Đâu là siêu axit mạnh nhất thế giới?

Có thể bạn nghĩ rằng thứ axit mạnh như máu người ngoài hành tinh trên màn ảnh chỉ tồn tại trong phim. Tuy nhiên, sự thật là có một loại axit có thể ăn mòn còn kinh khủng hơn thế!

Siêu axit mạnh nhất

Siêu axit mạnh nhất thế giới có tên axit fluoroantimonic, công thứ hóa học là HSbF6. Loại axit này được tổng hợp bằng cách trộn axit flohydric (HF) với antimon pentafluorua (SbF5). Trộn hỗn hợp trên theo những tỉ lệ khác nhau cũng có thể tạo ra siêu axit, tuy nhiên khi trộn chúng với tỉ lệ 1:1, sản phẩm nhận được là loại siêu axit mạnh nhất thế giới.


Cấu trúc hóa học hai chiều của axit fluoroantimonic, siêu axit mạnh nhất. (Ảnh: Laguna Design/Getty Images).

Đặc điểm của axit fluoroantimonic

  • Phân hủy nhanh và phát nổ khi tiếp xúc với nước. Vì đặc điểm này, axit fluoroantimonic không thể sử dụng trong dung môi có nước. Nó chỉ được dụng trong môi trường axit flohydric.
  • Tạo ra khí độc mạnh. Khi nhiệt độ tăng, axit fluoroantimonic phân hủy và tạo ra khí hydro florua (axit flohydric).
  • Axit fluoroantimonic mạnh hơn 20 nghìn tỉ lần axit sulfuric (H2SO4) đậm đặc 100%. Axit fluoroantimonic có giá trị H0 (hàm độ axit Hammett) cao nhất là -31,3.
  • Có thể làm tan chảy thủy tinh và nhiều vật liệu khác, cũng như hầu hết mọi hợp chất hữu cơ (toàn bộ cơ thể chúng ta chẳng hạn). Axit này được chứa trong lọ đựng bằng PTFE (polytetrafluoroethylene).

Công dụng của axit fluoroantimonic

Nếu axit fluoroantimonic quá mạnh và quá độc hại như vậy thì người ta tạo ra nó để làm gì? Câu trả lời nằm ở tính siêu axit của nó. Axit fluoroantimonic được sử dụng trong kỹ thuật hóa và hóa hữu cơ để phát triển các hợp chất hữu cơ không phụ thuộc vào dung môi. Ví dụ, axit fluoroantimonic có thể được dùng để loại bỏ H2 khỏi isobutane và loại bỏ methane từ neopentane. Nó còn được sử dụng làm chất xúc tác của quá trình alkyl hóa và acyl hóa trong lĩnh vực hóa dầu. Siêu axit nói chung được sử dụng để tổng hợp và biểu thị đặc tính của carboncation.

Phản ứng hóa học giữa axit flohydric và antimon pentaflorua

Phản ứng giữa axit flohydric và antimon pentaflorua tạo thành axit fluoroantimonic là một phản ứng tỏa nhiệt.

HF + SbF5 = H+SbF6-

Ion hydro (proton) gắn với flo thông qua một liên kết lưỡng cực rất yếu. Liên kết yếu này tạo nên tính axit mạnh của axit fluoroantimonic, cho phép proton di chuyển giữa các cụm anion.

Vì sao axit fluoroantimonic được gọi là siêu axit?

Siêu axit là bất kỳ loại axit nào mạnh hơn axit sulfuric đậm đặc 100%. Mạnh hơn có nghĩa là siêu axit cho nhiều proton hay ion hydro trong nước hơn hoặc có hàm độ axit Hammett H0 thấp hơn -12. Hàm độ axit của axit fluoroantimonic thường là H0 = -28.

Một số loại siêu axit khác

Một số loại siêu axit khác gồm axit carborane [H(CHB11Cl11)]axit florosulfuric (HFSO3). Axit carborane có thể xem là loại siêu axit đơn mạnh nhất thế giới, vì axit fluoroantimonic là hỗn hợp của axit flohydric và antimon pentaflorua. Axit carborane có nồng độ pH là -18. Không như axit fluoroantimonic và axit florosulfuric, axit carborane có độ ăn mòn thấp đến mức có thể thao tác bằng tay trần. Teflon, lớp chống dính thường được sử dụng trong đồ dùng nhà bếp, có thể chứa carborante. Axit carborane cũng không quá phổ biến, vì vậy chưa chắc một sinh viên ngành hóa đã được thí nghiệm với nó.

Một số điểm chính của siêu axit mạnh nhất

  • Siêu axit  là bất cứ axit nào mạnh hơn axit sulfuric đậm đặc 100%.
  • Siêu axit mạnh nhất thế giới là axit fluoroantimonic.
  • Axit fluoroantimonic là hỗn hợp của axit flohydric và antimon pentaflorua.
  • Axit carborane là loại siêu axit đơn mạnh nhất.

Giun có máu không? Nếu có thì máu của chúng mang màu gì?

Top 5 vũ khí tàng hình uy lực nhất từng được chế tạo

Cực quang màu tím bí ẩn khiến NASA bối rối

Loading...
TIN CŨ HƠN
Kinh ngạc kỹ thuật cổ xưa lấy gỗ có một không hai của người Nhật

Kinh ngạc kỹ thuật cổ xưa lấy gỗ có một không hai của người Nhật

Không cần chặt cây vẫn lấy được gỗ, kỹ thuật cổ xưa của người Nhật khiến thế giới kinh ngạc

Đăng ngày: 02/07/2025
Những thí nghiệm khoa học có thể làm tại nhà

Những thí nghiệm khoa học có thể làm tại nhà

Không khó để thực hiện, nguyên liệu dễ kiếm và kết quả thú vị là những thứ bạn sẽ được trải nghiệm thông qua thí nghiệm khoa học đơn giản trong bài viết này.

Đăng ngày: 02/07/2025
Ý nghĩa của những vạch màu trên tuýp kem đánh răng là gì?

Ý nghĩa của những vạch màu trên tuýp kem đánh răng là gì?

Chắc hẳn trong số chúng ta, ai cũng từng thắc mắc về cái vạch màu nhỏ phía cuối cùng tuýp kem đánh răng, mỹ phẩm...

Đăng ngày: 02/07/2025
Thời đi học của các thiên tài thế giới

Thời đi học của các thiên tài thế giới

Chắc chắn bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên khi biết Edison luôn bị đội sổ trong lớp và bị đánh giá là "điên khùng, không nên ngồi học lâu hơn", Albert Einstein sợ run người khi phải đến trường, nhà phát minh vĩ đại Edison tự học là chính,...

Đăng ngày: 02/07/2025
8 siêu năng lực

8 siêu năng lực "quái dị" của cơ thể mà bạn chưa bao giờ nhận ra

Các bạn biết không, thực sự cơ thể của chúng ta kỳ diệu hơn các bạn nghĩ rất nhiều. Chúng ta có những "siêu năng lực" và vẫn sử dụng chúng hàng ngày, nhưng lại chưa bao giờ nhận ra điều đó.

Đăng ngày: 02/07/2025
Sau hơn 2.000 năm, bí ẩn cánh cửa địa ngục được hé mở

Sau hơn 2.000 năm, bí ẩn cánh cửa địa ngục được hé mở

Hai ngàn năm trước, các du khách cổ đại đã đến một ngôi đền Hi Lạp-La mã ở Hierapolis (ngày nay là Thổ Nhĩ Kỳ), nằm bên trên một chiếc hang được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới bên kia.

Đăng ngày: 02/07/2025
1 tấc, 1 li, 1 phân, 1 thước bằng bao nhiêu mét, cm?

1 tấc, 1 li, 1 phân, 1 thước bằng bao nhiêu mét, cm?

Tấc, ly, phân, thước là những đơn vị đo chiều dài những đồ vật có kích thước nhỏ khá quen thuộc với người dân Việt Nam chúng ta thời kỳ Cổ Đại.

Đăng ngày: 02/07/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News