Căn bệnh ẩn trong bức tranh kiệt tác suốt một thế kỷ

Bức tranh nổi tiếng nhất về chủ đề khoa học "Thí nghiệm tách không khí ra khỏi lồng chim" miêu tả chính xác căn bệnh phát ban trên da được các bác sĩ đặt tên hơn một thế kỷ sau khi tác phẩm ra đời.

Khắc họa thí nghiệm khoa học chứng minh những đặc tính của chân không, bức tranh hoàn thành năm 1786 của họa sĩ Joseph Wright cũng có thể là hình ảnh trực quan đầu tiên về bệnh viêm bì cơ. Đây là căn bệnh viêm nhiễm hiếm gặp ở cơ, da và mạch máu. Những triệu chứng lâm sàng của bệnh được mô tả vào cuối thế kỷ 19.

Bức tranh trưng bày tại bảo tàng Tate Britain ở London, Anh, được công nhận rộng rãi như một cột mốc nghệ thuật phản ánh thời kỳ Khai sáng khởi đầu cho quá trình tiếp cận khoa học của xã hội hiện đại. Tác phẩm mô tả sinh động nhà khoa học giống như một phù thủy đang bơm khí ra khỏi chiếc bình với con vẹt mào bên trong, bao quanh là những khán giả chăm chú theo dõi.


Bức tranh "Thí nghiệm tách không khí ra khỏi lồng chim" của Joseph Wright. (Ảnh: Wikimedia Commons).

Khung cảnh dưới ánh nến cho thấy khoảnh khắc khi người thực hiện thí nghiệm nắm quyền định đoạt mạng sống của con chim nhỏ. Người đàn ông này nhìn thẳng về phía trước và không thể hiện chút cảm xúc nào trước con chim sắp chết.

"Trong tranh, hai người đang yêu trẻ tuổi không chú ý tới thí nghiệm vì họ đang say sưa ngắm nhìn nhau. Cùng lúc đó, một người cha an ủi hai đứa con nhỏ không thể chịu đựng cái chết của chim vẹt mào cho dù đây là một bài học về khoa học", Hutan Ashrafian, nhà phẫu thuật ở Đại học Hoàng gia London, chia sẻ phát hiện trên tạp chí Clinical Rheumatology.

Không chỉ chứa đựng ẩn dụ về vai trò của nhà khoa học và thái độ khác nhau của mọi người đối với thực tế khoa học, kiệt tác của Wright còn thể hiện triệu chứng của căn bệnh ngoài đời thực.

"Khi chúng tôi xem xét bức tranh một cách chi tiết hơn, rõ ràng nhân vật người cha bị phát ban trên da, một biểu hiện của bệnh viêm bì cơ. Những nốt sần trên tay là dấu hiệu đặc trưng nhất chỉ ra bệnh viêm bì cơ", Ashrafian nói.

Nhân vật người cha bị phát ban ở cả hai tay và mặt. Triệu chứng nốt sần đỏ phủ kín đốt ngón tay được bác sĩ chuyên khoa da liễu người Đức Heinrich Adolf Gottron mô tả lần đầu tiên năm 1931, hơn 160 năm sau khi bức vẽ của Wright ra đời.

"Thủ pháp khắc họa trong bức tranh rõ ràng và chính xác đến mức nó phản ánh sự tồn tại thực tế của căn bệnh ẩn trên nhân vật người cha", Ashrafian nhận xét.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Vì sao người Do Thái thông minh nhất thế giới?

Vì sao người Do Thái thông minh nhất thế giới?

Từ ngàn xưa, người Do Thái đã xem tri thức là loại vốn đặc biệt vì có thể sinh ra vốn và của cải, lại không bị cướp đoạt được.

Đăng ngày: 28/03/2025
Lịch sử ra đời của pháo hoa

Lịch sử ra đời của pháo hoa

Pháo hoa là một loại hình trình diễn công cộng thường được tổ chức trong ngày lễ tết hay các dịp kỷ niệm đặc biệt ở Việt Nam và nhiều nơi trên thế giới.

Đăng ngày: 25/03/2025
10 vũ khí và chiến thuật đáng sợ trong chiến tranh cổ đại

10 vũ khí và chiến thuật đáng sợ trong chiến tranh cổ đại

Tâm lý chiến, vũ khí hóa học hay còi tử thần, là những vũ khí và chiến thuật đáng sợ từng được áp dụng trong chiến tranh cổ đại.

Đăng ngày: 23/03/2025
Những lời nguyền kinh hoàng, ghê rợn ám ảnh nhất mọi thời đại

Những lời nguyền kinh hoàng, ghê rợn ám ảnh nhất mọi thời đại

Lời nguyền "kim cương xanh" khiến Hoàng hậu Thái Lan Sirikit đột quỵ hay lời nguyền lãnh chúa Tamerlane khiến 7,5 triệu người mất mạng... trở thành nỗi ám ảnh kinh hoàng.

Đăng ngày: 22/03/2025
Lịch sử và ý nghĩa ngày Quốc tế Phụ Nữ 8/3

Lịch sử và ý nghĩa ngày Quốc tế Phụ Nữ 8/3

Ngày 8/3 hàng năm, phụ nữ trên thế giới được cả nhân loại tôn vinh. Tuy vậy, ngày 8/3 là ngày gì, nguồn gốc và ý nghĩa của ngày này không phải ai cũng hiểu rõ.

Đăng ngày: 21/03/2025
Ý nghĩa và nguồn gốc ngày Valentine Trắng 14/3

Ý nghĩa và nguồn gốc ngày Valentine Trắng 14/3

Valentine Trắng 14/3 còn được biết đến với những cái tên như White Valentine, White Day. Valentine Trắng diễn ra sau Valentine đúng 1 tháng, vào ngày 14/3.

Đăng ngày: 19/03/2025
Thử giải bài toán khiến 98% người trên thế giới bó tay

Thử giải bài toán khiến 98% người trên thế giới bó tay

Bài toán "Ai giữ cá" tưởng chừng đơn giản nhưng khiến không ít người phải chào thua trước Einstein.

Đăng ngày: 19/03/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News