Vượt thời gian 13,3 tỉ năm, “hồn ma” vũ trụ nhân 3 trước người Trái đất

Kính viễn vọng không gian tối tân nhất thế giới James Webb đã phát hiện thêm một "hồn ma" cổ xưa của vũ trụ mang tên RX J2129-z95, đến từ thế giới chỉ mới 510 triệu tuổi sau vụ nổ Big Bang.

Nó là một hồn ma vượt thời gian theo nghĩa đen, bởi để ánh sáng từ vật thể truyền đi khoảng cách hàng tỉ năm ánh sáng đến được ống kính của James Webb bay quanh Trái đất, nó cũng đã mất chừng ấy năm.

Hình ảnh thu thập được là hình ảnh thuộc về quá khứ 13,3 tỉ năm trước (vũ trụ khoảng hơn 13,8 tỉ tuổi). Trong hiện tại, RX J2129-z95 có thể đã tan biến từ lâu.

RX J2129-z95 là một thiên hà bé nhỏ đang hình thành sao, một trong những "thủy tổ" của vũ trụ.


RX J2129-z95 bị nhân ba (G1, G2 và G3) trong dữ liệu James Webb - (Ảnh: NASA/ESA/CSA).

"Thể tích của thiên hà bằng khoảng một phần triệu Ngân Hà, nhưng chúng ta có thể thấy rằng nó vẫn đang hình thành với một số lượng sao mỗi năm" - Tiến sĩ Patrick Kelly, nhà thiên văn học từ Đại học Minnesota (Mỹ), tác giả chính của nghiên cứu mới cho biết.

Theo Sci-News, nó có đường kinh chỉ khoảng 106 năm ánh sáng. Để so sánh, thiên hà chứa Trái đất Milky Way (Ngân Hà) có đường kính ít nhất 100.000 năm ánh sáng, chưa tính quầng halo.

"Hồn ma" vừa được "khai quật" từ thế giới cổ xưa này không hiện ra đơn độc, mà làm bối rối các nhà thiên văn bởi 3 hình ảnh bị nhân bản khác nhau.

Chỉ có một cái là thật, còn lại là hai chiếc bóng phản chiếu của nó. Hiện tượng này là do James Webb đã quan sát vật thể cổ xưa này xuyên qua vùng không - thời gian bị bẻ cong do trường hấp dẫn của một vật thể gần hơn, gọi là "thấu kính hấp dẫn".

Thấu kính hấp dẫn lần này được tạo nên bởi một cụm thiên hà khổng lồ, giúp ánh sáng từ vật thể nhỏ bé và cổ xưa sáng hơn 20 lần so với thực tế.

Khám phá này giúp các nhà khoa học hiểu thêm về các thiên hà đầu tiên của vũ trụ, bước khởi đầu cho một loại quá trình hình thành, hủy diệt, sáp nhập... giúp tạo nên thế giới đa dạng của các thiên hà sau này.

Cung cấp cái nhìn về chúng để các nhà khoa học khắp thế giới nghiên cứu cũng là nhiệm vụ chính của James Webb, công trình hơn 9 tỉ USD được phát triển và điều hành chính bởi NASA, với sự hỗ trợ của hai cơ quan vũ trụ châu Âu - Canada là ESA và CSA.

Nghiên cứu mới về RX J2129-z95 vừa được công bố trên tạp chí khoa học Science.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Năm 1994, loài người từng đối mặt với diệt vong nhưng thoát nạn nhờ vị

Năm 1994, loài người từng đối mặt với diệt vong nhưng thoát nạn nhờ vị "anh hùng bí ẩn" này

Theo các nhà khoa học, vị "anh hùng bí ẩn" này từng cứu Trái đất và loài người thoát khỏi những vụ va chạm nhiều lần chứ không chỉ có năm 1994.

Đăng ngày: 02/07/2025
Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học vừa xác nhận tìm thấy hạt nhân hình quả lê. Điều này không chỉ đi ngược với một số quy luật vật lý mà còn chứng minh rằng du hành thời gian là bất khả thi.

Đăng ngày: 02/07/2025
Những bức ảnh hiếm hoi trên bề mặt Kim tinh

Những bức ảnh hiếm hoi trên bề mặt Kim tinh

Kim tinh có khí hậu khắc nghiệt, nên tàu vũ trụ chỉ tồn tại trong thời gian rất ngắn sau khi hạ cánh.

Đăng ngày: 02/07/2025
Đường thay đổi ngày quốc tế

Đường thay đổi ngày quốc tế

Trái đất tự quay từ Tây sang Đông, sáng, trưa, chiều, tối lần lượt xuất hiện ở các nước trên thế giới một cách tuần hoàn. Vậy một ngày mới trên Trái đất nên bắt đầu từ đâu và kết thúc ở đâu? Để tránh sự hỗn loạn về ngày tháng, Hội ng

Đăng ngày: 30/06/2025
Phương pháp đo khoảng cách tới sao và thiên hà

Phương pháp đo khoảng cách tới sao và thiên hà

Việc nhìn một ngôi sao trên bầu trời, vốn chỉ hiện lên biểu kiến dưới dạng một chấm sáng nhỏ và ước tính khoảng cách của nó dường như rất mơ hồ.

Đăng ngày: 30/06/2025
Bản đồ trái đất và các hành tinh

Bản đồ trái đất và các hành tinh

Nếu bạn là người bắt đầu yêu thích môn thiên văn học thì việc nhận dạng vị trí, tên gọi, thông tin về các hành tinh trong vũ trụ không phải là điều dễ dàng.  Với Home Planet, bạn có thể dễ dàng biết được tất cả các th&ocirc

Đăng ngày: 29/06/2025
Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Tên đăng ký phải sử dụng từ 4 đến 16 ký tự La tinh và chưa từng được đặt cho bất cứ thiên thể nào khác.

Đăng ngày: 28/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News