7 sự thật "khủng khiếp" về xyanua - chất độc đang bao trùm Thiên Tân
Cùng đi tìm sự thật thú vị về loại chất độc đang bao trùm lên cả vùng Thiên Tân sau vụ nổ vừa qua.
- Chất độc trong vụ nổ ở Thiên Tân nguy hiểm như thế nào?
- Vụ nổ ở Thiên Tân có sức công phá "kinh hoàng" đến thế nào?
Cyanide là gì và có tác hại "khủng khiếp" ra sao?
Các nhà chức trách Trung Quốc cảnh báo mức độ cyanide trong nước xung quanh nơi xảy ra vụ nổ ở Thiên Tân cao gấp 356 lần cho phép.
Với việc vượt quá hạn mức nhiều như vậy đã khiến cho không ít người quan ngại rằng, chất độc cyanide (hay cyanua, xyanua) sẽ ảnh hưởng lớn đến nguồn nước, nguồn đất, đe dọa cuộc sống của những người dân xung quanh đây.
1. Cyanide là một trong những chất độc nhất trên Trái đất
Chỉ cần khoảng 50 - 200mg xyanua xâm nhập qua đường miệng cũng đủ "hạ gục" một người khỏe mạnh.
2. Xyanua là hóa chất phổ biến nhất trên thế giới
Cynaua có thể tồn tại dưới nhiều hình thức: thể rắn, lỏng, hay khí, xuất hiện ở khắp mọi nơi: trong thực phẩm, cây trồng, thậm chí trong thuốc lá hay khói từ nhựa cháy.
3. Khí hydro xyanua không màu nhưng có vị đắng như quả hạnh nhân
... nhưng chỉ có 40% dân số thế giới có khả năng ngửi được mùi này.
4. Chỉ cần hít khoảng 0,2% khí hydro xyanua cũng khiến bạn tử vong trong vòng 1 phút
Do có khả năng cản trở việc sử dụng oxy của cơ thể người nên chỉ với lượng nhỏ cũng khiến não, tim bị rối loạn và kết cục sẽ là cuộc gặp gỡ với Tử thần.
5. Xyanua giết chết chính "cha đẻ" của mình
Được tìm ra lần đầu tiên năm 1782 nhưng xyanua lại gây ra cái chết nhà hóa học nổi tiếng Karl Scheele.
Karl Scheele là nhà hóa dược học thiên tài đã phát hiện ra rất nhiều nguyên tố, trong đó nổi tiếng nhất là oxy (mặc dù nghiên cứu này sau đó được nhà khoa học Joseph Priestly xuất bản trước), molipden, vonfram, mangan và clo.
Vào thời đại của ông, chưa có các biện pháp bảo đảm an toàn lao động cũng như người ta chưa biết hết về độc tính của các loại hóa chất. Carl còn có một thói quen xấu là sử dụng tất cả các giác quan để tiếp xúc với hóa chất, nhất là khứu giác và vị giác. Trong một lần thử hydro xyanua, mặc dù ông nghĩ mình sẽ an toàn nhưng do sự tích tụ cùng lúc các chất thủy ngân, chì, axit flohydric và một số chất khác đã khiến ông tử vong vì nhiễm độc kim loại nặng ở tuổi 44.
6. Loại chất độc này lại có thể được sử dụng làm thuốc trong một số trường hợp khẩn cấp
7. Măng tươi chứa hàm lượng xyanua rất cao - khoảng 230mg trong một kg măng củ
Nếu ăn phải măng có chứa nhiều cyanide, dưới tác động của các enzym đường tiêu hóa, xyanua biến thành axit cyanhydric (HCN) - một chất cực độc với cơ thể. Do vậy, cần phải rửa, luộc thật kỹ măng tươi trước khi ăn.