Giải oan cho kiến ba khoang
Thời gian gần đây báo chí đưa tin dồn dập về “kiến ba khoang tấn công người”. Dưới mắt của dân chúng hiện nay, kiến ba khoang là con vật nguy hiểm, đáng sợ, đáng ghét, cần phải tiêu diệt không nương tay. Con kiến không biết nói, chúng không thể tự minh oan cho mình.
Các nhà bảo vệ môi trường mặc dù biết chắc kiến ba khoang bị oan, nhưng ít ai nói một lời đàng hoàng giải oan cho chúng.
Kiến ba khoang là con vật hiền lành, không cắn, không đốt ai cả. Khi chúng sơ ý bò lên cơ thể người ta, bị người ta lấy tay giết đi, chính chất độc tiết ra từ con kiến bị giết đó gây dị ứng da, gây viêm, đau rát, gây ngứa ngáy. Như vậy sao có thể nói là kiến ba khoang “tấn công người”? Nói cho công bằng và chính xác thì nạn nhân ở đây chính là con kiến, còn con người chẳng qua là nạn nhân của chính mình.
Nhưng vấn đề không phải là bênh vực con kiến ba khoang bằng cách chứng minh nó vô tội. Sự bênh vực như vậy có lẽ không thuyết phục được ai, vì con người vốn coi trọng sự dễ chịu trong hiện tại của mình hơn mạng sống của các loài chúng sinh khác. Vấn đề là con kiến ba khoang không những không có tội mà còn có công.
Con vật này không phải là con kiến “lạ” mới xuất hiện gần đây. Nó là con vật sống trên ruộng đồng vườn tược Việt Nam từ hàng ngàn năm nay, là người bạn tốt của bà con nông dân chúng ta, vì nó chính là một trong những con thiên địch tốt nhất trên đồng ruộng, chuyên ăn của các loài sâu rầy gây hại hoa màu. Nó có tên khoa học là Paederus fuscipest thuộc họ Staphilinidae (Cánh cụt), bộ Coleoptera (Cánh cứng). Thực ra nó không phải là con kiến nhưng vì nó giống con kiến, lại có từng khoang đen và đỏ, nên người ta gọi nó là kiến ba khoang, dân gian gọi nó là kiến gạo, kiến kim, kiến lác hay kiến hoang…
Kiến ba khoang - (Ảnh: jeffdelonge).
Nơi ở của kiến ba khoang là gốc cây, bờ cỏ hoặc chỗ có rơm hay lá mục. Mỗi khi trên ruộng, trong vườn có sâu cuốn lá hay rầy nâu xuất hiện, chúng tìm đến để chui vào từng tổ sâu tổ rầy, xơi từng chú một, chúng còn ăn cả rầy sáp và ấu trùng các loài côn trùng gây hại khác. Chúng có thể bò trên mặt nước để diệt sâu rầy trên các ruộng lúa.
Khoảng 50 năm trở về trước, Việt Nam ta chẳng hề sử dụng thuốc trừ sâu mà lúa ngô rau đậu vẫn trĩu hạt và tốt lá tươi cành, chính là nhờ những con thiên địch như thế này. Thiên nhiên tự mình cân bằng, khi những loài gây hại cho cây cối phát triển thái quá, tự khắc có những loài khác khắc chế. Cha ông ta làm cái gì cũng thuận với thiên nhiên, do vậy mà mùa màng tươi tốt, môi trường sống an lành.
Từ khi “Tây” đưa phương pháp canh tác mới vào, cùng với việc tăng cường sử dụng thuốc trừ sâu diệt cỏ đã khiến cho hệ sinh thái trên vườn ruộng mất cân bằng ngày càng trầm trọng. Các loài thiên địch thì mai một dần, còn sâu rầy gây hại thì liên tục biến tướng để thích nghi, dường như đó là mục đích của các nhà sản xuất thuốc “bảo vệ thực vật”, để không ngừng sản xuất ra các loại thuốc mới.
Kiến ba khoang chẳng thích thú gì việc vào nhà, vào trường học hay bệnh viện. Chẳng có điều gì tốt lành dành cho chúng ở những nơi này. Chúng phải tìm chỗ trú thân, vì nơi ở tự nhiên của chúng ngày càng bị thu hẹp.
Tạo hóa sinh ra con gì đều ban cho con đó một vài khả năng tự vệ. Các nhà nghiên cứu cho rằng trong cơ thể kiến ba khoang có chứa pederin, một loại chất độc gây bỏng da, và viêm da. Chất này được hình thành do quá trình tương tác giữa các chất trong cơ thể kiến ba khoang với các vi khuẩn ký sinh. Đây là vũ khí tự vệ để khỏi bị các loài côn trùng khác, như nhện, tiêu diệt. Khi con kiến ba khoang bị chà cho chết, các chất này tiết ra mạnh mẽ nhất. Đó là nguyên nhân của các vết thương khó chịu trên da thịt con người. Tất nhiên điều này xảy ra hoàn toàn ngoài ý muốn của kiến ba khoang.
Kiến ba khoang chẳng thích thú gì việc vào nhà, vào trường học hay bệnh viện.
Trên báo chí, trên các diễn đàn hiện nay, các chuyên gia đưa ra nhiều giải pháp tiêu diệt và phòng tránh kiến ba khoang. Theo chúng tôi, không được tiêu diệt chúng, vì chúng là loài thiên địch quý hiếm còn sót lại rất cần được bảo vệ. Chỉ nên phòng tránh. Nhưng phòng tránh căn bản nhất là không tiêu diệt môi trường sống tự nhiên của chúng. Điều này chỉ có thể làm được nếu trở lại phương thức canh tác tự nhiên, hạn chế đến mức thấp nhất, tiến tới xóa bỏ việc sử dụng thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ. Nếu tiếp tục sử dụng các loại thuốc trừ sâu diệt cỏ với tần suất dày đặc như thế này thì con người sẽ phải tiếp tục trả giá, không chỉ kiến ba khoang mà sẽ còn rất nhiều những con vật khác đe dọa đến sự sống và sức khỏe của con người. Tình hình rắn lục đuôi đỏ tràn vào nhà dân chắc chắn cũng xuất phát từ nguyên nhân tương tự.
Cứ mỗi hành vi của con người xâm hại đến thiên nhiên thì lập tức bị thiên nhiên giáng trả. Rừng bị phá, thiên nhiên giáng trả bằng lũ lụt và hạn hán. Hủy diệt cỏ cây và làm ô nhiễm môi trường, thiên nhiên đáp trả bằng bệnh tật. Kiến ba khoang tràn vào nhà chỉ là sự cảnh báo tiếp theo, một sự cảnh báo nhắc lại mà thôi.
- Kinh nghiệm phòng tránh và điều trị kiến ba khoang đốt người
Loại bơ lớn nhất thế giới giá gần 300.000 đồng một quả
Bơ khổng lồ có kích thước lớn gấp 5 quả bơ thường này đang được bán đắt hàng tại Australia, dù có giá tới 12 USD (hơn 270.000 đồng) một quả.
Sputnik - con virus gây sốc cho toàn bộ giới nghiên cứu khoa học bằng cách kí sinh lên… một virus khác
Cuối thế kỉ 19, nhân loại lần đầu tiên khám phá ra một dạng sống mới có tên virus. Từ đó đến nay, những thực thể nhỏ bé này đã đưa chúng ta hết từ bất ngờ này sang bất ngờ khác, bởi chẳng con nào giống con nào.
Những điều bạn cần biết về vi khuẩn ăn thịt người có trong hàu sống
Theo FDA, vi khuẩn Vibrio thường gây ra các triệu chứng tiêu hóa như tiêu chảy, nôn mửa và đau bụng.
Phát hiện 2 loài hoa lan mới tuyệt đẹp ở Lào Cai và Khánh Hòa
Các nhà khoa học của Viện Sinh học nhiệt đới thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam vừa phát hiện ra 2 loài hoa lan mới, có vẻ đẹp khá độc đáo.
Loài cây này có thể sẽ là “cứu tinh” cho Trái đất của chúng ta!
Loài cây được nhắc đến chính là cây Kiri, một loài thực vật bản địa của Nhật Bản.
Khám phá bất ngờ về cây dâm bụt
Dâm bụt là loài cây dễ sống, thường được trồng làm hàng rào và cho hoa màu đỏ thắm khá đẹp.
