Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Bầu khí quyển của ngoại hành tinh WASP-107b chứa nhiều heli đến mức kéo dài hàng chục kilomet.

Một nhóm các nhà thiên văn học quốc tế, dẫn đầu bởi Tiến sĩ Jessica Spake từ trường Đại học Exeter, Anh hôm qua công bố phát hiện nguyên tố heli trên khí quyển ngoại hành tinh WASP-107b sau hơn một thập kỷ tìm kiếm. Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện heli trên một hành tinh bên ngoài hệ Mặt Trời.

Ngoại hành tinh WASP-107b.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b. Họ đã phát hiện ra nguyên tố heli bằng cách phân tích quang phổ hồng ngoại bầu khí quyển của ngoại hành tinh này. Theo Tiến sĩ Spake, trưởng nhóm nghiên cứu, đây là điều rất khó với công nghệ hiện tại. Kỹ thuật mới đã giúp các nhà khoa học phát hiện những tín hiệu mạnh của heli trên bầu khí quyển của ngoại hành tinh WASP-107b.

WASP-107b là một trong những hành tinh khí có mật độ khí thấp nhất từng được biết đến. Nó có kích thước tương đương sao Mộc nhưng có khối lượng chỉ bằng 12%. WASP-107b cách Trái Đất khoảng 200 năm ánh sáng và mất hơn 6 ngày để quay quanh ngôi sao chủ của nó.

Lượng heli được phát hiện trên khí quyển của WASP-107b lớn đến mức bầu khí quyển của hành tinh này kéo dài hàng chục kilomet ra ngoài không gian. Đây cũng là lần đầu tiên bầu khí quyển mở rộng như vậy được phát hiện với bước sóng hống ngoại. Vì bầu khí quyển mở rộng nên hành tinh này mất đi một lượng đáng kể khí ra ngoài không gian khi di chuyển. Ước tính WASP-107b đã mất khoảng 0,1 - 4% tổng khối lượng khí quyển của nó trong hàng tỷ năm qua.

Từ năm 2000, các nhà khoa học cho rằng cho rằng heli là một trong những loại khí dễ phát hiện nhất trên các hành tinh khổng lồ. Nhưng trong hơn một thập kỷ qua, việc tìm kiếm nguyên tố này trên các hành tinh bên ngoài hệ Mặt Trời vẫn không thành công.

"Heli là nguyên tố phổ biến thứ hai trong vũ trụ sau hydro và là một trong những thành phần chính của sao Mộc và sao Thổ trông hệ Mặt Trời của chúng ta. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên chúng ta phát hiện được heli trên một ngoại hành tinh", Spake nhấn mạnh về tầm quan trọng của phát hiện.