Ý tưởng xây dựng thành phố hình quả cầu của nhà phát minh Buckminster Fuller

Nhà phát minh Buckminster Fuller đã đề xuất một ý tưởng gọi là "thành phố không gian" (Space City) vào những năm 1960.

Ý tưởng này bao gồm việc xây dựng các thành phố hoặc cơ sở sinh sống cho con người trên các cấu trúc dạng quả cầu khổng lồ, được gọi là "các tổ hợp vũ trụ" (Space Structures), và sử dụng năng lượng mặt trời để tạo ra sự nóng và bay lên không trung.

Buckminster Fuller, kiến trúc sư kiêm nhà phát minh người Mỹ, đưa ra ý tưởng xây dựng Cloud Nine vào những năm 1960. Về cơ bản, Cloud Nine là những khối cầu bay khổng lồ dành cho con người sinh sống. Ý tưởng của Fuller dựa trên quả cầu trắc địa, gồm nhiều mảnh tam giác xây thành một cấu trúc vỏ mỏng có hình dạng giống như quả cầu lớn. Ưu điểm của việc xây dựng theo dạng này là phân bổ áp lực lên toàn bộ cấu trúc.


Một mái vòm trắc địa do Buckminster Fuller thiết kế. (Ảnh: Laurent Bélanger/Wikimedia Commons).

Hình tam giác là sự sắp xếp các thành phần cấu trúc duy nhất có thể ổn định trong chính nó mà không cần liên kết bổ sung tại những điểm giao cắt để ngăn chặn sự cong vênh hình học, theo Outdoor Igloos, công ty sản xuất mái vòm trắc địa. Nói cách khác, đặt áp lực lên một cạnh của tam giác, lực đó sẽ được phân bổ đều sang hai cạnh còn lại, tiếp đó truyền áp lực sang những tam giác liền kề. Sự phân bổ áp lực như vậy là cách mà các mái vòm trắc địa phân bổ áp lực hiệu quả xuống toàn bộ cấu trúc.

Điều thú vị là các khối cầu và mái vòm trắc địa trở nên vững chắc hơn theo tỷ lệ khi lớn hơn. Không chỉ vậy, khi bán kính khối cầu tăng, thể tích của nó cũng tăng với tốc độ cao hơn.

Tiếp theo, hãy xét đến lực nổi. Lực nổi là một lực hướng lên trong chất lưu (bất cứ chất nào chảy, kể cả không khí) tác dụng mọi vật bên trong. Lực này bắt nguồn từ áp suất bên trong chất lưu trở nên lớn hơn khi vật đi sâu hơn vào chất lưu. Áp suất ở đáy của một vật trong chất lưu cao hơn ở đỉnh của vật đó, gây ra lực hướng lên.

Nếu lực nổi của chất lưu lớn hơn trọng lượng của vật thể thì vật đó sẽ nổi. Heli có thể bay lên vì nhẹ hơn các nguyên tố khác trong khí quyển Trái Đất. Điều tương tự cũng xảy ra khi không khí trong khí cầu được làm nóng và loãng đi, khiến khối lượng riêng trở nên nhỏ hơn so với không khí bên ngoài, nhờ đó có thể bay lên.

Fuller cho rằng nếu không khí bên trong một quả cầu trắc địa khổng lồ được làm nóng, thậm chí chỉ cao hơn 1 độ C so với nhiệt độ môi trường xung quanh, thì quả cầu có thể bay lên. Theo ông, một khí cầu như vậy có thể nâng khối lượng đáng kể, do đó, con người có thể sống trong những thành phố hình quả cầu lơ lửng trên không.

Tuy nhiên, phương pháp này có khả thi trên thực tế hay không vẫn chưa được xác thực. Một số chuyên gia tính toán, việc tạo ra các khu vực sinh sống, giả sử theo từng lớp, sẽ nhanh chóng khiến toàn bộ hệ thống trở nên quá nặng. Điều này khiến thành phố quả cầu bay trở nên rất phi thực tế, chưa kể đến rủi ro khi quả cầu rơi xuống đất.

Fuller cũng không kỳ vọng Cloud Nine sớm được triển khai trong thực tế. Thay vào đó, ông đề xuất ý tưởng này như một cách khiến mọi người suy nghĩ về biện pháp ứng phó với việc dân số ngày càng tăng.

TIN CŨ HƠN
Khoan sông băng Ngày Tận Thế, lộ “bí mật ớn lạnh” 5.000 năm trước

Khoan sông băng Ngày Tận Thế, lộ “bí mật ớn lạnh” 5.000 năm trước

Một lõi đá được lấy lên từ mũi sâu xuống sông băng Ngày Tận Thế (Thwaites) của Nam Cực đã đem đến cho nhân loại một tin rất tốt và một tin rất xấu.

Đăng ngày: 15/10/2025
Khám phá sự huyền bí của

Khám phá sự huyền bí của "Chén Khổng Tử"

Chiếc chén đặc biệt này, gọi là "Chén Khổng Tử," mang trong mình một câu chuyện thú vị về sự điều độ và khôn ngoan.

Đăng ngày: 15/10/2025
10 hiện tượng thiên nhiên hiếm thấy

10 hiện tượng thiên nhiên hiếm thấy

Có những hiện tượng thiên nhiên bạn chưa biết đến, vì ít khi chúng xảy ra hay vì  bạn ở một vị trí địa lý không xảy ra những bất thường.

Đăng ngày: 14/10/2025
Nguồn gốc các loại năng lượng tái tạo trên thế giới và quá trình khai thác

Nguồn gốc các loại năng lượng tái tạo trên thế giới và quá trình khai thác

Hiện nay trên toàn cầu, năng lượng tái tạo đang sử dụng chỉ chiếm 16%, quá ít ỏi so với tiềm năng thực tế của nó. Năng lượng tái tạo sử dụng chủ yếu để ứng dụng vào ngành điện.

Đăng ngày: 14/10/2025
Khám phá những điều thú vị về loài chim cánh cụt

Khám phá những điều thú vị về loài chim cánh cụt

Chim cánh cụt cư ngụ chủ yếu ở Nam Cực lạnh giá với nhiệt độ trung bình - 49 độ C

Đăng ngày: 14/10/2025
Ưu và nhược điểm của năng lượng gió

Ưu và nhược điểm của năng lượng gió

Giống như năng lượng mặt trời, năng lượng gió phát triển nhanh nhất nguồn năng lượng trên thế giới Hoa Kỳ đặt mục tiêu sản xuất 20% điện năng bằng năng lượng gió vào năm 2030.

Đăng ngày: 14/10/2025
Nơi thi thể không phân hủy do quá lạnh ở Na Uy

Nơi thi thể không phân hủy do quá lạnh ở Na Uy

Longyearbyen là một thị trấn với 2.000 cư dân chủ yếu sống dựa vào khai thác than đá ở quần đảo Svalbard xa xôi của Na Uy, theo Sun.

Đăng ngày: 14/10/2025
Khoa Học News