhóm nghiên cứu của Trường đại học Oulu ở Phần Lan đã quyết định thí nghiệm với nhiều loại khoáng vật perovskite khác nhau. Họ muốn biết trong số chúng có loại nào có thể khai thác để sản xuất năng lượng từ các nguồn phức hợp được hay không? Cuối cùng họ đã tìm được một ứng cử viên tuyệt vời cho công việc này – KBNNO.

Những loại khoáng vật thông thường sẽ không bao giờ đủ hiệu quả để cung cấp năng lượng cho toàn bộ ngôi nhà của bạn như tế bào quang điện perovskite. Những nhà khoa học cho biết, nó có thể được dùng trong các thiết bị điện như điện thoại hay máy tính hoặc nhiều loại thiết bị thông minh khác – mà đang ngày càng chiếm nhiều vị trí trong nhà hay trên đường phố.

"Nghiên cứu mới này sẽ thúc đẩy sự phát triển của công nghệ IoT và thành phố thông minh. Bời vì nhờ có KBNNO, những cảm biến và thiết bị tiêu tốn nhiều năng lượng trong các công nghệ này không còn là mối lo nữa", Yang Bai – một trong những thành viên của nhóm nghiên cứu nói.


Lần đầu tiên phát hiện vật liệu KBNNO. (Ảnh: llya Grinberg).

Giống như tất cả perovskite, KBNNO là vật liệu sắt điện nên nó có những phân tử lưỡng cực điện nhỏ. Chúng hoạt động giống như cái compa. Khi compa bị nam châm tác động, mũi kim của nó sẽ quay theo một hướng cố định. Tương tự như vậy, khi vật liệu sắt điện thay đổi do tác động nhiệt độ, hai cực của nó sẽ chệch đi. Điều này tạo ra dòng điện tức thời. Hiện tượng này gọi là là hiện tượng hỏa điện.

KBNNO cũng là quang điện có lớp chặn (điện áp ở mặt tiếp giáp giữa hai chất khi có dòng ánh sáng đi qua) nên có thể tạo ra dòng điện khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Nó còn mang tính chất áp điện, do đó có thể chuyển các áp lực được gây ra bởi các chuyển động thành điện năng.

Trong các nghiên cứu trước, nhiều nhà khoa học đã nhận thấy khả năng quang điện có lớp chặn của KBNNO, thậm chí họ cũng đã có những manh mối về các tính chất khác của nó. Nhưng đặc tính của chúng lúc đó chỉ được bộc lộ trong nhiệt độ cực kì thấp, dưới mốc nhiệt độ đóng băng đến hàng trăm độ - nhóm nghiên cứu ở trường Oulu chỉ ra.

Khi kiểm tra những đặc tính của KBNNO tại nhiệt độ phòng, nhóm nghiên cứu thấy tính năng tạo ra năng lượng từ một nguồn đơn lẻ của nó vượt trội hẳn những loại perovskite khác. Hơn nữa, nó còn có thể tạo ra năng lượng từ cả ba nguồn ngay lập tức, điều này rất có ý nghĩa trong những tình huống khẩn cấp.

Những nhà nghiên cứu còn phát hiện ra cách để điều chỉnh hàm lượng KBNNO. Điều này giúp cải thiện độ nhạy của nó với nhiệt và áp lực. Từ đó những dự đoán về mức độ hiệu quả trong hoạt động của nó sẽ chính xác hơn.

"Rất có thể, những đặc tính của KBNNO sẽ được đẩy lên mức cao nhất. Các loại vật liệu chuyển các nguồn thành năng lượng điện thì đã có rất nhiều. Tuy nhiên đây là vật liệu đầu tiên tạo ra năng lượng tức thời từ cả ba nguồn. Cho nên bạn không cần phải giữ trong nhà nhiều thiết bị chuyển đổi điện năng", Bai nói.

Nhưng như thường lệ, từ lúc phát hiện các vật liệu mới cho đến lúc ứng dụng là một khoảng thời gian rất dài. Sẽ còn lâu để loại khoáng vật mới này được thương mại hóa. Nhưng theo các nhà khoa học, thì việc chúng ta gần như phát hiện ra tất cả các đặc tính của các khoáng vật trên Trái đất là một điều đáng mừng hơn.

Toàn bộ nghiên cứu đã được công bố trên Applied Physics Letters.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Công nghệ tàng hình là gì? Nó hoạt động thế nào?

Công nghệ tàng hình là gì? Nó hoạt động thế nào?

Bạn đã từng nghe đến máy bay tàng hình, tàu ngầm tàng hình nhưng bạn có biết nghĩa của tàng hình ở đây thực sự là gì?

Đăng ngày: 24/01/2025
Điện thoại giúp nhìn xuyên thấu mọi chất liệu

Điện thoại giúp nhìn xuyên thấu mọi chất liệu

Các nhà nghiên cứu tại viện công nghệ UT Dallas mới đây đã biến những chiếc điện thoại cầm tay thành thiết bị giúp người dùng có thể nhìn xuyên thấu mọi chất liệu như tường, gỗ, nhựa, giấy…

Đăng ngày: 14/12/2024
Trung Quốc chế tạo kính nhìn xuyên thấu quần áo

Trung Quốc chế tạo kính nhìn xuyên thấu quần áo

Một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc phát triển thiết bị dò siêu nhỏ cho phép nhìn xuyên qua quần áo hoặc một số vật liệu bìa cứng và giấy.

Đăng ngày: 13/12/2024
Tham vọng chế tạo Iron Man của quân đội Mỹ

Tham vọng chế tạo Iron Man của quân đội Mỹ

Bộ Tư lệnh Lực lượng Đặc biệt của Mỹ (SOCOM) hiện đang theo đuổi một chương trình mang tính cách mạng nhằm hỗ trợ năng lực siêu nhân cho binh sĩ trong nhiệm vụ tác chiến.

Đăng ngày: 24/11/2024
Mỹ sắp phóng máy bay nhanh gấp 20 lần âm thanh

Mỹ sắp phóng máy bay nhanh gấp 20 lần âm thanh

Trang Space.com cho hay, Cơ quan Dự án Nghiên cứu cấp cao Quốc phòng Mỹ (tức DARPA) đã lên kế hoạch phát triển và bay thử loại máy bay siêu âm có tên X-Plane tốc độ Mach 20 trong năm 2016.

Đăng ngày: 07/11/2024
Robot cứu hộ hình người của NASA

Robot cứu hộ hình người của NASA

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) mới giới thiệu một loại robot mới, có khả năng đứng bằng hai chân như người và được sử dụng để hỗ trợ cho các công việc cứu hộ.

Đăng ngày: 26/10/2024
Siêu du thuyền hình kim tự tháp lơ lửng trên biển

Siêu du thuyền hình kim tự tháp lơ lửng trên biển

Với cấu trúc hình kim tự tháp lơ lửng sát mặt nước, chiếc siêu du thuyền hạng sang tân tiến do kỹ sư người Anh thiết kế hứa hẹn đem đến trải nghiệm giống như một con tàu vũ trụ.

Đăng ngày: 21/10/2024
Tiêu điểm
Khoa Học News