Chúng ta đối diện "nguồn sống từ địa ngục" hàng ngày mà không hay?

Nghiên cứu vừa công bố trên Nature Geoscience chỉ ra một cách khó tin mà Trái đất đã vận hành để trở thành một hành tinh dồi dào nguồn sống.

Oxy - nguồn sống cho muôn loài trên địa cầu - đến từ đâu và đã trở nên dồi dào như thế nào, vẫn là một câu hỏi thú vị mà nhiều nhà khoa học đã cố gắng đi tìm câu trả lời.

Từ các hạt mầm trong không gian, từ các quá trình sinh học của vi sinh vật sơ khai... nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, nhưng có cái gì đó vẫn chưa đầy đủ. Các nhà khoa học Trái đất từ Trường Đại học Laurentian (Canada) và Đại học Michgan (Mỹ) đã chỉ ra một nguồn khác khó tin: Từ "địa ngục" dưới lòng đất.


Nguồn sống cho muôn loài trên Trái đất đã được giải phóng từ "địa ngục" nóng bỏng thẳm sâu bên dưới, thông qua kiến tạo mảng dữ dội thuở sơ khai? - (Ảnh minh họa từ Internet).

Các dữ liệu địa chất cho thấy trong suốt đại Tân Thái Cổ - thời kỳ cuối cùng của liên đại Thái Cổ - khoảng 2,8 đến 2,5 tỉ năm trước, lượng oxy dồi dào trong bầu khí quyển Trái đất hầu như không có.

Dữ liệu mới cho thấy ngay cuối thời kỳ nói trên, oxy đã ra đời dồi dào một cách bất thường và trùng hợp với giai đoạn kiến tạo mảng mạnh mẽ 2,7 tỉ năm trước.

Có thể giải thích về kiến tạo mảng đơn giản như sau: vỏ Trái đất không liền mạch mà gồm nhiều mảnh lớn nhỏ, ước tính ngày nay có khoảng 15-20 mảnh, mỗi mảnh cõng trên lưng một phần đại dương hay lục địa. Các mảnh này không ngừng di chuyển, khiến các lục địa và đại dương trên Trái đất nhiều lần hợp lại thành siêu lục địa, siêu đại dương rồi lại phân tách ra.

Khi kiến tạo mảng xảy ra, một phần những gì nổi trên mặt đất sẽ bị nuốt vào lòng rồi tái chế, trong khi nhiều phần đá và vật chất đang được cất giấu trong sâu thẳm cũng có cơ hội trồi lên.

Theo bài viết của nhóm nghiên cứu trên chuyên san The Conversation, họ đã thu thập tàn tích của lần kiến tạo mảng 2,7 tỉ năm đó - thứ gọi là "Superior Province", một mảng lục địa đã may mắn giữ nguyên hiện trạng từ cuối liên đại Thái Cổ, hiện trải dài trên một số địa phương của Mỹ và Canada.

Bằng cách đo tỉ lệ và hàm lượng một số nguyên tố mắc kẹt trong đá cổ, họ xác định được rằng magma ở mảnh lục địa cổ đại này đã bị oxy hoa mạnh mẽ. Thời kỳ xuất hiện magma oxy hóa này cũng trùng khớp với thời kỳ xảy ra sự khoáng hóa vàng lớn ở miền đất xa xôi Tây Úc, mà dấu tích là các mỏ quặng tầm cỡ thế giới ngày nay.

Như vậy, quá trình hút chìm trong đợt kiến tạo mảng cổ đại đó - nuốt một phần lớn các mảnh đại dương vào lòng đất và giải phóng những thứ khác lên bề mặt - đã giải phóng cả oxy hòa tan từ một nơi nào đó sâu thẳm và bí ẩn.

Điều này cho phép các nhà khoa học kết luận rằng, khả năng lớn là bên trong các hành tinh đá có chứa sẵn oxy.

Điều này cũng giải thích cho sự "khó thở" của các hành tinh đá khác trong Hệ Mặt trời dù được sinh ra trong vùng sự sống. Bởi Trái đất là hành tinh duy nhất được xác nhận có kiến tạo mảng. Có lẽ một cuộc xáo trộn dữ dội giúp giải phóng nguồn sống tiềm ẩn là thứ mà những người bạn cùng loại như sao Hỏa, sao Kim còn thiếu.

TIN CŨ HƠN
Truyền thuyết về những ác quỷ trong lễ Giáng sinh

Truyền thuyết về những ác quỷ trong lễ Giáng sinh

Mụ phù thủy Frau Perchta, ác quỷ Krampus... là những sinh vật ma quỷ đáng sợ trong Giáng sinh.

Đăng ngày: 13/11/2025
Ẩn số trên mộ nhà toán học Diophantus

Ẩn số trên mộ nhà toán học Diophantus

Trên mộ của Diophantus có bia khắc bài… toán tương truyền của chính nhà toán học quá cố tóm tắt cuộc đời mình.

Đăng ngày: 13/11/2025
10 bài nhạc giảm stress hiệu quả nhất thế giới

10 bài nhạc giảm stress hiệu quả nhất thế giới

Dưới đây là 10 bài nhạc mang tính thư giãn nhất thế giới với khả năng làm giảm tới 65% mức độ stress, theo nghiên cứu từ các nhà khoa học Anh Quốc.

Đăng ngày: 13/11/2025
Khám phá vận tải cơ Việt Nam C-295M

Khám phá vận tải cơ Việt Nam C-295M

Năm 2013, quân đội Nhân Dân Việt Nam đã ký hợp đồng mua máy bay vận tải C-295 cho nhiệm vụ vận chuyển vũ khí quân sự để thay thế một phần phi đội máy bay An-26 đang được sử dụng.

Đăng ngày: 13/11/2025
Những sinh vật sống lâu đời nhất còn tồn tại trên Trái đất

Những sinh vật sống lâu đời nhất còn tồn tại trên Trái đất

Vi khuẩn lam được biết đến là sinh vật sống cổ xưa nhất còn tồn tại khi có mặt trên Trái Đất từ cách đây 2,1 - 2,8 tỷ năm.

Đăng ngày: 13/11/2025
Huyền thoại con tàu Noah có thật hay không?

Huyền thoại con tàu Noah có thật hay không?

Đối với những người theo đạo Thiên Chúa Giáo và những ai đã từng đọc kinh thánh thì hẳn đã biết ngọn ngành về truyền thuyết này.

Đăng ngày: 11/11/2025
Top 10 sự thật kỳ lạ nhưng thú vị về tâm lý con người mà bạn chắc chắn chưa từng nghe qua

Top 10 sự thật kỳ lạ nhưng thú vị về tâm lý con người mà bạn chắc chắn chưa từng nghe qua

Bạn có biết rằng một người càng thông minh thì càng có ít bạn bè hay 80% suy nghĩ của chúng ta là tiêu cực không?

Đăng ngày: 08/11/2025
Khoa Học News