Cận cảnh quá trình thu hoạch băng mùa đông để làm "máy lạnh" cho Hoàng đế vào cuối đời nhà Thanh

Những bức hình cũ của thời kỳ cuối nhà Thanh tái hiện lại mùa thu hoạch băng sầm uất ở Bắc Kinh.

Sau ngày đông chí, miền bắc Trung Quốc dần bước vào mùa lạnh nhất trong năm. Lúc này, một nhóm người bắt đầu bận bịu với công việc thu hoạch băng.

Khai thác băng trên sông hộ thành.

Trong thời đại chưa có tủ lạnh, người ta sử dụng đá kết băng để giải nhiệt, nhưng ưu đãi này chỉ thuộc về Hoàng đế và các vương thân quý tộc trong hoàng cung.

Thời điểm đó, họ sẽ thu hoạch băng trong mùa đông và trữ lạnh để sử dụng cho mùa hè. Công việc này đã được hình thành từ thời kỳ Thương Chu và đến khi tủ lạnh ra đời thì hoàn toàn biến mất.

Công đoạn cắt khối băng.

Ở thời nhà Thanh, hoạt động thu hoạch băng của Bắc Kinh được độc quyền bởi phủ Nội vụ và Công bộ. Theo đó, dân thường không được phép tiếp cận đến khu vực chuyên khai thác băng của Hoàng gia.

Vào mùa đông, hai bộ phận này sẽ chịu trách nhiệm lấy băng và vận chuyển vào kho trữ. Đến mùa hè, họ tiếp tục thực hiện quá trình cung ứng cho Hoàng cung, Vương phủ và các văn võ bá quan. Nếu dân thường muốn sử dụng băng đá lạnh thì phải đáp ứng đủ hai điều kiện là địa vị và giàu có.

Sử dụng dùi nhọn để đục băng.

Quyền lực của triều đình ở cuối thời nhà Thanh đã có sự suy giảm. Dân thường cũng nhân cơ hội để tham gia thu hoạch băng kinh doanh kiếm lời.

Sau khi nhà Thanh hoàn toàn bị diệt vong, chính quyền của Viên Thế Khải ban bố những địa điểm mà người dân có thể được khai thác băng. Đồng thời, người dân sẽ đăng ký giấy phép kinh doanh, đóng phí thuê mặt sông và phí nước cho cục Công vụ Bắc Kinh.

Từ đó, hàng loạt "công ty" khai thác và kinh doanh băng ra đời. Người dân đã có thể xóa tan cơn nóng ngày hè bằng đá lạnh.

Nhân công kéo băng từ sông vào bờ.

Các địa điểm khai thác băng của Bắc Kinh thời kỳ cũ nằm ở Bắc Hải, sông hộ thành, Thập Sát Hải (gồm 3 hồ ở phía bắc Bắc Kinh: Tiền Hải, Hậu Hải, Tây Hải),...

Sau lập đông hằng năm, người dân bắt đầu công đoạn làm sạch sông hồ, bao gồm việc bỏ các tạp vật (cỏ cây, rong rêu,...), dẫn nước dơ ra ngoài khu vực khai thác và xây đập tạm thời để trữ nước. Đến khi mùa đông giá rét đỉnh điểm, mặt nước kết băng với chiều dày nhất định thì nhân công có thể tiến hành thu hoạch.

Nhân công kéo khối băng vào hố trữ tạm thời.

Đương nhiên, nếu băng đá được khai thác trên hồ không đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh để sử dụng trực tiếp thì người ta chỉ dùng chúng để ướp lạnh thực phẩm, hoa quả và đồ uống cho mùa hè.

Băng đá được sử dụng trực tiếp phải được lấy trong khu vực sông hồ sạch và khoanh vùng chuyên biệt.

Băng được xếp ngay ngắn trong hố trữ.

Theo Tạp chí Dân quốc giới thiệu, quá trình khai thác và trữ băng được phân ra thành 13 công đoạn tương ứng với 13 nhóm nhân công chuyên trách.

Kho trữ băng được niêm phong chặt chẽ.

Việc chia nhỏ quá trình khai thác như vậy sẽ giúp băng đá không bị tan đáng kể cho đến khi được đưa đến khu tích trữ. Đồng thời, quy trình phải đảm bảo giảm thiểu sức ảnh hưởng của gió và ánh nắng hết mức có thể.

Băng được vận chuyển ra khỏi kho trữ trong mùa hè.

Công việc đầu tiên của quá trình khai thác là vẽ đường định hình trên băng rồi sau đó tiến hành cắt khối.

Kích thước của khối băng tiêu chuẩn có chiều dài 2,4 thước (gần 80cm), rộng 1,8 thước (gần 60cm), dày 1,2 thước (gần 40cm). Mỗi khối băng nặng tầm 100kg, không được quá to hoặc quá nhỏ, cũng không được bị vỡ góc. Những khối băng vỡ vụn không đủ tiêu chuẩn sẽ bị coi là hàng bỏ, không được vận chuyển đến kho trữ.

Băng được sử dụng để ướp lạnh hoa quả.

Thời gian khai thác băng mỗi năm kéo dài hơn 1 tháng. Trong giai đoạn này, nhân công hầu như phải làm việc xuyên đêm, vô cùng cực khổ.

Làm việc trên mặt băng trong cái lạnh cắt da cắt thịt là một sự dày vò đối với sức chịu đựng của con người. Hơn nữa, vận chuyển các khối băng lớn đòi hỏi tiêu hao thể lực rất nhiều. Đó chính là lý do vì sao cánh tay của các công nhân thường bị sưng trướng đau đớn.

Sạp bán thức uống lạnh trong mùa hè.

Các chủ tiệm ăn và cửa hàng buôn bán thịt sống quy mô lớn phải đặt hàng và trả tiền trước một năm. Theo đó họ sẽ không bị ảnh hưởng nếu giá băng trong năm sau bị tăng.

Các "công ty" kinh doanh băng cũng giữ lại một lượng đá lạnh nhất định để cung ứng cho các cửa hàng nhỏ dùng để ướp hoa quả, làm rượu mận, chè tuyết hoa và các loại đồ uống giải nhiệt trong mùa hè khác.

• Voi con bị đàn sư tử nhảy lên lưng hạ sát và cái kết không tưởng
• Paternoster - Loại thang máy nguy hiểm nhất thế giới
• Trang trại cá nổi ngoài khơi đầu tiên trên thế giới giúp con người chinh phục đại dương

Từ khóa liên quan:

thu hoạch băng

hình ảnh trung quốc cuối đời nhà thanh

bộ ảnh cuối đời nhà thanh

quá trình thu hoạch băng mùa đông

ảnh trung quốc xưa

khai thác băng