Con người ra đời do "sai lầm" 500 triệu năm trước

Một sinh vật không xương sống đã hai lần nhân đôi DNA một cách thành công, mở màn cho quy trình tiến hóa hàng trăm triệu năm hình thành nên con người và các loài động vật cấp cao khác, các nhà khoa học tuyên bố.

Tin tốt là những DNA nhân đôi cổ xưa này đã giúp tăng cường hệ thống “liên lạc” giữa các tế bào, nhờ đó mà các tế bào trong cơ thể người ngày nay có thể thu thập, xử lý và tích hợp thông tin xuất sắc hơn cả những smartphone thông minh nhất. Tuy nhiên, tin xấu là “sai lầm” này có thể gây ra bệnh tiểu đường, ung thư và rối loạn thần kinh, Giáo sư Carol MacKintosh của Đại học Dundee giải thích trên Discovery News.


Đây được coi là họ hàng gần nhất với loài động vật không xương
sống bị nhân đôi ADN bất thường cách đây 500 triệu năm.

Các sinh vật sinh sản lưỡng tính thường có hai phiên bản của toàn bộ hệ gene, một phiên bản được thừa hưởng từ bố và phiên bản còn lại từ mẹ. Tuy nhiên, chuyện xảy ra từ 500 triệu năm trước là quy trình này đã “trục trặc bất thường” ở một loài động vật không xương sống. Hệ quả là đời con được thừa hưởng số lượng gene nhiều gấp đôi bình thường. Đến thế hệ sau nữa, sai lầm này lại tiếp diễn, tức là số lượng mỗi gene lại tiếp tục được nhân đôi thêm.

Bà MacKintosh cho biết hiện tượng nhân đôi này cũng xảy ra trong quá trình tiến hóa của thực vật. Rất may là dù ra đời từ “sai lầm” nhưng các sinh vật đời sau vẫn sống sót và phát triển tốt.

Nhóm của bà đã khiên cứu khoảng vài trăm protein đang hoạt động bên trong tế bào người, trong đó protein chủ lực có tên mã là 14-3-3.

Họ đã tiến hành lập bản đồ gene, phân loại và phân tích sinh hóa các protein này. Kết quả cho thấy protein 14-3-3 có nguồn gốc từ kỷ Cambrian cách đây 500 triệu năm.

Loài động vật đầu tiên có protein 14-3-3 hiện vẫn chưa được xác định, song việc xâu chuỗi gene cho thấy một loài cá không xương sống hiện nay có tên amphioxus giống với sinh vật ẩn số kia nhất.

Protein 14-3-3 có vẻ như đã tiến hóa để lập nên một “đội” và hoạt động như một hệ thống nhận tín hiệu đa chiều, giúp cơ thể nhận được nhiều thông điệp cùng lúc. Nhưng nếu vì lý do nào đó, một hoặc nhiều protein trong “đội” biến mất hoặc biến đổi gene, cá thể dù vẫn sống sót nhưng lại gặp phải nhiều hội chứng rối loạn, bao gồm cả tiểu đường và ung thư.

Chẳng hạn như với bệnh tiểu đường type 2, các tế bào cơ đã mất khả năng thẩm thấu đường. Ngược lại, các tế bào ung thư lại không chờ chỉ dẫn của cơ thể đã hút sạch chất dinh dưỡng và phát triển vượt tầm kiểm soát, bà MacKintosh giải thích.

TIN CŨ HƠN
Giun đất sau khi bị đứt đoạn vì sao lại biến thành nhiều con?

Giun đất sau khi bị đứt đoạn vì sao lại biến thành nhiều con?

Giun đất là một loại động vật nhỏ thường thấy chui trong lớp bùn đất, làm tơi xốp đất màu và cũng làm thức ăn cho nhiều loại động vật khác. Giun đất có một khả năng đặc biệt, nếu như chúng bị đứt thành 2 đoạn, chúng không những không chết đi mà qua v&agrav

Đăng ngày: 17/12/2025
Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Hiện nay các loại nấm là món ăn ưa thích của nhiều người. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao chúng còn là nguyên liệu để chế biến những món ăn hấp dẫn.

Đăng ngày: 15/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Loài bọ cạp mới thuộc họ Euscorpiidae, được nhóm nghiên cứu mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập được trong hang Hua Ma, xã Quảng Khê (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Đăng ngày: 30/11/2025
Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Là cá thể duy nhất còn lại trên Trái Đất từ thời khủng long, cây tuế ở Vườn thực vật Durban tại Nam Phi được mệnh danh là loài cây cô đơn nhất thế giới.

Đăng ngày: 28/11/2025
Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Giá thành cho 1kg của loại quả này tới hàng triệu đồng nhưng giới nhà giàu Trung Quốc vẫn săn lùng đặt mua cho bằng được.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News