Bí ẩn bước nhảy của nhện Adanson

Loài nhện nhảy Adanson có cách phán đoán khoảng cách độc đáo giúp chúng vồ chính xác con mồi mà không cần mạng nhện.

>>> Chiêu dùng "của quý" thoát hiểm cực độc của nhện

Khả năng đó có được thông qua việc quan sát dưới ánh sáng xanh lục của nhện.

Có nhiều hệ thống thị giác khác nhau được các sinh vật sử dụng để phán đoán chính xác khoảng cách và chiều sâu. Chẳng hạn, con người có thị giác 2 mắt. Do mắt người ở cách xa nhau, chúng tiếp nhận thông tin thị giác từ các góc độ khác nhau, và bộ não của chúng ta sử dụng chúng để xác định khoảng cách bằng lượng giác học.

Những động vật khác, chẳng hạn như côn trùng, thì lại điều chỉnh độ dài tiêu cự của thấu kính trong mắt chúng, hoặc cử động đầu từ bên này sang bên kia để tạo ra một hiệu ứng gọi là thị sai chuyển động - những vật thể gần hơn sẽ di chuyển qua trường thị giác của chúng nhanh hơn những vật ở xa.

Bí ẩn bước nhảy của nhện Adanson
Nhện nhảy Adanson

Tuy nhiên, nhện Adanson (tên khoa học Hasarius adansoni) không có bất kỳ hệ thống điều chỉnh tiêu cự nào. Chúng có những con mắt quá gần nhau đến mức không thể phán đoán khoảng cách theo cách của con người, cũng không sử dụng thị sai chuyển động trong quá trình săn mồi.

Vậy thì làm thế nào chúng có thể cảm nhận độ sâu hình ảnh? Theo chuyên san Science, các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Osaka (Nhật Bản) phát hiện nhện Adanson phán đoán chính xác khoảng cách bằng cách so sánh hình ảnh mờ của vật thể với hình ảnh rõ, một phương pháp được gọi là image defocus (tạm dịch “lệch tiêu hình ảnh”).

Nhện Adanson có 4 con mắt nằm sát nhau: 2 mắt giữa lớn và 2 mắt ngoài nhỏ. Nó sử dụng 2 mắt ngoài để cảm nhận sự chuyển động của vật thể, chẳng hạn như ruồi, và dùng 2 mắt chính để tập trung vào con mồi.

Theo ông Akihisa Terakita, trưởng nhóm nghiên cứu, thay vì có 1 lớp tế bào nhận kích thích ánh sáng duy nhất, các võng mạc ở 2 mắt chính của nhện Adanson có đến 4 lớp tế bào nhận kích thích ánh sáng. Khi chuyên gia Terakita và các cộng sự xem xét kỹ các con mắt chính của nó, họ phát hiện 2 lớp gần bề mặt nhất chứa các sắc tố nhạy cảm với tia cực tím, trong khi các lớp sâu hơn chứa các sắc tố nhạy cảm với màu xanh lục.

Tuy nhiên, do những khoảng cách riêng biệt của lớp tế bào nhận kích thích ánh sáng so với thấu kính của mắt, ánh sáng xanh lục chỉ tập trung ở lớp sâu nhất, trong khi lớp võng mạc nhạy cảm với màu xanh lục còn lại chỉ nhận được hình ảnh mờ.

Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng các con nhện Adanson đã phán đoán khoảng cách dựa trên mức độ lệch tiêu trong lớp ảnh mờ này, vốn cân xứng với khoảng cách từ một vật thể đến thấu kính của mắt.

Để kiểm tra điều trên, các nhà nghiên cứu đã đặt một con nhện Adanson và 3-6 con ruồi giấm vào một buồng nhựa hình trụ bên trong một thùng xốp trắng. Sau đó họ làm tràn ngập buồng nhựa bằng những ánh sáng màu khác nhau.

Nếu ánh sáng xanh lục quan trọng với các con nhện, chúng hẳn sẽ phán đoán sai khoảng cách nhảy vào con mồi khi thiếu ánh sáng màu này. Kết quả thu được cho thấy các con nhện có thể vồ lấy ruồi giấm một cách dễ dàng dưới ánh sáng xanh lục, nhưng thường phán đoán sai dưới ánh sáng đỏ.

Các chuyên gia Nhật kết luận ánh sáng xanh đã tạo ra độ mờ hình ảnh cần thiết để nhện xác định khoảng cách đến con mồi.

Ông Terakita và các cộng sự chưa xác định được có loài vật nào khác sử dụng kiểu phán đoán khoảng cách như nhện Adanson hay không, nhưng họ tin chắc rằng phát hiện mới của họ về cách thức phán đoán khoảng cách của loài nhện này có thể giúp ích cho việc thiết kế những hệ thống thị giác cho robot trong tương lai.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Liệu sinh học tổng hợp có thay đổi được tương lai của thực phẩm?

Liệu sinh học tổng hợp có thay đổi được tương lai của thực phẩm?

Hơn một thế kỷ trước, những người nông dân nuôi bò ở đã quyết liệt phản đối bơ thực vật. Họ nhấn mạnh rằng thứ giống bơ làm từ dầu thực vật không phải là bơ.

Đăng ngày: 23/07/2018
Loại bơ lớn nhất thế giới giá gần 300.000 đồng một quả

Loại bơ lớn nhất thế giới giá gần 300.000 đồng một quả

Bơ khổng lồ có kích thước lớn gấp 5 quả bơ thường này đang được bán đắt hàng tại Australia, dù có giá tới 12 USD (hơn 270.000 đồng) một quả.

Đăng ngày: 23/07/2018
Sputnik - con virus gây sốc cho toàn bộ giới nghiên cứu khoa học bằng cách kí sinh lên… một virus khác

Sputnik - con virus gây sốc cho toàn bộ giới nghiên cứu khoa học bằng cách kí sinh lên… một virus khác

Cuối thế kỉ 19, nhân loại lần đầu tiên khám phá ra một dạng sống mới có tên virus. Từ đó đến nay, những thực thể nhỏ bé này đã đưa chúng ta hết từ bất ngờ này sang bất ngờ khác, bởi chẳng con nào giống con nào.

Đăng ngày: 22/07/2018
Những điều bạn cần biết về vi khuẩn ăn thịt người có trong hàu sống

Những điều bạn cần biết về vi khuẩn ăn thịt người có trong hàu sống

Theo FDA, vi khuẩn Vibrio thường gây ra các triệu chứng tiêu hóa như tiêu chảy, nôn mửa và đau bụng.

Đăng ngày: 21/07/2018
Phát hiện 2 loài hoa lan mới tuyệt đẹp ở Lào Cai và Khánh Hòa

Phát hiện 2 loài hoa lan mới tuyệt đẹp ở Lào Cai và Khánh Hòa

Các nhà khoa học của Viện Sinh học nhiệt đới thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam vừa phát hiện ra 2 loài hoa lan mới, có vẻ đẹp khá độc đáo.

Đăng ngày: 20/07/2018
Loài cây này có thể sẽ là “cứu tinh” cho Trái đất của chúng ta!

Loài cây này có thể sẽ là “cứu tinh” cho Trái đất của chúng ta!

Loài cây được nhắc đến chính là cây Kiri, một loài thực vật bản địa của Nhật Bản.

Đăng ngày: 19/07/2018
Khám phá bất ngờ về cây dâm bụt

Khám phá bất ngờ về cây dâm bụt

Dâm bụt là loài cây dễ sống, thường được trồng làm hàng rào và cho hoa màu đỏ thắm khá đẹp.

Đăng ngày: 19/07/2018
Tiêu điểm
Khoa Học News