Hệ Mặt Trời sẽ lại có đủ 9 hành tinh nhờ phát hiện mới này?

Các nhà thiên văn học đã khám phá ra một thiên thể có thể là một hành tinh lớn ở rìa của Hệ Mặt Trời sau khi sử dụng hệ thống kính ALMA (Tổ hợp kính thiên văn milimet/hạ-milimet Atacama) của Cơ quan Không gian Châu Âu. Cụ thể, họ đã phát hiện một vật thể chuyển động nhanh lướt qua trường nhìn khi quan sát hệ sao Alpha Centauri - hệ sao gần Trái Đất nhất.

Vận tốc và độ sáng của nó cho phép các nhà thiên văn loại trừ khả năng đó là một ngôi sao. Dự vào dữ liệu bước sóng thu được nhờ ALMA, họ tin rằng nó có thể là một TNO (Trans-Neptunian Object, thiên thể có quĩ đạo xa hơn Sao Hải Vương) chuyển động quanh Mặt Trời ở khoảng cách từ 10 tỷ đến 2 triệu tỷ dặm (1 dặm tương đương với 1,6km). Trong khi đó, bán kính quĩ dạo của Pluto là dưới 4 tỷ dặm. Mặc dù phát hiện này thật sự hấp dẫn, nhưng nó vẫn mang lại nhiều nghi vấn.

Thiên thể này có thể thuộc một trong nhiều loại như một sao lùn nâu.

Thông thường, các ngôi sao phát ra ánh sáng quá mạnh khiến các nhà thiên văn khó có thể xác định được bất cứ thiên thể nào trong khu vực lân cận của chúng, nhưng ALMA được thiết kế để thu các bước sóng tần số thấp., cho phép các nhà nghiên cứu thấy được các vật thể gần các ngôi sao hơn. Từ đó, các nhà nghiên cứu mới phát hiện được một vật thể bí ẩn chuyển động trong trường nhìn của Alpha Centauri.

Họ dự đoán thiên thể này có thể thuộc một trong nhiều loại như một sao lùn nâu, một siêu -Trái Đất (hành tinh lớn hơn Trái Đất nhưng nhỏ hơn Sao Hải Vương), hay đơn giản là một thiên thể đóng băng nhỏ chuyển động ở quĩ đạo xa hơn Pluto. Các nhà nghiên cứu đã công bố phát hiện này nhưng cho đến nay họ vần còn phải đợi những xem xét và đánh giá chi tiết hơn.

Các nhà nghiên cứu đã nhận định khả năng đây là một hành tinh mới trong Hệ Mặt Trời sẽ tương đối nhỏ, nếu nó thực sự tồn tại. ALMA chỉ có thể theo dõi một khoảng rất nhỏ của bầu trời trong mỗi thời điểm nhất định. Do vậy, các nhà nghiên cứu chỉ có thể quan sát với trường nhìn tối đa là 1 phút góc, tức là chỉ có một phần 21.600 của bầu trời. Mặt Trăng vào thời điểm tròn có góc nhìn là 30 phút khi quan sát từ Trái Đất. Điều đó có nghĩa là khả năng quan sát được một hành tinh ở trường nhìn nêu trên là khá nhỏ.

Khả năng đây là một hành tinh mới trong Hệ Mặt Trời sẽ tương đối nhỏ.

Nhà thiên văn học Mike Brown thuộc Viện công nghệ California đã phát biểu trên Twitter: "Thực tế đây là một điềm khá hài hước, nếu đúng là ALMA đã vô tình khám phá ra một thiên thể lớn phía ngoài của Hệ Mặt Trời trong trường nhìn rất rất rất nhỏ của nó, điều đó có nghĩa là có thể có 200.000 hành tinh cỡ Trái Đất ở vùng ngoài của Hệ Mặt Trời". Khả năng cao hơn là rất có thể các nhà thiên văn đã nhìn thấy một trong số những thiên thể đóng băng có rất nhiều ở xa hơn quĩ đạo Pluto, trong khu vực của Vành đai Kuiper hay Tinh vân Oort. Những khu vực này có hàng triệu thiên thể như thế với đường kính từ dưới 1 dặm cho tới 1.500 dặm.

Một nhà thiên văn khác là Phil Plait cũng đưa ra phân tích rằng với khảo sát hồng ngoại của hệ thống WISE (kính thiên văn không gian hồng ngoại của NASA) thực hiện năm ngoái, mọi thiên thể ấm đều là một điểm sáng trong hình ảnh thu được. Tuy nhiên khảo sát này không hề nhận thấy bất cứ vật thể lớn nào giống như một hành tinh. Do đó thứ mà các nhà thiên văn phát hiện được qua ALMA rất nhiều khả năng chỉ là một vật thể nhỏ và lạnh chuyện động ở quĩ đạo xa hơn Pluto.

Cho tới lúc này, chúng ta vẫn sẽ tiếp tục chờ đợi thêm cho tới khi có khẳng định cuối cùng về phát hiện này.

Từ khóa liên quan:

hệ mặt trời

hành tinh

sao lùn nâu

hệ thống kính ALMA

hệ sao Alpha Centauri

hệ sao gần Trái Đất nhất

hành tinh mới trong Hệ Mặt Trời

Mike Brown