Cộng đồng ngôn ngữ lớn hơn thường có ngữ pháp đơn giản hơn

Các nhà nghiên cứu nhận thấy sự phức tạp về văn hóa thường có xu hướng tăng lên ở những nhóm dân cư đặc thù.

Nếu từng học tiếng Phần Lan, Tiệp Khắc hay Baxcơ (ở miền Tây Pirênê, Đông bắc Tây Ban Nha, Tây Nam Pháp), ... bạn sẽ thấy ngữ pháp của chúng phức tạp hơn tiếng Anh nhiều.

Mới đây, một nghiên cứu đã chỉ ra: Tại sao các ngôn ngữ có đông người nói như tiếng Anh và tiếng Quan Thoại lại thường có ngữ pháp đơn giản.

Một nhóm các nhà khoa học tại Đại học Cornell ở Ithaca (Mỹ) đã phát triển mô hình máy tính mô phỏng cách thức sử dụng một ngôn ngữ trong dân chúng và xu hướng tiến hóa của nó theo thời gian.


Các ngôn ngữ ít người nói thường có ngữ pháp phức tạp hơn. (Ảnh: Yuen Yiu/CC By-SA 2.0).

Kết quả cho thấy: Đối với những quần thể ngôn ngữ lớn thì các yếu tố đơn giản như từ vựng thường có xu hướng gia tăng; trong khi những yếu tố phức tạp như ngữ pháp lại thường giảm đi. Lý giải cho điều này, đó là do các cá thể trong cộng đồng lớn thường hay tương tác với người khác nhưng lại ít trực tiếp gặp gỡ hơn. Chính sự tiếp xúc này, lặp đi lặp lại, có tác dụng giúp các cá nhân học những khái niệm khó nhớ như ngữ pháp.

Trong tuần trước, kết quả trên đã được công bố tại Kỷ yếu của Hiệp hội khoa học Hoàng gia (Royal Society B).

Phát hiện trên cũng phù hợp với một thực tế rằng các ngôn ngữ như tiếng Anh và tiếng Quan Thoại thường có lượng từ vựng tương đối lớn.

Điểm thú vị là xu hướng này thường bị đảo ngược ở những cộng đồng ngôn ngữ ít người hơn, vì những yếu tố tưởng như đơn giản lại gặp khó khăn trong quá trình phát triển. Điều này cũng giúp lý giải cho sự xuất hiện nhiều của các hiện tượng văn hóa phức tạp tại những cộng đồng thiểu số này - như sự ra đời của điệu Bebop trong giới nhạc Jazz giữa những năm 1940 ở New York.

Morten Christiansen, nhà tâm lý học và đồng tác giả của nghiên cứu trên, cho rằng: "Điều này không có nghĩa là toàn bộ tất cả các nền văn hoá, mà chỉ những thành tố chính sẽ trở nên đơn giản hơn theo thời gian".

Nghiên cứu trên cũng ngụ ý rằng: Việc bảo tồn các truyền thống văn hoá phức tạp đòi hỏi nhiều nỗ lực mang tính ý thức, đặc biệt trong một thế giới toàn cầu hóa như hiện nay. Christiansen gợi ý: "Con người có thể tự tổ chức thành những cộng đồng nhỏ để chống lại nguy cơ từ động thái đơn giản hóa".

Loading...
TIN CŨ HƠN
11 sự thật hiển nhiên đã được xác nhận bởi khoa học

11 sự thật hiển nhiên đã được xác nhận bởi khoa học

Lợn thích tắm bùn, đàn ông thích nhìn ngực phụ nữ hay chăm làm bài tập về nhà điểm sẽ cao hơn... tất cả những điều này đã được giải thích bởi khoa học.

Đăng ngày: 04/06/2025
Những vật liệu cứng nhất hành tinh

Những vật liệu cứng nhất hành tinh

Nhờ công nghệ tiên tiến, các nhà khoa học đã cho ra đời những "siêu vật liệu" nhân tạo có độ cứng vượt trội hơn nhiều.

Đăng ngày: 02/06/2025
Phong tục lễ Tạ Ơn khác biệt khắp năm châu

Phong tục lễ Tạ Ơn khác biệt khắp năm châu

Lễ Tạ Ơn không chỉ có riêng ở Mỹ mà còn được tổ chức ở nhiều quốc gia với tên gọi, phong tục và nghi lễ riêng biệt.

Đăng ngày: 01/06/2025
Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn

Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn "hết hồn"

Khu rừng già Amazon rộng lớn luôn ẩn chứa những điều bí ẩn chưa được khám phá, khiến chuyến đi vào rừng đầy rẫy hiểm nguy nhưng không kém phần thú vị và kích thích trí tò mò.

Đăng ngày: 29/05/2025
Bộ tộc khỏa thân và tục lệ ăn thịt người, dùng sọ làm cốc

Bộ tộc khỏa thân và tục lệ ăn thịt người, dùng sọ làm cốc

Bộ tộc Aghori này thường khỏa thân, dùng sọ người làm cốc, cắn đứt đầu các động vật sống và ngồi thiền trên xác chết.

Đăng ngày: 25/05/2025
Huyền thoại về

Huyền thoại về "con đường tơ lụa" nổi tiếng trong lịch sử

Hiểu hơn về con đường mang theo nhiều điều vĩ đại và chứa đầy sự thú vị mà con người thời xưa đã tạo ra.

Đăng ngày: 22/05/2025
Nghiên cứu gây sốc về ma quỷ,

Nghiên cứu gây sốc về ma quỷ, "tâm linh" trên thế giới

Cuộc thăm dò gần đây của kênh CBS (Mỹ) cho thấy, gần một nửa người dân Mỹ tin vào ma quỷ, 22% số đó nói rằng, họ đã nhìn thấy hoặc cảm thấy sự hiện diện của ma quỷ. Liệu ma quỷ có thực sự tồn tại?

Đăng ngày: 21/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News