30 năm trước NASA vô tình chụp được hành tinh khác đang "sống"?

Các nhà khoa học Mỹ đã lật lại bộ dữ liệu từ tàu Magellan của NASA, chụp hơn 30 năm trước và chỉ ra bằng chứng ngạc nhiên cho thấy một hành tinh khác của Hệ Mặt trời vẫn đang hoạt động địa chất.

Tàu Magellan, còn gọi là Venus Radar Mapper, là tàu thám hiểm sao Kim được phóng từ năm 1989 của NASA và đã kết thúc nhiệm vụ năm 1994, nhưng bộ dữ liệu khổng lồ của nó vẫn không ngừng tiết lộ những điều thú vị khi các kỹ thuật phân tích hình ảnh, tín hiệu dần hiện đại hơn.

Lần này, nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi nhà địa vật lý Robert Herick từ Trường Đại học Alaska Fairbanks (Mỹ) và chuyên gia về kỹ thuật radar Scott Hensley từ Phòng thí nghiệm Sức đẩy phản lực (JPL) của NASA đã phân tích các hình ảnh mà tàu Magellan thu thập đầu những năm 1990 cho đến năm 1991.


Phối cảnh 3D của khu vực Maat Mons trên sao Kim - (Ảnh: NASA).

Trong báo cáo hôm 15-3, NASA cho biết họ đã xác định được sự thay đổi hình dạng rõ ràng của một lỗ thông hơi núi lửa trên bề mặt sao Kim chỉ trong vòng 8 tháng, bằng chứng sống động cho thấy sao Kim vẫn đang hoạt động địa chất!

Sở dĩ phát hiện bị phủ bóng lâu như vậy một phần do quỹ đạo elip của tàu vũ trụ này khiến dữ liệu hình ảnh về từng khu vực của nó mang nhiều sai số phải được phân tích thủ công thay vì bằng máy.

Núi lửa nhỏ này nằm gần 2 trong số những siêu núi lửa của sao Kim là Ozza và Maat Mons. Nó có thể là một phần của Mat Mons với dữ liệu ngày 2-10-1991 cho thấy nó dường như vừa trải qua một đợt phun trào, khiến hình dạng gần tròn diện tính 2,2km2 trước đó thành méo và rộng ra thành 4km2.

Địa hình xung quanh cũng thay đổi, giống như bị  dung nham tươi tàn phá ngay trước đó.

Ở Trái đất, hoạt động địa chất của hành tinh thường xuyên gây ra những thảm họa, tuy nhiên cũng cực kỳ cần thiết cho sự sống bởi cung cấp những yếu tố giúp ổn định nhiệt độ, môi trường, thành phần hóa học của bầu khí quyển...

Vì vậy, tìm kiếm được một hành tinh có hoạt động địa chất là giấc mơ của các nhà thiên văn. Đó là một trong những yếu tố cốt lõi cho thấy hành tinh đó còn có khả năng nuôi dưỡng sự sống.

Trở lại với sao Kim, nó từ lâu được chứng minh đã ra đời như người anh em song sinh của Trái đất với đầy đủ các điều kiện để sống - và vẫn đang nằm trong "vùng sự sống" của Hệ Mặt trời - nhưng lại bị nhiều yếu tố thiếu may mắn trong quá trình tiến hóa hành tinh khiến nó quay chậm lại, ngừng hoạt động địa chất và bị bao trùm bởi hiệu ứng nhà kính khốc liệt.

Một điều khiến người ta từng tin sao Kim đã chết là thạch quyển của nó là một lớp vỏ liền mạch, thay vì gồm nhiều mảng kiến tạo như Trái đất. Núi lửa Trái đất thường phun ở rìa các mảng kiến tạo. Tuy nhiên phát hiện mới cho thấy núi lửa trên hành tinh khác có thể đã hoạt động theo một cách khác.

Địa điểm này sẽ là nơi bí ẩn để các sứ mệnh tiếp theo của NASA khám phá. Nhiều nghiên cứu vài năm gần đây đã tìm ra các dấu hiệu sinh học tiềm năng trong quang phổ của hành tinh, điều mà cơ quan vũ trụ của Mỹ thể hiện rõ sự quan tâm.

Nghiên cứu mới vừa được công bố trên tạp chí Science.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Đổi đời nhờ

Đổi đời nhờ "vàng từ trên trời rơi xuống" trúng nhà

Một người thợ đóng quan tài trở thành triệu phú chỉ sau một đêm nhờ thiên thạch nặng 2,1kg rơi qua mái nhà.

Đăng ngày: 28/08/2025
Vật chất trong vũ trụ tồn tại từ hư không hay nó tồn tại ngay từ đầu?

Vật chất trong vũ trụ tồn tại từ hư không hay nó tồn tại ngay từ đầu?

Đây là một câu hỏi lớn, và cũng có thể nói rằng đây cũng là câu hỏi cơ bản của loài người về vũ trụ xung quanh chúng ta.

Đăng ngày: 28/08/2025
Phát hiện thiên hà cách Trái đất 33 tỷ năm ánh sáng

Phát hiện thiên hà cách Trái đất 33 tỷ năm ánh sáng

Với khoảng cách rất xa, ánh sáng từ thiên hà JADES-GS-z13-0 phải mất hơn 13,4 tỷ năm mới đến được Kính viễn vọng Không gian James Webb.

Đăng ngày: 28/08/2025
Hàng trăm thiên hà xa xôi được nhìn thấy qua kính viễn vọng James Webb

Hàng trăm thiên hà xa xôi được nhìn thấy qua kính viễn vọng James Webb

Một hình ảnh vừa được chụp bởi Cảm biến Hướng dẫn Tinh tế của kính viễn vọng James Webb cung cấp một cái nhìn hấp dẫn về các thiên hà xa xôi trong vũ trụ qua ánh sáng hồng ngoại.

Đăng ngày: 27/08/2025
Liệu trình độ công nghệ hiện tại của con người có thể đốt cháy sao Mộc không?

Liệu trình độ công nghệ hiện tại của con người có thể đốt cháy sao Mộc không?

Kích hoạt sao Mộc dường như là một kế hoạch khả thi trong bộ phim khoa học viễn tưởng The Wandering Earth (Địa cầu lưu lạc).

Đăng ngày: 25/08/2025
Phát hiện thế giới khác đầy

Phát hiện thế giới khác đầy "tuyết" rơi ngay bên trong lòng Trái đất

Các tín hiệu kỳ lạ từ nơi sâu thẳm bên trong lòng Trái đất đã giúp các nhà khoa học xác định một thế giới không tưởng, sâu 3.000km bên dưới bề mặt, nơi tuyết giàu silicon đang rơi.

Đăng ngày: 24/08/2025
Vàng trong Hệ Mặt trời đến từ đâu? Vàng ở đâu nhiều nhất trong Hệ Mặt trời?

Vàng trong Hệ Mặt trời đến từ đâu? Vàng ở đâu nhiều nhất trong Hệ Mặt trời?

Vàng ở đâu nhiều nhất trong Hệ Mặt trời? Để trả lời câu hỏi này, trước tiên chúng ta cần tìm hiểu xem vàng trong Hệ Mặt trời của chúng ta đến từ đâu.

Đăng ngày: 23/08/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News