1 tỉ năm "thất lạc": Tìm thấy dấu vết siêu lục địa bị vỡ của Trái đất

Bí ẩn gần 150 của Grand Canyon, vùng đất kỳ lạ nơi các tảng đá tuổi đời cách biệt hàng tỉ năm, vừa được giải mã: đó chính là tàn dư từ sự tan vỡ của siêu lục địa Rodinia.

Theo Science Alert, từ năm 1869, nhà địa chất học John Wesley Powell trên đường đi xuống sông Colorado (Mỹ), ở nơi thắng cảnh thiên nhiên nổi tiến gọi là Grand Canyon (Hẻm Núi Lớn), đã phát hiện ra những tảng đá có niên đại 1,4-1,8 tỉ năm nằm cạnh những tảng đá chỉ 520 triệu năm tuổi. Không có loại đá nào ở tuổi đời trung gian. Sự "mất tích" bí ẩn này – khoảng trống tới 1 tỉ năm trong hồ sơ địa chất khu vực – đã để lại một câu hỏi lớn xuyên thế kỷ.


Grand Canyon là bằng chứng về sự tồn tại và tan vỡ của siêu lục địa Rodinia - (Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC)

Nghiên cứu vừa công bố trên Geology cho biết bằng những phương pháp hiện đại, nhóm khoa học gia từ Đại học Colorado ở Boulder (Mỹ) đã tìm ra lời giải: các phần của Grand Canyon trong quá khứ không liền mạch, một phần đã bị dịch chuyển theo những cách khác nhau trong nhiều thiên niên kỷ, dẫn đến một số đá và trầm tích bị cuốn trôi ra đại dương.

Hiện tượng đó chỉ có thể xảy ra bởi hoạt động kiến tạo vô cùng khắc nghiệt, một loạt những sự kiện đứt gãy nhỏ nhưng quan trọng. Đáng chú ý, thời gian mất tích này lại gắn liền với mốc thời gian mà một số bằng chứng khác cho thấy là giai đoạn tan vỡ của siêu lục địa Rodinia, xảy ra khoảng 633-750 triệu năm trước.

Như vậy, Grand Canyon chính là bằng chứng sống động về "giai đoạn kiến tạo hỗn loạn" mà các nhà khoa học tin rằng Rodinia. Vùng này như một "Frankenstein" trong lịch sử địa chất: phía Đông và Tây của nó từng thuộc về 2 vùng hoàn toàn khác nhau, có điều kiện nhiệt độ khác xa nhau. Dường như một số mảnh "trung gian" của vùng đất đã bị đem đi đâu mất, trong khi 2 mảnh từ 2 nơi cách xa của Rodiana lại được đẩy lại gần và ráp nối thành vùng đất kỳ thú ngày nay.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Khủng long có họ với... gà?

Khủng long có họ với... gà?

Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện phần mô mềm trên đỉnh đầu của loài khủng long Edmontosaurus tại Canada và thấy sự tương đồng với phần mào của loài gà ngày nay.

Đăng ngày: 19/02/2025
Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Một nghiên cứu vừa được công bố chứng tỏ, người thượng cố cách đây 10.000 năm là “nhà khoa học” biến đổi gen lúa nước ngày nay.

Đăng ngày: 19/02/2025
Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Rác trong mắt bạn lại là một kho báu quý giá trong mắt người khác.Tại Trung Quốc, đã từng có vô số cổ vật, thậm chí là bảo vật Quốc gia lưu lạc trong dân gian, bị coi là rác, là phế vật.

Đăng ngày: 07/02/2025
Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem

Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem

Lịch sử của một trong những địa điểm linh thiêng nhất thế giới đối với cả người Do Thái và người Hồi Giáo có lẽ sẽ phải được viết lại sau một khám phá bất ngờ của các nhà khảo cổ Israel.

Đăng ngày: 02/02/2025
Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện những dấu tích hóa thạch của một con cá voi cổ đại với bộ răng to lớn đáng sợ.

Đăng ngày: 01/02/2025
Bí ẩn về những năm cuối cùng của voi ma mút

Bí ẩn về những năm cuối cùng của voi ma mút

Một nhà nghiên cứu người Hà Lan đã xem xét hàm của voi răng mấu thời tiền sử. Hóa thạch 2,5 triệu tuổi này có thể cung cấp hiểu biết về nguyên nhân tuyệt chủng của voi nguyên thủy.

Đăng ngày: 21/01/2025
Những điều nhầm tưởng về khủng long

Những điều nhầm tưởng về khủng long

Danh sách dưới đây sẽ khám phá một số quan niệm sai lầm thường gặp về khủng long, và rằng chúng ta đã biết bao nhiêu về chúng, do tạp chí NewScientist liệt kê.

Đăng ngày: 21/01/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News