"Vòng lặp diệt vong" của khí hậu xảy ra trong 15 năm tới?

Một nghiên cứu về khí hậu nóng lên cảnh báo: Các hệ sinh thái có thể rơi vào sụp đổ sớm hơn nhiều so với tính toán của các nhà khoa học.

Theo nghiên cứu về khí hậu được công bố trên tạp chí Nature, hơn 1/5 các "điểm tới hạn" có khả năng gây thảm họa trên thế giới - như sự tan chảy của lớp băng vĩnh cửu ở Bắc Cực, sự sụp đổ của dải băng Greenland và sự biến đổi đột ngột của rừng nhiệt đới Amazon thành thảo nguyên - có thể xảy ra ngay sau năm 2038.


Rừng Amazon bị tàn phá - (Ảnh: iSTOCK).

Trong khí hậu học, "điểm tới hạn" là ngưỡng mà khi vượt qua đó thì hệ thống khí hậu không thể đảo ngược. Ví dụ nếu dải băng Greenland sụp đổ, nó cũng sẽ làm giảm lượng tuyết rơi ở phần phía bắc của hòn đảo, khiến phần lớn dải băng không thể phục hồi được.

Đồng tác giả nghiên cứu, Simon Willcock, giáo sư về tính bền vững tại Đại học Bangor ở Anh, cho biết: “Hơn 1/5 hệ sinh thái trên toàn thế giới đang có nguy cơ sụp đổ. Khi những căng thẳng đang diễn ra và các sự kiện cực đoan tương tác với nhau, chúng sẽ đẩy mọi hệ sinh thái thay đổi một cách nhanh chóng. Điều này có thể nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Một khi mọi sự đạt đến điểm bùng phát thì đã quá muộn".

Các nhà khoa học đã sử dụng nhiều mô hình máy tính để đơn giản hóa động lực học của các hệ sinh thái, từ đó dự đoán số phận của các hệ sinh thái đó. Đồng thời nhận biết khi nào có thể đạt đến điểm giới hạn của chúng.

"Phát hiện chính của chúng tôi từ bốn mô hình sinh thái cho thấy các hệ sinh thái có thể sụp đổ sớm hơn 30-80% tùy thuộc vào bản chất của các căng thẳng bổ sung", đồng tác giả John Dearing, giáo sư địa - vật lý tại Đại học Southampton ở Anh, nói với trang Live Science.

Điều này có nghĩa là các chi phí kinh tế và xã hội sẽ tăng đáng kể do biến đổi khí hậu có thể đến sớm hơn nhiều so với dự kiến. Các chính phủ cũng sẽ có ít thời gian hơn để phản ứng so với tính toán ban đầu.

Gregory Cooper, nhà nghiên cứu hệ thống khí hậu tại Đại học Sheffield ở Anh và là đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh hiện tại không thể dự đoán các điểm bùng phát do khí hậu gây ra và tác động của con người đối với các hệ sinh thái sẽ kết nối như thế nào.

Tuy nhiên, bất kỳ áp lực gia tăng nào đối với các hệ sinh thái sẽ cực kỳ bất lợi và có thể gây hậu quả nguy hiểm.

TIN CŨ HƠN

"Con mắt" màu xanh kỳ lạ của dòng sông dài 101km

Được biết đến với nhiều tên gọi thú vị như "mắt rồng bí ẩn" hay "con mắt của Trái đất", vẻ đẹp huyền bí ở thượng nguồn sông Cetina khiến bao du khách mê mệt tìm đến

Đăng ngày: 17/09/2025
Bão là gì? Bão hình thành như thế nào và vì sao có bão?

Bão là gì? Bão hình thành như thế nào và vì sao có bão?

Bão hình thành như thế nào? Vì sao lại có bão? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn biết đó.

Đăng ngày: 16/09/2025
Sóng thần là gì? Khi nào xảy ra sóng thần?

Sóng thần là gì? Khi nào xảy ra sóng thần?

Sóng thần là một trong những thiên tai có sức tàn phá khủng khiếp nhất của nhân loại.

Đăng ngày: 14/09/2025
Băng tan ở Tây Tạng và mối nguy đối với Việt Nam

Băng tan ở Tây Tạng và mối nguy đối với Việt Nam

Hàng loạt sông băng trên Cao nguyên Tây Tạng đang tan và thực trạng đó có thể gây nên tác động xấu đối với Việt Nam và nhiều nước châu Á khác.

Đăng ngày: 13/09/2025
Lũ ống là gì? Lũ ống thường xảy ra ở đâu, khi nào?

Lũ ống là gì? Lũ ống thường xảy ra ở đâu, khi nào?

Lũ ống là hiện tượng thiên nhiên xảy ra trong mùa mưa và chỉ có ở miền núi, không ít người lầm tưởng rằng lũ ống chính là lũ quét.

Đăng ngày: 11/09/2025
Sự thật phía sau hình ảnh

Sự thật phía sau hình ảnh "dấu vân tay" khổng lồ giữa đại dương mênh mông

Hòn đảo nhỏ đang được nhắc đến có tên là Baljenac hay Bavljenac. Baljenac là "thành viên" của quần đảo Sibenik thuộc vùng biển Adriatic, ngoài khơi bờ biển của đất nước Croatia xinh đẹp.

Đăng ngày: 10/09/2025
Bom thời tiết là gì và sức công phá của nó như thế nào?

Bom thời tiết là gì và sức công phá của nó như thế nào?

Bạn đã từng nghe đến khái niệm “bom thời tiết” và biết được sức công phá của nó lớn đến mức nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Đăng ngày: 10/09/2025
Khoa Học News