Đại dương cạn kiệt oxy ở mức kỷ lục, báo động hàng loạt "vùng chết"

Các chuyên gia cảnh báo đại dương đã mất đi lượng oxy với tỷ lệ chưa từng có do hậu quả của biến đổi khí hậu và hoạt động thâm canh của con người.

Phát hiện này được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đưa ra tại hội nghị về khí hậu của Liên Hợp Quốc tại Madrid hôm 7/12, theo Guardian.

Theo báo cáo của tổ chức này, ngày càng nhiều "vùng chết", nơi thiếu oxi trầm trọng, hình thành trong đại dương trong khi các khu vực khác cũng đang cạn kiệt oxy.

Số vùng chết tăng gấp bốn lần trong nửa thế kỷ qua và ít nhất 700 khu vực có lượng oxy ở mức thấp nguy hiểm, tăng từ 45 vùng so với những năm 1960.

Cá mập, cá ngừ, cá marlin và các loài cá lớn khác phải đối mặt với nguy cơ đặc biệt cao trước tình trạng này. Nhiều hệ sinh thái quan trọng cũng có khả năng bị xóa sổ.

Các loài cá lớn đang bị đe dọa do đại dương cạn kiệt oxy. (Ảnh: Getty).

Mọi loài cá đều cần oxy hòa tan, nhưng các loài lớn nhất đặc biệt dễ bị tổn hại vì chúng cần nhiều oxy hơn để tồn tại. Oxy cạn kiệt buộc các loài này phải di chuyển lên mặt nước và đến những khu vực nông của biển, nơi chúng dễ bị đánh bắt hơn.

Trái Đất nóng lên cũng khiến oxy trong đại dương cạn kiệt, bởi nước ấm hơn chứa ít oxy hơn. Hiện tượng nước biển nóng lên cũng gây ra tình trạng phân tầng, khiến lớp nước giàu oxy và nghèo oxy khó được hòa trộn vào nhau.

Theo dự báo, đại dương sẽ mất khoảng 3-4% lượng oxy vào cuối thế kỷ này, nhưng mức độ tác động sẽ lớn hơn nhiều ở lớp nước gần mặt biển, nơi tập trung nhiều loài sinh vật.

Nông nghiệp thâm canh cũng là một trong những nguyên nhân chủ yếu. Khi phân bón nhân tạo dư thừa từ cây trồng hoặc phân động vật của ngành chăn nuôi từ đất đổ ra sông và biển, chúng khiến tảo nở hoa và sau đó gây ra sự suy giảm oxy khi bị phân hủy.

Grethel Aguilar, quyền giám đốc của IUCN, cho biết các nhà đàm phán nên coi đại dương là yếu tố quan trọng để cân nhắc.

"Khi đại dương nóng lên và mất dần oxy, trạng thái cân bằng của sinh vật biển trở nên hỗn loạn. Các quyết định đưa ra tại hội nghị này có ý nghĩa quan trọng bởi chúng có khả năng tác động nghiêm trọng đến hoạt động ngư nghiệp và các cộng đồng ven biển dễ bị tổn thương", bà Aguilar nói.

• Vùng chết khổng lồ có thể xuất hiện trên đại dương năm 2030
• "Vùng chết" lan rộng trên vịnh Mexico

Từ khóa liên quan:

đại dương cạn kiệt oxy

oxy trong đại dương

vùng chết trên biển

Hiện tượng nước biển nóng lên

hoạt động thâm canh

biến đổi khí hậu

Trái Đất nóng lên

Grethel Aguilar