Đường có quan hệ gì với béo phì?

Chúng ta thường nghe nói ăn đường nhiều khiến người béo phì, sẽ tổn thương thân thể. Đường có thật là chất không có lợi cho con người không? Rất nhiều người có ấn tượng không tốt đối với đường, luôn cảm thấy đường là có hại đối với thân thể, ví dụ như ăn nhiều thì dẫn đến béo phì… Vậy, đường có phải thức ăn tốt không?

Tiết chế ăn đường cũng không ngăn được béo phì

Chúng ta thường ăn đường, chủ yếu là đường cát, có người vì sợ tăng trọng lượng cơ thể mà uống cà phê cũng không dám cho thêm đường. Có người cho rằng, thức ăn có vị ngọt có sức hấp dẫn, nó giống như chất gây hưng phấn vậy, khiến não hưng phấn lên.

Về điều đó thì các chuyên gia Nhật Bản nói: “1g đường cho năng lượng là 4 kcalo, cùng lượng đó thì cơm, mì sợi hoặc hợp chất hydrat cacbon nào khác hầu như cũng như vậy thôi”. Đường cát thuộc loại đường mía, sau khi phân giải thì thành đường glucose.

Theo thống kê thì người châu Á mỗi ngày “nạp” vào khoảng 2.000 kcalo năng lượng. Cho đường vào cà phê, mỗi túi đường nặng 4g thì cũng chỉ tương đương với 16kcalo, bằng 1/125 năng lượng nạp vào mỗi ngày. Do đó chuyên gia dinh dưỡng Nhật Bản nói: “Không thể vì ăn đường mà lập tức nghĩ (liên tưởng) đến béo phì. Đường không có tác dụng đặc biệt lớn gì với việc dẫn đến béo phì. Ngoài ra, trong đường chẳng hàm chứa thành phần nào có tác dụng gây hưng phấn cả”.

Ăn uống quá độ (không chỉ là ăn đường) là nguyên nhân dẫn đến béo phì. Béo phì là do năng lượng nạp vào cao hơn năng lượng tiêu hao, chứ không phải do đường có giá trị năng lượng cao.

Đem lại cảm giác no bụng, phòng ngừa ăn quá nhiều

Có người nói, do đường rất nhanh bị hấp thu mà ức chế sự thèm ăn, cho nên còn có tác dụng phòng ngừa ăn quá mức.

Cảm giác no bụng do một số lý do trong đó có nguyên do đường bị hấp thu kích thích trung khu no bụng ở não dưới. Còn một nguyên do khác là tiết insulin khi hàm lượng đường trong máu tăng đưa đến lượng đường huyết trong não tăng dẫn đến cảm giác no. Đường được hấp thu nhanh do hai nguyên do này mà khiến người rất nhanh có được cảm giác no bụng.

Ngoài ra việc tăng đường huyết ở trong não còn có liên quan với cảm giác dễ chịu, khoan khoái. Ví dụ, người bị chứng trầm cảm thì đường huyết trong não ở vào trạng thái rất thấp; ngược lại sau khi gia tăng đường huyết thì cảm giác khoan khoái sẽ xảy ra. Chuyên gia dinh dưỡng Nhật Bản nói: “Sau khi ăn cơm, uống cà phê cho thêm đường là rất hợp lý, do như vậy cảm giác no tăng thêm, người cũng cảm thấy được thỏa mãn”.

Nguồn năng lượng duy nhất của não

Đường đối với chúng ta là một trong những năng lượng cần thiết, song chỉ có đường glucose mới là nguồn năng lượng duy nhất cho các tế bào não. Còn tế bào cơ bắp thì acid béo cũng có thể dùng làm nguồn năng lượng trực tiếp.

Năng lượng não tiêu hao mỗi ngày chiếm 1/4 năng lượng toàn thân tiêu hao. Có báo cáo nêu ra rằng, sau khi dừng ăn mà bổ sung đường glucose có thể tăng cường trí lực. Còn có người cho rằng, người bị chứng Alzheimer phần nhiều là người có giá trị glucose huyết thấp. Đó là do khi đường trong máu thấp thì não sẽ không thể phát huy tác dụng được đầy đủ. Thông thường là sau khi ăn khoảng 4 giờ là đường glucose được hấp thu toàn bộ, do đó vào khoảng 15 giờ chiều, ăn chút đồ ngọt là rất cần thiết cho não làm việc được tốt.

Nguyên nhân của bệnh đái tháo đường có thật là do đường?

Có người nói, bệnh đái tháo đường là do ăn quá nhiều đường mà dẫn đến; quả thật vậy không?

Trước đây người ta cho rằng thói quen sinh hoạt tạo thành bệnh đái tháo đường, mà nguyên nhân là do nồng độ insulin giảm dẫn đến trị số glucose huyết không thể hạ thấp. Thông thường, muốn giảm thấp giá trị glucose huyết, tế bào tụy phải sản xuất ra nhiều insulin. Nhưng nếu thường ăn đồ ngọt, giá trị glucose huyết tăng, tế bào tụy sẽ mệt mỏi mà không thể tiết ra nhiều insulin, thế là trị số glucose huyết cũng sẽ không thể giảm xuống.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng Nhật Bản thì cách giải thích như trên hiện nay đã bị phủ định. Nguyên do là không phải do tụy không thể tiết ra insulin, mà là sau khi nhận được tín hiệu của insulin, đường glucose vẫn không thể từ máu tiến vào trong tế bào. Vì sao như vậy thì hiện nay vẫn chưa hiểu rõ, mới chỉ xác định được là không phải là phản ứng trực tiếp của đường. Do vậy mà vào năm 1997, Tổ chức Y tế Thế giới cho rằng: “Việc tiêu dùng các loại đường và bệnh đái tháo đường, béo phì và những bệnh do thói quen sinh hoạt là không có quan hệ trực tiếp”.

Điều quan trọng là cần biết đã ăn bao nhiêu đường

Có người cho rằng đường đỏ là có lợi cho sức khỏe. Những đường đỏ sau khi khử bỏ đi tạp chất chính là đường trắng, thành phần tạo ra vị ngọt vẫn là như nhau. Đường đỏ chỉ khác đường trắng là còn chứa những chất xenlulo và chất khoáng. Nếu muốn ăn những chất đó chi bằng ăn những thức ăn khác thì hiệu suất còn cao hơn và cần phải chú ý tới các thức uống có chứa acid cacbonic, do uống các thứ đó thì cảm giác ngọt không rõ rệt, nhưng lại thường uống rất nhiều, thế là vô tình đã nạp vào cơ thể rất nhiều đường.

Tuy nói đường không phải là nguyên nhân duy nhất, nhưng ăn quá nhiều cũng dẫn đến béo phì và những bệnh sinh ra do thói quen sinh hoạt. Cho nên điều quan trọng là cần phải biết, xét cho cùng là đã ăn bao nhiêu đường mỗi ngày.

VŨ BỘI TUYỀN