Hiện tượng bí ẩn khiến tàu ngừng chạy giữa biển

Các nhà khoa học cho rằng nguyên nhân hình thành vùng nước chết làm những con tàu mắc kẹt tại chỗ xuất phát từ chuyển động sóng.

Hiện tượng tàu biển di chuyển chậm lại hoặc thậm chí dừng hẳn dù động cơ vẫn hoạt động bình thường được quan sát lần đầu tiên năm 1893 và mô tả bằng thí nghiệm vào năm 1904. Tuy nhiên, nguyên nhân gây ra hiện tượng này vẫn còn là điều bí ẩn. Nhóm chuyên gia liên ngành từ Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) và Đại học Poitiers lần đầu tiên giải thích hiện tượng này trong nghiên cứu công bố hôm 8/7 trên tạp chí PNAS.


Hiện tượng "nước chết" có thể xuất hiện ở mọi vùng biển và đại dương. (Ảnh: Sci Tech Daily).

Năm 1893, nhà thám hiểm người Na Uy Fridtjof Nansen chứng kiến hiện tượng lạ trên đường tiến về phía bắc Siberia. Con tàu của ông đi chậm lại do một lực bí ẩn và ông hầu như không thể điều khiển tàu. Năm 1904, nhà vật lý và hải dương học người Thụy Điển Vagn Walfrid Ekman chứng minh trong phòng thí nghiệm rằng những cơn sóng hình thành bên dưới mặt tiếp xúc giữa nước biển và nước ngọt ở vùng biển Bắc Băng Dương tác động tới con tàu, sinh ra lực cản.

Hiện tượng có tên "nước chết" xuất hiện ở mọi vùng biển và đại dương, nơi có sự pha trộn mật độ nước khác nhau (do độ mặn hoặc nhiệt độ). Hiện tượng này biểu thị hai lực cản mà các nhà khoa học quan sát được. Đầu tiên là lực cản tạo sóng Nansen gây ra tốc độ chậm đều bất thường. Loại lực thứ hai là lực cản tạo sóng Ekman với đặc trưng là dao động tốc độ của con tàu mắc kẹt. Các nhà vật lý học, chuyên gia cơ khí chất lưu và nhà toán học ở Viện Pprime của CNRS và Phòng thí nghiệm Toán học Ứng dụng tìm cách lý giải hiện tượng bí ẩn trên. Họ sử dụng cách phân loại toán học đối với những loại sóng khác nhau và phân tích hình ảnh thí nghiệm ở mức độ điểm ảnh phụ.

Kết quả nghiên cứu cho thấy các thay đổi về tốc độ là kết quả do xuất hiện những cơn sóng đóng vai trò như băng chuyền nhấp nhô khiến con tàu chuyển động tới lui. Các nhà khoa học cũng phải kết hợp quan sát cả sóng Nansen và Ekman. Họ nhận thấy trạng thái dao động sóng Ekman chỉ mang tính tạm thời. Con tàu sẽ thoát khỏi trạng thái đó và đạt tốc độ ổn định nhờ sóng Nansen.

Nghiên cứu này là một phần trong dự án lớn nhằm tìm hiểu tại sao những con tàu lớn của nữ hoàng Cleopatra thua trận khi đối mặt với các chiến thuyền yếu hơn của hoàng đế Octavian trong trận chiến Actium vào năm 31 trước Công nguyên. Có thể đội tàu của Cleopatra bị mắc kẹt trong vùng nước chết ở vịnh Actium, dẫn tới kết cục đại bại.

TIN CŨ HƠN
Những bí ẩn vũ trụ khiến khoa học

Những bí ẩn vũ trụ khiến khoa học "bó tay"

Vẫn còn rất nhiều những bí ẩn về vũ trụ làm đau đầu các nhà vật lý thiên văn: bên trong lỗ đen có gì, vật chất tối, sự kết thúc của vũ trụ...

Đăng ngày: 22/11/2025
Những bức ảnh bí ẩn nhất thế giới

Những bức ảnh bí ẩn nhất thế giới

Đó là những bức ảnh bí ẩn, chứa đựng câu chuyện kỳ lạ và cho đến nay vẫn chưa xác định được tính xác thực của các tác phẩm này.

Đăng ngày: 21/11/2025
Người cá Siren – Bí ẩn huyền thoại của những người đi biển

Người cá Siren – Bí ẩn huyền thoại của những người đi biển

Từ hàng ngàn năm nay, những người đi biển thường truyền tai nhau một huyền thoại về loài sinh vật mình người đuôi cá có giọng hát tuyệt vời dùng để mê hoặc những chàng ngư dân điển trai đến chết. Đó là người cá Siren.

Đăng ngày: 19/11/2025
Theo góc độ sinh học, zombie hoàn toàn không thể tồn tại

Theo góc độ sinh học, zombie hoàn toàn không thể tồn tại

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những giải thích có căn cứ về việc zombie không thể tồn tại. Thế nên, đừng tin rằng một ngày nào Trái Đất sẽ tràn ngập xác sống nữa!

Đăng ngày: 18/11/2025
Kỳ bí tục ướp xác có một không hai ở Philippines

Kỳ bí tục ướp xác có một không hai ở Philippines

Các xác ướp Kabayan hàng trăm năm tuổi là kết quả sau thời gian dài hun khói cả trong và ngoài thi thể, chỉ áp dụng cho thủ lĩnh bộ lạc.

Đăng ngày: 18/11/2025
Những truyền thuyết bí ẩn về Ai Cập cổ đại

Những truyền thuyết bí ẩn về Ai Cập cổ đại

Ai Cập cổ đại luôn ẩn chưa những câu chuyện, truyền thuyết bí ẩn mà các nhà khoa học, khảo cổ học muốn tìm hiểu khám phá. Trong số những bí ẩn về nền văn minh Ai Cập có vô số những huyền thoai, truyền thuyết được lưu truyền hoàn toàn sai về nền văn minh cổ đại này.

Đăng ngày: 16/11/2025
Por-Bazhyn - Pháo đài bí ẩn trên hòn đảo xa xôi ở Siberia

Por-Bazhyn - Pháo đài bí ẩn trên hòn đảo xa xôi ở Siberia

Điều bí ẩn nhất của pháo đài Por-Bazhyn là không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nó đã từng được sử dụng. Các nhà khoa học đã mất hơn 120 năm để tìm hiểu lý do.

Đăng ngày: 14/11/2025
Khoa Học News