Hiện tượng lạ khi ong mật bay qua phía trên tấm gương

Các chuyên gia cho ong mật bay qua đường hầm gắn gương trên trần và dưới sàn, sau đó quan sát cách chúng bay khi che hoặc để lộ gương.

Năm 1963, nhà côn trùng học người Áo Herbert Heran và nhà khoa học hành vi Đức Martin Lindauer, phát hiện một điều bất thường về cách ong mật bay. Khi một đàn ong được huấn luyện để bay qua hồ, chúng chỉ có thể bay sang bờ bên kia nếu có sóng và gợn nước trên bề mặt. Nếu hồ phẳng lặng như gương, chúng sẽ đột ngột giảm độ cao đến khi đâm thẳng xuống dưới.


Một con ong mật đang bay. (Ảnh: Alamy)

Khi đó, các nhà khoa học cho rằng ong mật sử dụng các tín hiệu thị giác để điều hướng khi bay. Nghiên cứu mới trên tạp chí Biology Letters bổ sung thông tin thú vị về chiến thuật bay của sinh vật này, Science Alert hôm 17/4 đưa tin.

Tái tạo thí nghiệm năm 1963, nhóm nghiên cứu Pháp chỉ ra rằng ong mật quan sát mặt đất trôi nhanh bên dưới để điều chỉnh độ cao khi bay. Thí nghiệm diễn ra trong một đường hầm hình chữ nhật dài 220 cm đặt ngoài trời với gương gắn trên trần và dưới sàn.

Khi toàn bộ gương được che phủ, ong mật thường bay từ bên này sang bên kia đường hầm để lấy thức ăn với độ cao gần như không đổi. Khi để lộ gương trên trần khiến chiều cao của đường hầm trông như tăng gấp đôi, bầy ong vẫn dễ dàng bay qua.

Nhưng khi để lộ gương dưới sàn khiến mặt đất trông xa gấp đôi, những vụ va chạm bắt đầu xảy ra. Ban đầu ong mật bay bình thường, nhưng sau khi bay khoảng 40 cm, độ cao của chúng bắt đầu giảm dần đến khi nó đâm vào mặt gương. Khi cả trần và sàn đều là gương, ong mật giảm độ cao sau khi bay chỉ khoảng 8 cm và không lâu sau thì đâm xuống dưới.

Điều này rất giống tình trạng mất phương hướng trong không gian đôi khi xảy ra với các phi công. Khi không thể xác định tốc độ của máy bay so với mặt đất, phi công rất khó duy trì độ cao.

Ngay cả trong "vòng xoáy nghĩa địa" (tình trạng máy bay giảm độ cao, dần lao xuống đất theo đường xoắn ốc), các giác quan có thể đánh lừa con người là vẫn đang bay một cách thăng bằng. Vì vậy, các công cụ trên máy bay vô cùng quan trọng. Chúng giúp phi công vượt qua những ảo ảnh không gian và giữ cho máy bay ở trên cao kể cả khi không có các cấu trúc hay bóng trên mặt đất hoặc nước bên dưới.

Ong mật không có hệ thống như vậy để giúp chúng thoát thân. Kể cả khi tấm gương dưới sàn chỉ xuất hiện ở nửa sau đường hầm, chuyến bay ổn định của chúng ở nửa đầu tiên cũng bị gián đoạn bởi một cú lao dốc đột ngột.

Nghiên cứu mới cho thấy, có vẻ ong sử dụng các dấu hiệu thị giác dưới mặt đất để duy trì độ cao thay vì dấu hiệu thị giác trên bầu trời. Khi mặt đất không còn cung cấp đường cơ sở phù hợp, ong sẽ hạ độ cao để xem liệu chúng có thể khôi phục nó hay không. Chúng nghĩ mặt đất ở xa hơn thực tế, cuối cùng đâm sầm xuống.

Nếu bầy ong mật trong thí nghiệm được cung cấp trường thị giác rộng hơn, có thể chúng sẽ sử dụng các dấu hiệu khác xung quanh để giúp duy trì độ cao. Nhưng khi bay ngang qua một hồ nước lớn phẳng lặng hoặc đường hầm kín, có rất ít lựa chọn mà chúng có thể dùng để đo độ cao.

TIN CŨ HƠN
Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Hai ngày qua, nhiều người dân hiếu kỳ kéo đến nhà chị Phạm Thị Như Thảo ở xã Tam Phước, huyện Phú Ninh (Quảng Nam) để tận mắt xem một con bướm lớn với sải cánh dài gần 50 cm.

Đăng ngày: 09/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Không như hầu hết các thực vật có hoa đều thu ong hút bướm, Joshua chỉ kết đôi với bướm đêm Yucca trong suốt cuộc đời dài đằng đẵng đến hàng trăm năm, thậm chí là 1000 năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Kêu hay không kêu, đó luôn là một câu hỏi khó đối với các con dế đực. Bởi vì tiếng kêu có thể mang lại cho chúng tình yêu, nhưng cũng có thể là cái chết.

Đăng ngày: 01/12/2025
Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Loài bọ cạp mới thuộc họ Euscorpiidae, được nhóm nghiên cứu mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập được trong hang Hua Ma, xã Quảng Khê (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Đăng ngày: 30/11/2025
Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Là cá thể duy nhất còn lại trên Trái Đất từ thời khủng long, cây tuế ở Vườn thực vật Durban tại Nam Phi được mệnh danh là loài cây cô đơn nhất thế giới.

Đăng ngày: 28/11/2025
Khoa Học News