Bằng cách nào quần đảo Galapagos thay đổi thế giới?

Quần đảo Galapagos có một hệ động vật kỳ dị với các loài động vật hiếm đặc hữu của các vùng núi lửa nằm cô lập trên Thái Bình Dương. Đây là quần đảo được nhiều nhà sinh thái học quan tâm, vào thế kỷ 19 sự sống trên chính quần đảo này là minh chứng thiết yếu cho nghiên cứu có ảnh hưởng rộng rãi về tiến hóa loài của Charles Darwin.

Darwin (và một số đồng nghiệp) đã nghi ngờ về bản chất của việc hình thành loài trong nhiều năm trước đó và củng cố lý thuyết của mình trong những năm sau này, nhưng hệ động vật tuyệt vời tại Galapagos là yếu tố cơ bản hình thành nên thuyết chọn lọc tự nhiên, làm thay đổi mãi mãi nền sinh học và làm dấy lên nhiều tranh cãi cho đến ngày nay.

Quần đảo tách biệt tạo nên các loài độc nhất vô nhị

Khi nhà tự nhiên học trẻ tuổi người Anh đặt chân đến Galapagos tại đảo San Cristobal năm 1835, ông đã so sánh vùng đất bụi bặm và nóng bức này với địa ngục, và hết sức sửng sốt trước các động vật kỳ lạ có vẻ như không hề e sợ những người khách lạ.

Đó là lẽ dĩ nhiên, vì cuộc sống hoang dã tại Galapagos hầu như không có liêc lạc với con người, vì vậy không có lý do gì để e sợ.

Khi Galapgos được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1535, động vật trên đảo đã có hàng nghìn năm thích nghi với điều kiện ở đó. Nằm cách bờ biển phía Tây của Nam Mỹ khoảng 500 dặm, điều kiện đặc biệt tại quần đảo cô lập này đã tạo ra một quần thể loài không giống nơi nào trên trái đất, chỉ khác nhau chút ít giữa đảo này và đảo khác. Ví dụ, rùa khổng lồ trở nên to lớn vì tổ tiên nhỏ bé của chúng bơi đến vùng đảo này không phải trốn tránh loài ăn thịt nào.

Sinh vật trên đảo Galapagos hoang sơ và bí ẩn. (Ảnh: touriz)

Darwin quan sát rùa khổng lồ (và thật không may ông đã ăn rất nhiều loài sinh vật này), giông mào, và sư tử biển trên Galapagos, tuy nhiên sự đa dạng của các loài chim ở đây mới là điều khiến ông đặc biệt chú ý. 85% các loài chim ở Galapagos không thể tìm thấy ở bất cứ nơi nào khác, bao gồm cả giống chim họ sẻ.

Mỏ chim phát triển từ chọn lọc tự nhiên

Mười ba loài chim họ sẻ là đặc hữu của Quần đảo Galapagos, chúng có vẻ ngoài tương tự nhau ngoại trừ hình dáng và kích cỡ riêng biệt của mỏ. Với mỏ khác nhau, chúng có thể lợi dụng nguồn thức ăn đặc biệt trên từng hòn đảo riêng biệt. Một số ăn giống như chim gỗ kiến, một số dùng mỏ để đào sâu bỏ từ các lỗ, và số khác ăn những con ve và con tích ký sinh trên lưng rùa.

Năm 1835, trong vòng hơn 5 tuần Darwin đã quan sát cẩn thận các giống chim lạ kỳ trên từng hòn đảo, nhưng chưa tìm ra điều gì đặc biệt về tiến hóa trên Glapagos, khác với những gì chúng ta tưởng.

Đến năm 1839, sau khi so sánh ghi chép của mình với các đồng nghiệp, sự quan sát của Darwin hình thành nên một lý thuyết với cái tên – chọn lọc tự nhiên. Mỗi sinh vật sống mà Darwin liệt kê đã thích nghi với môi trường cụ thể của nó qua nhiều thế hệ vì tổ tiến của nó có những đặc tính thích hợp cho sự tồn tại của bản thân cũng như con cháu.

Ý tưởng rằng động vật phát triển một cách dần dần từ đơn giản đến phức tạp không phải là điều mới mẻ - các nhà tự nhiên học đã đưa ra lý thuyết này vào cuối thế kỷ 18 – nhưng “làm thế nào” quá trình biến đổi này diễn ra khiến các nhà khoa học không thể giải thích nổi. Chọn lọc tự nhiên, được trình bày một cách sống động trên Quần đẩo Galapagos, đã nối liền những điểm còn thiếu.

Với cơ sở cần thiết có sẵn, Darwin tiếp tục thu thập chứng cứ để chứng minh quan điểm rằng quan sát của ông trên đảo Galapagos có thể áp dụng cho toàn bộ các loài động vật, kể cả người. Chỉ 20 năm sau đó, ông mới cảm thấy đủ yên tâm để công bố công trình nghiên cứu của mình trong quyển “Nguồn gốc các loài”.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Cuộc đời dị thường của nhà khoa học Nikola Tesla

Cuộc đời dị thường của nhà khoa học Nikola Tesla

Trong lịch sử, chúng ta luôn ghi nhận Thomas Edison là nhà phát minh vĩ đại nhất trừ trước đến giờ tuy nhiên ngay trong thời đại của ông cũng có một nhà phát minh tài năng không kém. Đó chính là Nikola Tesla.

Đăng ngày: 18/02/2025
Bí mật động trời về người đàn ông nhiều con nhất thế giới

Bí mật động trời về người đàn ông nhiều con nhất thế giới

Sultan Moulay Ismaïl - ông hoàng Morocco nổi tiếng tàn bạo và khát máu, cũng là người đàn ông "mắn đẻ" nhất trong lịch sử thế giới.

Đăng ngày: 18/02/2025
Những thiên tài thuận tay trái

Những thiên tài thuận tay trái

Không ít cô cậu học trò phải khổ sở vì bị bố mẹ và cô giáo bắt tập viết tay phải. Thực ra, có nhiều danh nhân là người thuận tay trái, như hoàng đế Pháp Napoleon, nữ hoàng Victoria, Chủ tịch Cuba Fidel Castro...

Đăng ngày: 13/02/2025
Galilê - “ Cha đẻ của khoa học cận đại”

Galilê - “ Cha đẻ của khoa học cận đại”

Galilê là nhà khoa học nổi tiếng thời Cổ đại, Ông là người đầu tiên dùng kính viễn vọng quan sát các thiên thể, chứng minh và phát triển thuyết mặt trời là trung tâm vũ trụ của Côpecnich. Suốt đời ông theo đuổi chân lý, hiến th&a

Đăng ngày: 12/02/2025
Acsimet - nhà bác học vĩ đại của Hy Lạp cổ

Acsimet - nhà bác học vĩ đại của Hy Lạp cổ

Archimedes của Syracuse là một nhà toán học, nhà vật lý, kỹ sư, nhà phát minh, và một nhà thiên văn học người Hy Lạp. Dù ít chi tiết về cuộc đời ông được biết, ông được coi là một trong những nhà khoa học hàng đầu của thời kỳ cổ đại.

Đăng ngày: 11/02/2025
Những thiên tài tự học

Những thiên tài tự học "đỉnh" nhất mọi thời đại

Họ đều có điểm chung là không có điều kiện để được học hành đầy đủ nhưng bằng chính sự đam mê, ham học hỏi đã giúp họ thành công và nổi danh.

Đăng ngày: 05/02/2025
Huyền thoại bác học Acsimet

Huyền thoại bác học Acsimet

Nhiều nhà bác học thông thái trong lịch sử đã để lại cho nhân loại những công trình nghiên cứu vô giá, nhưng họ cũng lưu lại cho hậu thế những mẫu chuyện cười ra nước mắt về “tính đãng trí bác học” của bản thân mình.

Đăng ngày: 02/02/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News