Bí ẩn tộc người 8.000 năm ở "tử địa", sinh tồn bằng… ống dung nham

Huyền thoại về tộc người kiểm soát lửa để tạo ra nước ở vùng đất chết chóc nay thuộc New Mexico đã được hé lộ bởi các nhà khoa học Mỹ.

Đó là những vị tổ tiên của tộc người Puebloans ngày nay, đã đến định cư ở El Malpais – cái tên mang nghĩa "vùng đất xấu", nay thuộc New Mexico – từ 8.000 năm về trước. Cách họ sinh tồn là một bí ẩn, bởi nguồn nước ở đây đặc biệt hạn chế, nhất là trong giai đoạn cuối kỷ băng hà, khi họ khai phá vùng đất.


Bên trong hang động nơi tộc người bí ẩn sinh sống, khá tù túng và chật hẹp - (Ảnh: ĐẠI HỌC NAM FLORIDA_

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports đã dựa trên những bằng chứng đáng ngạc nhiên có niên đại từ năm 150 đến 950 sau Công Nguyên, giai đoạn tồn tại cuối của nhóm "người Puebloans tổ tiên", sinh sống trong các hang động tù túng.

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi giáo sư Bogdan Onac từ Đại học Nam Florida (Mỹ) đã phát hiện ra hang động của tộc người bí ẩn này liên kết chặt chẽ với một hệ thống ống dung nham dài đến 64 km. Ống dung nham là tàn tích của hoạt động núi lửa cổ đại, một thế giới đầy chết chóc, được lấp đầy bởi băng giá khi kỷ băng hà xâm chiếm Trái Đất.


Tàn tích của một lò đốt cổ đại, nơi tộc người bí ẩn đã sinh tồn dựa vào các ống dung nham đầy băng - (Ảnh: ĐẠI HỌC NAM FLORIDA).

Huyền thoại về khả năng "kiểm soát lửa để tạo ra nước" của tộc người này được hé lộ: để có đủ nước sinh sống trong vùng "tử địa", họ đã đốt lửa tại vị trí của các ống dung nham ngập băng, làm tan băng để lấy nước uống và sinh hoạt. Hang động cũng được thiết kế để có các đường thông khí bảo đảm cho việc đốt lửa thường xuyên.

Nhiều hốc chứa than, đống tro, các mảnh gốm có vẻ được dùng làm lò đốt… là những bằng chứng sống động cho cách sinh tồn độc đáo này. Thế nhưng những bằng chứng này đang có nguy cơ bị xóa sổ. Hiện tượng nóng lên toàn cầu đang khiến băng trong các ống dung nham cổ này tự tan chảy dù không ai đốt lửa nữa.

TIN CŨ HƠN
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Rác trong mắt bạn lại là một kho báu quý giá trong mắt người khác.Tại Trung Quốc, đã từng có vô số cổ vật, thậm chí là bảo vật Quốc gia lưu lạc trong dân gian, bị coi là rác, là phế vật.

Đăng ngày: 20/11/2025
Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân tại sao khủng long bạo chúa có cơ hàm mạnh đến vậy. Sự khác biệt đến từ cấu trúc cơ và khớp hàm dưới của chúng.

Đăng ngày: 17/11/2025
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 14/10/2025
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 12/10/2025
Khoa Học News