Cận cảnh cái chết của một ngôi sao

NASA liên tiếp bắt được 2 khoảnh khắc quý giá hàng triệu năm có một: cái chết của một vì sao cách 19.000 năm ánh sáng và sự ra đời của một vì sao khác trong chòm Bọ Cạp.

Hình ảnh đầu tiên do Đài quan sát tia X Chandra của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) chụp được, cho thấy một sao xung trẻ nhất mà giới khoa học từng nhìn thấy.


Cái chết của một vì sao - (ảnh: NASA).

Sao xung là một dạng sao neutron xoay rất nhanh, có mật độ vật chất cực kỳ dày đặc và là phần "hài cốt" còn lại sau khi một vì sao đã chết. Ở giai đoạn cuối đời, ngôi sao sẽ bùng nổ lần cuối thành một siêu tân tinh và sau đó tan biến dần, để lại phần sao neutron lang thang trong vũ trụ.

Theo NASA, sao xung này – được đặt tên Kes 75 - thuộc về một vì sao già cách trái đất chúng ta 19.000 năm ánh sáng. Những dữ liệu thu thập được rất đáng giá vì giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về những gì xảy ra khi một ngôi sao vừa mới chết.


Bức xạ hồng ngoại tinh khiết từ lõi quay của một vì sao vừa chết khác được NASA ghi nhận hồi tháng trước - (ảnh: NASA).

Xung quanh sao xung, vẫn còn tồn đọng vô số tia X năng lượng cao được tạo ra bởi cơn gió của vật chất và các hạt năng lượng, vẽ nên các đường vân màu tím tuyệt đẹp. Các hạt này bắn ra với tốc độ ánh sáng từ chính sao xung bởi sao xung này quay quá nhanh.


Đài quan sát tia X Chandra là một tàu vũ trụ - (ảnh: NASA).

Tiếp sau đó, Kính viễn vọng không gian Spitzer của NASA tiếp tục bắt được hình ảnh tuyệt đẹp của một ngôi sao mới sinh trong Tinh vân Chân Mèo (Cat’s Paw), thuộc chòm sao Bọ Cạp (Scorpius).


Cận cảnh Tinh vân Chân Mèo, nơi có vì sao vừa ra đời - (ảnh: NASA).

Trong đó, các "bong bóng" khổng lồ sáng lên trong vùng hình thành sao đánh dấu những nơi có ngôi sao mới sinh.

Hình ảnh này được biên soạn bằng cách sử dụng dữ liệu từ Camera hồng ngoại Array (IRAC) và Máy đo quang phổ đa nhiệm (MIPS) trên Spitzer – vừa là kính viễn vọng, vừa là một tàu vũ trụ siêu hiện đại.


Tinh vân Chân Mèo chụp bằng camera hồng ngoại - (ảnh: NASA).

Ước tính khoảng cách từ trái đất đến Tinh vân Chân Mèo khoảng 4.200 đến 5.000 năm ánh sáng. Tinh vân này là một "nhà trẻ" trong thiên hà Milky Way của chúng ta, bởi nó chứa đến 2.000 ngôi sao cực kỳ trẻ.

TIN CŨ HƠN
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Hành tinh lùn có vành đai giống sao Thổ trong Hệ Mặt trời

Hành tinh lùn có vành đai giống sao Thổ trong Hệ Mặt trời

Nhà thiên văn học tại Viện Vật lý thiên văn Andalusia, Tây Ban Nha, và các cộng sự phát hiện một vành đai lớn xung quanh hành tinh lùn Haumea nằm bên ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương.

Đăng ngày: 10/10/2025
Những điều thú vị về Hệ Mặt trời

Những điều thú vị về Hệ Mặt trời

Trong hệ Mặt Trời, hành tinh nóng nhất không phải ở gần Mặt Trời nhất, sao Diêm Vương chỉ có kích thước bằng một nửa chiều rộng nước Mỹ.

Đăng ngày: 09/10/2025
11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử

11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử

Tambora, Krakatoa,Yellowstone... là những cái tên rất nổi bật trong số 11 đợt núi lửa phun trào dữ dội nhất lịch sử này.

Đăng ngày: 07/10/2025
Khoa Học News