Chiến thuật giúp cá cầu vồng né đòn tấn công của kẻ thù

Nghiên cứu mới cho thấy cá cầu vồng tự vệ bằng cách dụ kẻ săn mồi tấn công phần đầu sau đó đột ngột đổi hướng để tẩu thoát.

Cá cầu vồng hay cá bảy màu (Poecilia reticulata) có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Với chiều dài trung bình chỉ 2,5 cm, chúng có rất nhiều kẻ thù trong tự nhiên, phổ biến nhất là cá rô phi thân giáo (Crenicichla). Để sinh tồn, loài cá nước ngọt nhỏ bé này đã phát triển một kỹ năng tự vệ rất độc đáo.


Một cặp cá cầu vồng (con đực bên trên). (Ảnh: NUS).

Trong một nghiên cứu được thực hiện gần đây bởi Đại học Exeter của Anh, các nhà sinh vật học nhận thấy cá cầu vồng có khả năng thay đổi màu mống mắt để trông nổi bật hơn, nhằm dụ kẻ thù tấn công về phía đầu thay vì các phần khác trên cơ thể.

Chúng chủ động chờ kẻ săn mồi lao tới, sau đó dùng phản xạ nhanh để quất đầu sang bên và bơi đi. Toàn bộ quá trình chỉ diễn ra trong khoảng 3% giây, nhanh đến mức không thể quan sát bằng mắt thường.


Cảnh quay tua chậm từ camera tốc độ cao cho thấy cá cầu vồng né đòn tấn công của cá rô phi thân giáo. (Video: Đại học Exeter).

"Mắt là một trong những cấu trúc dễ nhận biết nhất trong thế giới tự nhiên. Nhiều loài đã trải qua quá trình tiến hóa lâu dài để phát triển cách ngụy trang mắt, nhằm tránh sự chú ý của kẻ săn mồi. Tuy nhiên, cá cầu vồng lại làm điều ngược lại", Tiến sĩ Robert Heathcote từ Đại học Exeter cho hay.

Chiến thuật tự vệ này rất hiệu quả khi giúp tăng tỷ lệ tẩu thoát thành công của cá cầu vồng lên hơn 38% so với những con không thay đổi màu mắt, theo quan sát của nhóm nghiên cứu. Một phát hiện đáng kinh ngạc khác là cá cầu vồng có kích thước càng lớn, tỷ lệ trốn thoát thành công càng cao.


Mô phỏng chiến thuật tự vệ của cá cầu vồng. (Ảnh: Đại học Exciter).

"Thông thường, động vật càng lớn càng trở nên chậm chạp và dễ bị tấn công hơn. Tuy nhiên, bằng cách đổi màu mống mắt, cá cầu vồng thực sự đảo ngược hiện tượng này. Những con cá lớn hơn với màu mắt đen hơn sẽ có tỷ lệ bị ăn thịt thấp hơn", Heathcote giải thích.

Chi tiết nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Current Biology.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Loài chim cổ đại đã tuyệt chủng hồi sinh từ cõi chết

Loài chim cổ đại đã tuyệt chủng hồi sinh từ cõi chết

Hiện tượng tiến hóa lặp lại đã giúp một loài chim cổ đại xuất hiện trở lại ở Ấn Độ Dương và sống sót đến ngày nay.

Đăng ngày: 19/02/2025
Những điều thú vị về loài cá sấu

Những điều thú vị về loài cá sấu

Sở hữu thân mình giống những loài bò sát từng sống ở thời tiền sử, cá sấu mang trong mình sức mạnh tiềm ẩn từ thời cổ đại, giúp chúng trở thành vua trên các đầm lầy, sông nước khắp vùng nhiệt đới.

Đăng ngày: 17/02/2025
Chim Dẽ mỏ thìa ở Việt Nam được bảo tồn 3,3 triệu USD

Chim Dẽ mỏ thìa ở Việt Nam được bảo tồn 3,3 triệu USD

Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) cho biết: sắp tới, nhiều loài động vật, trong đó có chim Dẽ mỏ thìa được đưa vào danh sách các dự án bảo tồn với tổng trị giá viện trợ 3,3 triệu USD (2,4 triệu Euro).

Đăng ngày: 16/02/2025
11 loài chó kỳ lạ nhất hành tinh

11 loài chó kỳ lạ nhất hành tinh

Chó luôn được coi là người bạn thân thiết của con người vì vậy có thể bạn cho rằng bạn đã biết hết về loài chó. Tuy nhiên, sự thực không hẳn như vậy.

Đăng ngày: 15/02/2025
Cá Hoàng đế - thảm họa môi trường mới ở hồ Trị An

Cá Hoàng đế - thảm họa môi trường mới ở hồ Trị An

Do nhu cầu kinh tế, một số người dân sống trong vùng lòng hồ Trị An (huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai) đã xây dựng ao thả một số loài cá bản địa và những thảm họa về môi trường bắt đầu xảy ra. Hiện thảm hoạ đáng kể nhất là từ loài cá Hoàng đế (ngư dân lò

Đăng ngày: 15/02/2025
Thế giới động vật - Những điều thú vị bạn chưa biết

Thế giới động vật - Những điều thú vị bạn chưa biết

Thế giới động vật muôn màu với bao điều lý thú. Không ai có thể tự cho mình là hiểu khá rõ về mọi loài tồn tại trên hành tinh của chúng ta.

Đăng ngày: 15/02/2025
Những loài cá khổng lồ của sông Mekong

Những loài cá khổng lồ của sông Mekong

Khối lượng cực đại của cá tra dầu sông Mekong đạt 300kg, còn chiều dài tối đa của cá đuối nước ngọt lên tới 5m. Sông Mekong, với hàng trăm loài cá và nguồn phù sa dồi dào, là mạch sống của hàng chục triệu người.

Đăng ngày: 15/02/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News