Bão vũ trụ rộng 1.000km xoay tròn phía trên Bắc Cực

Quan sát vệ tinh giúp các nhà nghiên cứu xác nhận sự tồn tại của bão vũ trụ, khối plasma khổng lồ trút electron xuống tầng thượng quyển của Trái đất.

Nhóm nhà khoa học đứng đầu là Đại học Sơn Đông ở Trung Quốc quan sát cơn bão khổng lồ thông qua vệ tinh hôm 20/8/2014. Họ phân tích dữ liệu vệ tinh để xây dựng hình ảnh 3D của hiện tượng ở tầng điện ly của Trái đất, nơi khí quyển hành tinh tiếp giáp với khoảng không vũ trụ. Các nhà nghiên cứu phát hiện khối plasma xoay tròn hoạt động rất giống gió bão trên Trái đất. Nhưng khác với bão nhiệt đới ở bề mặt Trái đất, bão vũ trụ trút mưa electron xuống thay vì trút nước.


Hình ảnh 3D của khối plasma. (Ảnh: PA).

Cơn bão vũ trụ trải rộng 1.000km phía trên Bắc Cực xoay ngược chiều kim đồng hồ rất giống bão nhiệt đới ở Bắc bán cầu, và kéo dài gần 8 giờ trước khi tan rã. Vùng trung tâm của cơn bão khá tĩnh lặng, tương tự phiên bản trên Trái đất. Nó cũng có nhiều nhánh xoắn ốc và lưu thông rộng.

Bão vũ trụ có nhiều ảnh hưởng quan trọng đến hiệu ứng thời tiết không gian như gia tăng lực cản vệ tinh, nhiễu loạn liên lạc vô tuyến tần số cao và tăng lỗi ở radar vượt đường chân trời, định vị vệ tinh và hệ thống liên lạc. Theo nghiên cứu công bố hôm 26/2 trên tạp chí Nature Communications, quá trình vận động của bão vũ trụ cũng giữ vai trò thiết yếu trong tương tác giữa gió sao và nhiều hệ thống khác trên Mặt trời.

Thời tiết vũ trụ trở thành trọng tâm nghiên cứu từ những năm 1950 do sự ra đời của công nghệ vệ tinh và những cơn gió vũ trụ đầu tiên được quan sát vào cuối thập kỷ. Giới nghiên cứu cho rằng bão vũ trụ cũng có thể xảy ra gần các hành tinh khác và mặt trăng có từ trường và plasma. Plasma là trạng thái vật chất trong đó một loại khí trở nên nóng tới mức những nguyên tử của nó tách thành electron và ion chuyển động độc lập, dễ dàng bị ảnh hưởng bởi tác động như lực hút và đẩy của từ trường Trái đất.

"Trước đây, chúng tôi thậm chí không chắc chắn bão plasma vũ trụ có tồn tại hay không, việc chứng minh được điều này bằng dữ liệu quan sát thật ấn tượng. Bão nhiệt đới gắn liền với nguồn năng lượng khổng lồ, còn bão vũ trụ chắc chắn hình thành từ quá trình năng lượng gió mặt trời và hạt tích điện di chuyển nhanh và nhiều vào tầng thượng quyển của Trái đất", Mike Lockwood, giáo sư vật lý môi trường vũ trụ ở Đại học Reading, cho biết.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Chòm sao Thiên Nga (Cygnus)

Chòm sao Thiên Nga (Cygnus)

Trong dải Ngân hà có một chòm sao trông tựa như một con ngỗng trời đang vươn thẳng cảnh bay. Đó là chòm sao Thiên nga. Chòm sao này  cùng với chòm sao Thiên ưng và Thiên cầm hai bên bờ Ng&acir

Đăng ngày: 20/04/2025
Những sự thật thú vị về vũ trụ có thể bạn chưa biết

Những sự thật thú vị về vũ trụ có thể bạn chưa biết

Cho tới nay, thế giới vũ trụ rộng lớn vẫn còn là chứa đựng nhiều điều bí ẩn mà khoa học hiện đại vẫn chưa khám phá hết.

Đăng ngày: 17/04/2025
Tên lửa hoạt động như thế nào trong không gian?

Tên lửa hoạt động như thế nào trong không gian?

Trên thực tế, ở không gian vũ trụ không có không khí, vậy làm thế nào tên lửa có thể đốt cháy động cơ và nhiên liệu thiết yếu cần có trong không gian?

Đăng ngày: 16/04/2025
10 điều kỳ lạ nhất của vũ trụ

10 điều kỳ lạ nhất của vũ trụ

Lỗ đen có kích thước tương đương hạt nhân nguyên tử, thiên hà "ăn thịt", những hạt vật chất có khả năng đâm xuyên qua lớp chì dày hàng chục km chỉ là vài trong số những phát hiện gây sốc nhất về không gian bên ngoài trái đất.

Đăng ngày: 16/04/2025
Sống trên Mặt trăng hay sao Hỏa tốt hơn? Khoa học đã có câu trả lời!

Sống trên Mặt trăng hay sao Hỏa tốt hơn? Khoa học đã có câu trả lời!

Liệu nên sống ở Mặt trăng hay sao Hỏa nếu con người cần di chuyển đến một nơi ở khác ngoài Trái đất?

Đăng ngày: 15/04/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 12/04/2025
Tổng quan về sao Hỏa

Tổng quan về sao Hỏa

Sao Hỏa còn gọi là: Hỏa Tinh, là hành tinh thứ tư tính từ Mặt Trời trong Thái Dương Hệ. Đôi khi hành tinh này còn được gọi tên là Hỏa Tinh.

Đăng ngày: 11/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News