Căn bệnh ẩn trong bức tranh kiệt tác suốt một thế kỷ

Bức tranh nổi tiếng nhất về chủ đề khoa học "Thí nghiệm tách không khí ra khỏi lồng chim" miêu tả chính xác căn bệnh phát ban trên da được các bác sĩ đặt tên hơn một thế kỷ sau khi tác phẩm ra đời.

Khắc họa thí nghiệm khoa học chứng minh những đặc tính của chân không, bức tranh hoàn thành năm 1786 của họa sĩ Joseph Wright cũng có thể là hình ảnh trực quan đầu tiên về bệnh viêm bì cơ. Đây là căn bệnh viêm nhiễm hiếm gặp ở cơ, da và mạch máu. Những triệu chứng lâm sàng của bệnh được mô tả vào cuối thế kỷ 19.

Bức tranh trưng bày tại bảo tàng Tate Britain ở London, Anh, được công nhận rộng rãi như một cột mốc nghệ thuật phản ánh thời kỳ Khai sáng khởi đầu cho quá trình tiếp cận khoa học của xã hội hiện đại. Tác phẩm mô tả sinh động nhà khoa học giống như một phù thủy đang bơm khí ra khỏi chiếc bình với con vẹt mào bên trong, bao quanh là những khán giả chăm chú theo dõi.


Bức tranh "Thí nghiệm tách không khí ra khỏi lồng chim" của Joseph Wright. (Ảnh: Wikimedia Commons).

Khung cảnh dưới ánh nến cho thấy khoảnh khắc khi người thực hiện thí nghiệm nắm quyền định đoạt mạng sống của con chim nhỏ. Người đàn ông này nhìn thẳng về phía trước và không thể hiện chút cảm xúc nào trước con chim sắp chết.

"Trong tranh, hai người đang yêu trẻ tuổi không chú ý tới thí nghiệm vì họ đang say sưa ngắm nhìn nhau. Cùng lúc đó, một người cha an ủi hai đứa con nhỏ không thể chịu đựng cái chết của chim vẹt mào cho dù đây là một bài học về khoa học", Hutan Ashrafian, nhà phẫu thuật ở Đại học Hoàng gia London, chia sẻ phát hiện trên tạp chí Clinical Rheumatology.

Không chỉ chứa đựng ẩn dụ về vai trò của nhà khoa học và thái độ khác nhau của mọi người đối với thực tế khoa học, kiệt tác của Wright còn thể hiện triệu chứng của căn bệnh ngoài đời thực.

"Khi chúng tôi xem xét bức tranh một cách chi tiết hơn, rõ ràng nhân vật người cha bị phát ban trên da, một biểu hiện của bệnh viêm bì cơ. Những nốt sần trên tay là dấu hiệu đặc trưng nhất chỉ ra bệnh viêm bì cơ", Ashrafian nói.

Nhân vật người cha bị phát ban ở cả hai tay và mặt. Triệu chứng nốt sần đỏ phủ kín đốt ngón tay được bác sĩ chuyên khoa da liễu người Đức Heinrich Adolf Gottron mô tả lần đầu tiên năm 1931, hơn 160 năm sau khi bức vẽ của Wright ra đời.

"Thủ pháp khắc họa trong bức tranh rõ ràng và chính xác đến mức nó phản ánh sự tồn tại thực tế của căn bệnh ẩn trên nhân vật người cha", Ashrafian nhận xét.

TIN CŨ HƠN
10 hiện tượng thiên nhiên hiếm thấy

10 hiện tượng thiên nhiên hiếm thấy

Có những hiện tượng thiên nhiên bạn chưa biết đến, vì ít khi chúng xảy ra hay vì  bạn ở một vị trí địa lý không xảy ra những bất thường.

Đăng ngày: 14/10/2025
15 loại quả ở Việt Nam lọt vào danh sách 28 quả kỳ lạ nhất thế giới

15 loại quả ở Việt Nam lọt vào danh sách 28 quả kỳ lạ nhất thế giới

Trang Elite Readers đã "lùng sục" và tổng hợp 28 loại quả kỳ lạ nhất thế giới và thật bất ngờ khi tới 15 loại quả có mặt ở Việt Nam.

Đăng ngày: 13/10/2025
11 nơi đáng sợ nhất thế giới

11 nơi đáng sợ nhất thế giới

Khung cảnh ma quái đến rùng rợn cùng với bầu không khí âm u đến lạnh người của các địa điểm sau đây chắc chắn sẽ khiến bạn dựng tóc gáy nếu lỡ bước đến đó.

Đăng ngày: 11/10/2025
5 mẹo dân gian khiến rắn sẽ không dám bén mảng tới gần nhà bạn

5 mẹo dân gian khiến rắn sẽ không dám bén mảng tới gần nhà bạn

Mới đây nhất, người dân tại Tiền Giang vô cùng hoảng sợ khi chứng kiến cảnh tượng con rắn dài khoảng hơn 1 mét vùng vẫy trong phòng tắm tại nhà của một người dân.

Đăng ngày: 11/10/2025
Vì sao người Do Thái thông minh nhất thế giới?

Vì sao người Do Thái thông minh nhất thế giới?

Từ ngàn xưa, người Do Thái đã xem tri thức là loại vốn đặc biệt vì có thể sinh ra vốn và của cải, lại không bị cướp đoạt được.

Đăng ngày: 09/10/2025
Những thiết kế vượt thời gian của Leonardo da Vinci

Những thiết kế vượt thời gian của Leonardo da Vinci

Leonardo da Vinci thường được mọi người biết đến là một họa sĩ thiên tài thời Phục hưng với những tác phẩm hội họa nổi tiếng như “Mona Lisa”.

Đăng ngày: 09/10/2025
Giải mã màn trình diễn bay bí ẩn của David Corpperfield

Giải mã màn trình diễn bay bí ẩn của David Corpperfield

Màn biểu diễn bay lơ lửng thật tuyệt vời của David Corpperfield khiến công chúng sửng sốt không biết lý giải thế nào, các nhà khoa học hiện đại cũng “bó tay” không muốn nghiên cứu.

Đăng ngày: 06/10/2025
Khoa Học News