Bệnh zona thần kinh - Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
Zona thần kinh là bệnh nhiễm trùng do virus varicella-zoster, cũng là virus gây bệnh thủy đậu. Ngay cả sau khi bạn đã hết thủy đậu, virus vẫn có thể sống trong hệ thần kinh trong nhiều năm trước khi tái hoạt lại gây ra bệnh zona.
Bệnh zona cũng có thể được gọi là herpes zoster. Đây là bệnh nhiễm trùng do virus được đặc trưng bởi dấu hiệu phát ban da màu đỏ gây đau và rát. Bệnh zona thường có biểu hiện là một dải mụn nước ở một bên của cơ thể, thường trên thân, cổ hoặc khuôn mặt. Bệnh này không phải là một tình trạng đe dọa tính mạng nhưng có thể gây đau. Vắc-xin có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh zona, điều trị sớm có thể giúp rút ngắn thời gian nhiễm bệnh và giảm nguy cơ biến chứng.
Triệu chứng của zona thần kinh
Các triệu chứng zona thần kinh đầu tiên và đáng chú ý nhất thường là đau và nóng rát.
Các triệu chứng zona thần kinh đầu tiên và đáng chú ý nhất thường là đau và nóng rát. Cơn đau thường điển hình ở một bên cơ thể và xuất hiện từng mảng nhỏ, theo sau là phát ban đỏ.
Các biểu hiện phát ban bao gồm:
- Các mảng đỏ.
- Bóng nước đầy dịch và dễ vỡ.
- Phát ban khu trú xung quanh từ cột sống đến thân mình.
- Phát ban trên mặt và tai.
- Ngứa.
Một số người có dấu hiệu và triệu chứng ngoài đau và phát ban. Những triệu chứng này có thể bao gồm:
- Sốt.
- Ớn lạnh.
- Nhức đầu.
- Mệt mỏi.
- Yếu cơ.
Một số biến chứng hiếm và nghiêm trọng khác bao gồm:
- Đau hoặc phát ban có liên quan đến mắt, cần được điều trị để tránh tổn thương mắt vĩnh viễn.
- Mất thính lực hoặc đau ở một tai dữ dội, chóng mặt hoặc mất vị giác, có thể là triệu chứng của hội chứng Ramsay Hunt;
- Nhiễm trùng vi khuẩn, bạn có thể gặp phải nếu làn da trở nên đỏ, sưng và ấm khi chạm vào.
Nguyên nhân gây bệnh zona thần kinh
Bệnh zona là một bệnh do virus varicella-zoster, cũng là virus gây bệnh thủy đậu. Bất kỳ ai bị bệnh thủy đậu có thể mắc bệnh zona. Sau khi phục hồi từ bệnh thủy đậu, virus sau đó có thể xâm nhập vào hệ thần kinh và ngủ trong đó nhiều năm. Cuối cùng, nó có thể kích hoạt lại và đi dọc theo đường thần kinh đến da và tạo ra các bóng nước.
Cho đến nay, nhà khoa học vẫn chưa biết được lý do bệnh tái hoạt lại là gì, có thể là do khả năng miễn dịch phản ứng với nhiễm trùng bị suy giảm khi bạn già đi. Varicella-zoster là một phần của một nhóm vi khuẩn được gọi là virus herpes, bao gồm các loại virus gây mụn rộp và herpes sinh dục. Vì vậy, bệnh zona còn được gọi là herpes zoster.
Tuy nhiên, virus gây bệnh thủy đậu và bệnh zona không phải là virus gây ra mụn rộp hoặc herpes sinh dục, một tình trạng nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục.
Hầu hết các ca bệnh zona tự khỏi trong vòng 2-3 tuần.
Nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh
Hầu hết các ca bệnh zona tự khỏi trong vòng 2-3 tuần. Bệnh zona hiếm khi xảy ra nhiều hơn một lần ở một người nhưng khoảng 1/3 người sẽ có bệnh zona ở một số thời điểm trong cuộc sống. Bệnh zona thần kinh thường gặp ở người lớn tuổi và những người có hệ miễn dịch kém.
Một số yếu tố điển hình có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh zona bao gồm:
- Trên 50 tuổi. Bệnh zona thường gặp nhất ở những người lớn hơn 50 tuổi. Nguy cơ này tăng theo tuổi tác. Một số chuyên gia ước tính rằng một nửa những người 80 tuổi trở lên sẽ bị bệnh zona;
- Một số bệnh nhất định. Bệnh làm suy yếu hệ miễn dịch, chẳng hạn như HIV/AIDS và ung thư, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh;
- Điều trị ung thư. Xạ trị hoặc hóa trị có thể làm giảm sức đề kháng với bệnh và có thể gây ra bệnh zona thần kinh;
- Thuốc. Thuốc được dùng để ngăn thải ghép có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh nếu sử dụng lâu dài, chẳng hạn như thuốc steroid prednisone.
Phương pháp điều trị zona thần kinh
Hầu hết các ca bệnh zona thần kinh có thể được chẩn đoán bằng khám lâm sàng. Do đó, nếu bác sĩ nghi ngờ bạn gặp tình trạng này, họ sẽ thực hiện khám ban đỏ và mụn nước. Họ có thể yêu cầu một số xét nghiệm trong vài trường hợp và hỏi bệnh sử.
Trong trường hợp hiếm hoi, bác sĩ có thể yêu cầu để kiểm tra một mẫu da hoặc các chất dịch từ mụn nước. Bác sĩ sẽ sử dụng một tăm bông vô trùng để thu thập một mẫu mô hoặc chất dịch. Các mẫu này sau đó được gửi đến phòng thí nghiệm y tế để xác nhận sự hiện diện của virus.
Đáng chú ý là cho đến nay vẫn chưa có thuốc chữa zona thần kinh nhưng việc điều trị kịp thời bằng các thuốc kháng virus theo toa có thể tăng tốc độ lành bệnh và giảm nguy cơ biến chứng. Những thuốc này bao gồm:
- Acyclovir (Zovirax®);
- Valacyclovir (Valtrex®);
- Famciclovir (Famvir®).
Bệnh zona có thể gây ra cơn đau nặng, do đó bác sĩ có thể kê đơn:
Kem capsaicin;
- Thuốc chống co giật, như gabapentin (Neurontin®).
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng, chẳng hạn như amitriptyline.
- Thuốc tê như lidocain, dạng kem, gel, thuốc xịt hay miếng dán.
- Các chế phẩm có chứa chất ma tuý như codeine.
- Thuốc tiêm bao gồm corticosteroid và thuốc tê tại chỗ.
Chế độ sinh hoạt phù hợp cho bệnh nhân mắc bệnh zona thần kinh
Bạn hãy nhớ tắm nước mát hoặc sử dụng gạc mát, ướt đắp lên các bóng nước để có thể giảm ngứa và đau. Ngoài ra, nếu có thể, bạn hãy cố gắng giảm căng thẳng trong cuộc sống.
Zona thần kinh có lây không?
Nhiều người thường thắc mắc bệnh zona thần kinh có lây không. Như đã đề cập ở trên, zona thần kinh là bệnh truyền nhiễm, vì vậy nó có thể lây nhiễm từ người sang người qua tiếp xúc thông thường như dùng chung khăn mặt, khăn tắm,… Tuy nhiên, người bị truyền nhiễm có thể không mắc zona thần kinh mà bị thủy đậu. Những người đã từng bị thủy đậu sẽ không bị nhiễm zona thần kinh từ khác, nhưng nếu đã bị zona thì có thể mắc bệnh ở những lần sau.
Người mắc zona thần kinh nên hạn chế thực phẩm giàu chất béo.
Bệnh zona thần kinh kiêng ăn gì?
Người bị zona thần kinh nên kiêng một số thực phẩm sau:
- Chất béo: những thực phẩm giàu chất béo chỉ làm cho tình trạng viêm nghiêm trọng hơn và thời gian lành bệnh lâu hơn.
- Đồ uống có cồn như rượu, bia: đồ uống có cồn sẽ ngăn cản hệ thống miễn dịch, làm cho virus gây bệnh lây lan nhanh hơn.
- Các loại hạt cây, các sản phẩm được chế biến từ đậu nành, sô cô la, yến mạch, mầm lúa mì, dừa, bột mì trắng và gelatin.
- Ngũ cốc tinh chế: những loại thực phẩm này sẽ làm tăng lượng đường trong máu, tăng nguy cơ bị nhiễm trùng và làm vết thương lâu lành hơn.
Những thực phẩm tốt cho người bệnh zona thần kinh bạn nên bổ sung mỗi ngày như:
- Thực phẩm giàu lysine: có nhiều trong sữa, các sản phẩm từ sữa, cá, các loại đậu, pho mát, thịt gà,…
- Thực phẩm giàu kẽm và vitamin C.
- Cam thảo.
- Vitamin B6, B12.
Bệnh hen suyễn (hen phế quản) là gì?
Hen phế quản là bệnh lý của đường hô hấp. Bệnh đặc trưng bởi những cơn khó thở khởi phát đột ngột khi có một yếu tố khởi kích.
Bệnh hạ đường huyết là gì?
Hạ đường huyết là tình trạng lượng đường (glucose) trong máu quá thấp. Cơ thể hấp thụ đường qua các thức ăn có nhiều carbohydrate như gạo, khoai tây, bánh mì, ngũ cốc, sữa, trái cây và đồ ngọt.
Cách chữa viêm lợi tại nhà đơn giản và hiệu quả nhất
Viêm lợi không những gây đau đớn mà còn khiến hơi thở có mùi, tuy nhiên bạn có thể khắc phục tình trạng này bằng các nguyên liệu tự nhiên. Cách chữa viêm lợi tại nhà không tốn kém nhưng lại khá hiệu quả nếu bạn bắt đầu điều trị sớm.
Cách điều trị sán dây ở người
Nhiều người nghĩ chỉ có chó và mèo mới bị nhiễm sán dây. Mặc dù động vật dễ bị nhiễm sán dây hơn nhưng người vẫn có nguy cơ bị nhiễm nếu ăn thịt bò, thịt lợn hoặc cá sống/tái.
Bệnh cường giáp - Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Tìm hiểu về triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán, điều trị, thuốc, chế độ ăn uống, theo dõi và phòng chống Cường giáp (cường chức năng tuyến giáp) trên Hello Bacsi.
Cách để có một gương mặt sạch mụn
Ai cũng muốn có một gương mặt sạch mụn, nhưng không phải ai cũng sẵn sàng làm mọi điều cần thiết để giúp da mặt tránh khỏi bụi, dầu và các yếu tố gây viêm nhiễm khác.
