Khám phá “số 5” kỳ diệu trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản

Văn hóa ẩm thực Nhật Bản vừa bí ẩn, tinh tế vừa lôi cuốn. Những bí mật và quy tắc của món ăn Nhật được gói gọn trong "Tam Ngũ" – ba số 5 kỳ diệu trong ẩm thực Nhật.

Một bữa ăn của người Nhật thường phải quy tụ đủ 5 phương pháp, 5 hương vị, 5 màu sắc. Những con số 5 này phản ánh sâu xa hơn nữa sự tôn sùng và yêu quý thiên nhiên của người Nhật. Vậy những con số 5 này có ý nghĩa gì?

5 màu – Go Shiki

Bàn ăn của người Nhật luôn hội tụ đủ 5 màu cơ bản, khiến bữa ăn trở nên hài hòa màu sắc, ngon mắt và đầy dinh dưỡng. 5 màu cơ bản đó là:

  • Trắng: từ các món như cơm, củ cải, đậu hũ, cá chín...
  • Đỏ: từ cá sống, trứng cá, sò đỏ, thanh cua...
  • Xanh: từ các loại rau củ mang màu xanh.
  • Vàng: từ các loại nguyên liệu màu vàng cam như bí đỏ, cà rốt, trứng cá trích, nhím biển...
  • Đen (bao gồm cả màu tối như nâu đậm hay tím thẫm): từ thịt nướng, cà tím, rong biển, nước tương.


5 màu chủ đạo của ẩm thực Nhật đại diện cho ngũ hành.

Không phải tự nhiên mà 5 màu này được chọn để xuất hiện trên bàn ăn. Đây là 5 màu đại diện cho ngũ hành tự nhiên: kim – mộc – thủy – hỏa – thổ như hội tụ tinh hoa đất trời trên bàn ăn mỗi ngày.

5 vị - Go Mi

Thay vì các món ăn thiên ngọt, thiên mặn hay thiên cay như khẩu vị từng miền của món Việt, ẩm thực Nhật hội tụ đủ mùi vị trong một bữa ăn bao gồm mặn – chua – ngọt – đắng – umami. Vị umami là mùi vị khác biệt so với các món ăn chúng ta thường biết. Đây là vị ngọt tự nhiên của hải sản sống, thịt nướng, nấm hay nước hầm. Đây chính là hương vị tạo cảm giác ngọt lành, thanh mát, tự nhiên cho món ăn Nhật. Vốn trân trọng những giá trị tự nhiên, người Nhật rất ít sử dụng các loại gia vị có mùi hương hay vị mạnh mà thiên về sử dụng các gia vị có tính điểm xuyết cho món ăn, tôn lên hương vị tự nhiên của món ăn. Việc ăn thanh nhẹ không những tốt cho sức khỏe mà còn là thái độ trân trọng mẹ thiên nhiên của người Nhật.

5 cách chế biến – Go Hoo


Bữa ăn của người Nhật thường quy tụ đủ 5 cách chế biến.

Số 5 cuối cùng trong ẩm thực Nhật là ở cách chế biến. 5 cách chế biến đó là hầm – nướng – hấp – rán – luộc. Dù các cách chế biến này không có gì mới nhưng trong ẩm thực các phương pháp chế biến sẽ có những yêu cầu khắt khe hơn để đáp ứng nguyên tắc 5 vị bên trên, đặc biệt là giữ lại được vị umami. Các cách chế biến này được áp dụng trên những thực phẩm tươi ngon nhất, những sản vật theo mùa để đảm bảo hương vị tươi ngon nhất cho bữa ăn và cũng là cách để tôn trọng vòng tuần hoàn phát triển của thiên nhiên. Các món ăn Nhật được chế biến với nhiều phương pháp khác nhau nhưng lại được chế biến với lượng thực phẩm vừa đủ để không có thực phẩm thừa sau bữa ăn.

TIN CŨ HƠN
Các kim loại quý hiếm nhất hành tinh

Các kim loại quý hiếm nhất hành tinh

Vàng, kim cương thường được mọi người biết đến là những kim loại quý hiếm và đắt đỏ trên thế giới.

Đăng ngày: 24/09/2025
Kinh ngạc những địa điểm “ngoài hành tinh” trên trái đất

Kinh ngạc những địa điểm “ngoài hành tinh” trên trái đất

Những địa điểm "ngoài hành tinh" nổi tiếng ở Anh dưới đây có khung cảnh độc đáo, lạ kỳ như vùng đất ở hành tinh khác.

Đăng ngày: 17/09/2025
Những đồ vật tiềm ẩn khả năng gây nổ ở ngay cạnh chúng ta

Những đồ vật tiềm ẩn khả năng gây nổ ở ngay cạnh chúng ta

Dù là vật dụng nhỏ nhưng chúng thực sự là "quả bom nổ chậm", gây thiệt hại đến tính mạng bạn.

Đăng ngày: 15/09/2025
Top 19 món ăn kinh dị nhất hành tinh

Top 19 món ăn kinh dị nhất hành tinh

Những món ăn kinh dị, khủng khiếp nhất từ chuột bao tử đến ếch sinh tố.... nhiều người chỉ nhìn hoặc ngửi thôi đã phát nôn, thế nhưng đây đều là những món ăn truyền thống của nhiều nước trên thế giới.

Đăng ngày: 14/09/2025
Black Friday là ngày gì và tại sao người ta

Black Friday là ngày gì và tại sao người ta "phát cuồng" vì Black Friday?

Bạn có bao giờ thắc mắc rằng Black Friday có từ khi nào, và tại sao người ta lại "phát cuồng" vì ngày "Thứ Sáu đen tối" này đến vậy?

Đăng ngày: 10/09/2025
Bí kíp thoát khỏi đám đông hỗn loạn

Bí kíp thoát khỏi đám đông hỗn loạn

Thương vong hàng loạt là kết quả của một vụ giẫm đạp lẫn nhau khi một đám đông yên bình có thể nhanh chóng biến thành một khối hoảng loạn.

Đăng ngày: 10/09/2025
Trò chơi

Trò chơi "đỏ đen" gieo xúc xắc và sự thật không ai ngờ đến

Nhiều người cho rằng, trò chơi gieo xúc xắc chỉ là trò chơi may rủi - liệu sự thật có phải đúng như thế?

Đăng ngày: 08/09/2025
Khoa Học News