Bí ẩn tộc người 8.000 năm ở "tử địa", sinh tồn bằng… ống dung nham

Huyền thoại về tộc người kiểm soát lửa để tạo ra nước ở vùng đất chết chóc nay thuộc New Mexico đã được hé lộ bởi các nhà khoa học Mỹ.

Đó là những vị tổ tiên của tộc người Puebloans ngày nay, đã đến định cư ở El Malpais – cái tên mang nghĩa "vùng đất xấu", nay thuộc New Mexico – từ 8.000 năm về trước. Cách họ sinh tồn là một bí ẩn, bởi nguồn nước ở đây đặc biệt hạn chế, nhất là trong giai đoạn cuối kỷ băng hà, khi họ khai phá vùng đất.


Bên trong hang động nơi tộc người bí ẩn sinh sống, khá tù túng và chật hẹp - (Ảnh: ĐẠI HỌC NAM FLORIDA_

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports đã dựa trên những bằng chứng đáng ngạc nhiên có niên đại từ năm 150 đến 950 sau Công Nguyên, giai đoạn tồn tại cuối của nhóm "người Puebloans tổ tiên", sinh sống trong các hang động tù túng.

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi giáo sư Bogdan Onac từ Đại học Nam Florida (Mỹ) đã phát hiện ra hang động của tộc người bí ẩn này liên kết chặt chẽ với một hệ thống ống dung nham dài đến 64 km. Ống dung nham là tàn tích của hoạt động núi lửa cổ đại, một thế giới đầy chết chóc, được lấp đầy bởi băng giá khi kỷ băng hà xâm chiếm Trái Đất.


Tàn tích của một lò đốt cổ đại, nơi tộc người bí ẩn đã sinh tồn dựa vào các ống dung nham đầy băng - (Ảnh: ĐẠI HỌC NAM FLORIDA).

Huyền thoại về khả năng "kiểm soát lửa để tạo ra nước" của tộc người này được hé lộ: để có đủ nước sinh sống trong vùng "tử địa", họ đã đốt lửa tại vị trí của các ống dung nham ngập băng, làm tan băng để lấy nước uống và sinh hoạt. Hang động cũng được thiết kế để có các đường thông khí bảo đảm cho việc đốt lửa thường xuyên.

Nhiều hốc chứa than, đống tro, các mảnh gốm có vẻ được dùng làm lò đốt… là những bằng chứng sống động cho cách sinh tồn độc đáo này. Thế nhưng những bằng chứng này đang có nguy cơ bị xóa sổ. Hiện tượng nóng lên toàn cầu đang khiến băng trong các ống dung nham cổ này tự tan chảy dù không ai đốt lửa nữa.

TIN CŨ HƠN
Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Một động vật linh trưởng hóa thạch mới được phát hiện tại Myanmar tiết lộ rằng tổ tiên chung của người, khỉ không đuôi và vượn có thể đã tiến hóa từ động vật linh trưởng châu Á, chứ không phải châu Phi như nhiều nhà nghiên cứu vẫn nghĩ.

Đăng ngày: 19/12/2025
Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một phòng tắm nghi thức Do Thái cổ có niên đại 2000 năm tuổi ngay dưới sàn nhà khách tại một gia đình gần Jerusalem.

Đăng ngày: 18/12/2025
Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Sau khi tiến hành chụp X-quang bức tượng Chúa Jesus có từ thế kỷ XVII – XVIII, các nhà khoa học đã phát hiện ra 8 chiếc răng người thật còn nguyên vẹn trong miệng bức tượng này.

Đăng ngày: 10/12/2025
Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Khai quật hóa thạch khủng long niên đại 135 triệu năm

Các nhà khoa học Đức vừa tiến hành khai quật bộ xương khủng long ăn thịt còn nguyên vẹn tới 98% có niên đại 135 triệu năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Chú voi Ma mút có tên Lyuba sau 42.000 năm bị chôn vùi dưới bùn lầy đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng Mỹ tại Bảo tàng The Field, bang Chicago.

Đăng ngày: 03/12/2025
Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Các nhà nghiên cứu phát hiện một loài bò sát cổ đại với chiếc cổ dài gấp 3 lần cơ thể và hàm răng nhọn hoắt giúp phục kích con mồi.

Đăng ngày: 03/12/2025
Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Một con tàu đắm bí ẩn đã được phát hiện ở Vịnh Mexico vào ngày 16/5 bởi các nhà nghiên cứu của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) khi đang thử nghiệm thiết bị bay không người lái dưới nước.

Đăng ngày: 30/11/2025
Khoa Học News