Chiến thuật giúp cá cầu vồng né đòn tấn công của kẻ thù

Nghiên cứu mới cho thấy cá cầu vồng tự vệ bằng cách dụ kẻ săn mồi tấn công phần đầu sau đó đột ngột đổi hướng để tẩu thoát.

Cá cầu vồng hay cá bảy màu (Poecilia reticulata) có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Với chiều dài trung bình chỉ 2,5 cm, chúng có rất nhiều kẻ thù trong tự nhiên, phổ biến nhất là cá rô phi thân giáo (Crenicichla). Để sinh tồn, loài cá nước ngọt nhỏ bé này đã phát triển một kỹ năng tự vệ rất độc đáo.


Một cặp cá cầu vồng (con đực bên trên). (Ảnh: NUS).

Trong một nghiên cứu được thực hiện gần đây bởi Đại học Exeter của Anh, các nhà sinh vật học nhận thấy cá cầu vồng có khả năng thay đổi màu mống mắt để trông nổi bật hơn, nhằm dụ kẻ thù tấn công về phía đầu thay vì các phần khác trên cơ thể.

Chúng chủ động chờ kẻ săn mồi lao tới, sau đó dùng phản xạ nhanh để quất đầu sang bên và bơi đi. Toàn bộ quá trình chỉ diễn ra trong khoảng 3% giây, nhanh đến mức không thể quan sát bằng mắt thường.


Cảnh quay tua chậm từ camera tốc độ cao cho thấy cá cầu vồng né đòn tấn công của cá rô phi thân giáo. (Video: Đại học Exeter).

"Mắt là một trong những cấu trúc dễ nhận biết nhất trong thế giới tự nhiên. Nhiều loài đã trải qua quá trình tiến hóa lâu dài để phát triển cách ngụy trang mắt, nhằm tránh sự chú ý của kẻ săn mồi. Tuy nhiên, cá cầu vồng lại làm điều ngược lại", Tiến sĩ Robert Heathcote từ Đại học Exeter cho hay.

Chiến thuật tự vệ này rất hiệu quả khi giúp tăng tỷ lệ tẩu thoát thành công của cá cầu vồng lên hơn 38% so với những con không thay đổi màu mắt, theo quan sát của nhóm nghiên cứu. Một phát hiện đáng kinh ngạc khác là cá cầu vồng có kích thước càng lớn, tỷ lệ trốn thoát thành công càng cao.


Mô phỏng chiến thuật tự vệ của cá cầu vồng. (Ảnh: Đại học Exciter).

"Thông thường, động vật càng lớn càng trở nên chậm chạp và dễ bị tấn công hơn. Tuy nhiên, bằng cách đổi màu mống mắt, cá cầu vồng thực sự đảo ngược hiện tượng này. Những con cá lớn hơn với màu mắt đen hơn sẽ có tỷ lệ bị ăn thịt thấp hơn", Heathcote giải thích.

Chi tiết nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Current Biology.

TIN CŨ HƠN
Những loài mèo

Những loài mèo "đẹp lạ" trên thế giới

Mèo là thú cưng được nhiều gia đình yêu thích. Với bộ lông mềm mại và vẻ đẹp đáng yêu những chú mèo dưới đây sẽ khiến bạn yêu thích ngay khi gặp mặt.

Đăng ngày: 24/09/2025
Chim chịu gian khổ giỏi nhất: Bay nghìn dặm, không ăn uống

Chim chịu gian khổ giỏi nhất: Bay nghìn dặm, không ăn uống

Chim dẽ giun lớn có thể bay 4.000 dặm (hơn 6.000 km) với tốc độ 60 dặm/giờ mà không cần dừng lại để ăn hoặc uống nước.

Đăng ngày: 24/09/2025
Vua chuột - hiện tượng kinh dị hiếm gặp và nguy hiểm

Vua chuột - hiện tượng kinh dị hiếm gặp và nguy hiểm

Bạn có biết thế giới còn tồn tại tới khái niệm vua chuột. Vậy vua chuột là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé

Đăng ngày: 23/09/2025
Tại sao đom đóm lại phát sáng?

Tại sao đom đóm lại phát sáng?

Theo giáo sư Sara Lewis thuộc Trường đại học Tufts, Boston (Mỹ), những con đom đóm phát sáng lập lòe trong đêm mùa hè có thể chỉ là một kiểu phô trương về hình thức bề ngoài của chúng, giống như chiếc đuôi rực rỡ của các con công đực nhằm thu hút sự chú ý nơi “bạn tình”.

Đăng ngày: 23/09/2025
12 động vật huyền thoại có thể có thật

12 động vật huyền thoại có thể có thật

Nhiều loài động vật bị coi là đã tuyệt chủng hoặc dấu vết không rõ ràng song vẫn tồn tại dai dẳng trong nhiều nền văn hóa khác nhau.

Đăng ngày: 23/09/2025
Những clip hot nhất về động vật trên mạng tuần qua

Những clip hot nhất về động vật trên mạng tuần qua

Mèo chơi trò tinh mắt với chủ nhân, cô gái thuần phục cá mập và ngựa đạp thẳng vào mặt phóng viên thu hình... là những video gây chú ý trong tuần từ 29/5 đến 5/6.

Đăng ngày: 22/09/2025
Trâu bò luôn quay đầu về một hướng

Trâu bò luôn quay đầu về một hướng

Nếu chẳng may bị lạc ở vùng nông thôn mà không có la bàn, bạn chớ vội hoảng. Theo các nhà khoa học Đức, bạn có thể xác định phương hướng bằng cách quan sát các đàn gia súc.

Đăng ngày: 21/09/2025
Khoa Học News