"Vòng lặp diệt vong" của khí hậu xảy ra trong 15 năm tới?

Một nghiên cứu về khí hậu nóng lên cảnh báo: Các hệ sinh thái có thể rơi vào sụp đổ sớm hơn nhiều so với tính toán của các nhà khoa học.

Theo nghiên cứu về khí hậu được công bố trên tạp chí Nature, hơn 1/5 các "điểm tới hạn" có khả năng gây thảm họa trên thế giới - như sự tan chảy của lớp băng vĩnh cửu ở Bắc Cực, sự sụp đổ của dải băng Greenland và sự biến đổi đột ngột của rừng nhiệt đới Amazon thành thảo nguyên - có thể xảy ra ngay sau năm 2038.


Rừng Amazon bị tàn phá - (Ảnh: iSTOCK).

Trong khí hậu học, "điểm tới hạn" là ngưỡng mà khi vượt qua đó thì hệ thống khí hậu không thể đảo ngược. Ví dụ nếu dải băng Greenland sụp đổ, nó cũng sẽ làm giảm lượng tuyết rơi ở phần phía bắc của hòn đảo, khiến phần lớn dải băng không thể phục hồi được.

Đồng tác giả nghiên cứu, Simon Willcock, giáo sư về tính bền vững tại Đại học Bangor ở Anh, cho biết: “Hơn 1/5 hệ sinh thái trên toàn thế giới đang có nguy cơ sụp đổ. Khi những căng thẳng đang diễn ra và các sự kiện cực đoan tương tác với nhau, chúng sẽ đẩy mọi hệ sinh thái thay đổi một cách nhanh chóng. Điều này có thể nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Một khi mọi sự đạt đến điểm bùng phát thì đã quá muộn".

Các nhà khoa học đã sử dụng nhiều mô hình máy tính để đơn giản hóa động lực học của các hệ sinh thái, từ đó dự đoán số phận của các hệ sinh thái đó. Đồng thời nhận biết khi nào có thể đạt đến điểm giới hạn của chúng.

"Phát hiện chính của chúng tôi từ bốn mô hình sinh thái cho thấy các hệ sinh thái có thể sụp đổ sớm hơn 30-80% tùy thuộc vào bản chất của các căng thẳng bổ sung", đồng tác giả John Dearing, giáo sư địa - vật lý tại Đại học Southampton ở Anh, nói với trang Live Science.

Điều này có nghĩa là các chi phí kinh tế và xã hội sẽ tăng đáng kể do biến đổi khí hậu có thể đến sớm hơn nhiều so với dự kiến. Các chính phủ cũng sẽ có ít thời gian hơn để phản ứng so với tính toán ban đầu.

Gregory Cooper, nhà nghiên cứu hệ thống khí hậu tại Đại học Sheffield ở Anh và là đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh hiện tại không thể dự đoán các điểm bùng phát do khí hậu gây ra và tác động của con người đối với các hệ sinh thái sẽ kết nối như thế nào.

Tuy nhiên, bất kỳ áp lực gia tăng nào đối với các hệ sinh thái sẽ cực kỳ bất lợi và có thể gây hậu quả nguy hiểm.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Nguy cơ từ 14.000 giếng dầu khí cũ chưa bịt

Nguy cơ từ 14.000 giếng dầu khí cũ chưa bịt

Các giếng không hoạt động, ước tính cần 30 tỷ USD để bịt kín, có thể thải ra khí methane, dầu hoặc chất khác gây ô nhiễm môi trường.

Đăng ngày: 14/08/2025
Đặc điểm nổi bật của khí hậu châu Phi là gì?

Đặc điểm nổi bật của khí hậu châu Phi là gì?

Nhắc đến châu Phi là nhắm đến châu lục với nhiệt độ nóng bức quanh năm. Một châu lục với nhiều điều kiện phát triển kinh tế khó khăn, lạc hậu.

Đăng ngày: 14/08/2025
Bạn phải làm gì khi có động đất?

Bạn phải làm gì khi có động đất?

Doug Copp, đội trưởng đội cứu hộ của Mỹ, từng đi cứu hộ động đất ở 60 quốc gia từ năm 1985 đến nay đã chia sẻ kinh nghiệm quý báu trong tình huống khó khăn nhất khi động đất xảy ra.

Đăng ngày: 10/08/2025
Dải hội tụ nhiệt đới là gì? Việt Nam có chịu ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới hay không?

Dải hội tụ nhiệt đới là gì? Việt Nam có chịu ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới hay không?

Dải hội tụ nhiệt đới là dải thời tiết xấu, hình thành do sự hội tụ của tín phong hai bán cầu.

Đăng ngày: 09/08/2025
Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Khí hậu nước ta rất độc đáo: khí hậu nóng nhưng không khô hạn như Tây Nam Á, Bắc Phi. Nóng ẩm nhưng không nóng ẩm quanh năm như các quần đảo ở Đông Nam Á.

Đăng ngày: 08/08/2025
6 hiện tượng thiên nhiên tuyệt đẹp chỉ có vào mùa đông

6 hiện tượng thiên nhiên tuyệt đẹp chỉ có vào mùa đông

Sấm tuyết, hoa sương đá, sương băng cứng... là những hiện tượng thiên nhiên kỳ thú đến không ngờ.

Đăng ngày: 07/08/2025
Ngày xưa ông cha ta tránh bão như thế nào?

Ngày xưa ông cha ta tránh bão như thế nào?

Do không có phương tiện dự báo thời tiết nên cha ông ta nhận biết dấu hiệu của bão bằng cách quan sát tự nhiên.

Đăng ngày: 02/08/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News