Cụm thiên hà sơ khai cách Trái Đất 12,4 tỷ năm ánh sáng

Nhóm nhà thiên văn ghi lại hình ảnh 14 thiên hà đang sáp nhập với hàng loạt ngôi sao mới ra đời nhanh chóng.

Các nhà khoa học quan sát 14 thiên hà đang hợp nhất nhờ kính viễn vọng tại đài thiên văn Atacama Large Millimeter Array (ALMA) và Atacama Pathfinder Experiment (APEX), Xinhua hôm nay đưa tin. Đây là cụm thiên hà sơ khai mang tên SPT2349-56. Ánh sáng từ nó bắt đầu truyền đến Trái Đất chỉ khoảng 1,4 tỷ năm sau vụ nổ Big Bang, vụ nổ được cho là khởi nguồn của vũ trụ.


Các thiên hà trong quá trình hợp nhất. (Ảnh: NRAO/AUI/NSF).

Sao được hình thành ở mỗi thiên hà thuộc SPT2349-56 với tốc độ có thể gấp 1.000 lần dải Ngân hà nhưng chỉ tập trung trong không gian lớn gấp ba. Các thiên hà sẽ hợp nhất và phát triển thành cụm thiên hà, một trong những cấu trúc lớn nhất vũ trụ. "Việc ghi lại hình ảnh một cụm thiên hà lớn đang hình thành thật kỳ diệu", nhà vật lý thiên thể Scott Chapman tại Đại học Dalhousie cho biết.

Tuy nhiên, cụm thiên hà sơ khai lớn như SPT2349-56 đáng lẽ cần thời gian phát triển lâu hơn, nhóm nghiên cứu nhận định. "Vụ sáp nhập xảy ra rất sớm, mang đến thách thức không nhỏ với hiểu biết hiện nay về sự hình thành của các cấu trúc vũ trụ", Chapman nói thêm.

"Nguyên nhân khiến cụm thiên hà này lớn nhanh đến thế vẫn là bí ẩn. Nó không phát triển dần dần qua hàng tỷ năm như các nhà thiên văn dự đoán", Tim Miller, đồng tác giả nghiên cứu, chia sẻ. Các nhà thiên văn dự đoán trong tương lai, 14 thiên hà sẽ hợp nhất thành một thiên hà elip khổng lồ.

Nhóm nhà khoa học tin rằng SPT2349-56 sẽ giúp họ hiểu thêm về cách các cụm thiên hà ngày nay hình thành và phát triển, ví dụ như tìm ra nguồn gốc của khí siêu nóng tràn ngập trong cụm thiên hà. Tốc độ hình thành sao rất cao của SPT2349-56 có thể giúp lý giải điều này.

Hàng loạt sao mới ra đời trong quá trình cụm thiên hà hình thành có khả năng đã đẩy khí nóng vào khoảng trống giữa các thiên hà. Khí này không đủ đậm đặc để tạo nên sao mới. Thay vào đó, chúng "lang thang" trong cụm thiên hà.

TIN CŨ HƠN
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 03/11/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Hành tinh lùn có vành đai giống sao Thổ trong Hệ Mặt trời

Hành tinh lùn có vành đai giống sao Thổ trong Hệ Mặt trời

Nhà thiên văn học tại Viện Vật lý thiên văn Andalusia, Tây Ban Nha, và các cộng sự phát hiện một vành đai lớn xung quanh hành tinh lùn Haumea nằm bên ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương.

Đăng ngày: 10/10/2025
Khoa Học News