Khi nào Trái đất cạn kiệt heli?

Dù là nguyên tố dồi dào thứ hai trong vũ trụ, heli thực sự khá hiếm trên Trái đất do rất dễ bị gió Mặt trời thổi bay.

Không chỉ dùng trong bóng bay, heli còn có nhiều đặc điểm và ứng dụng bất ngờ trên thế giới, theo IFL Science. Heli được tạo ra qua quá trình phân rã tự nhiên của uranium và thorium phóng xạ, nhưng quá trình này kéo dài hàng tỷ năm. Hiện nay, heli được thu thập từ những túi khí tự nhiên dưới lòng đất như phụ phẩm của quá trình lọc khí tự nhiên.


Hoạt động khai thác ở mỏ heli gần Chambers, Arizona, Mỹ. (Ảnh: AZ Central)

Do heli quá nhẹ, bất kỳ lượng khí heli nào thất thoát từ vật chứa hoặc từ quá trình sản xuất đều nổi lên rìa khí quyển và bị gió Mặt trời thổi bay khỏi Trái đất. Đây là lý do helium thường được mô tả là tài nguyên không thể tái tạo thực sự duy nhất, theo Hiệp hội Hóa học Mỹ. "Cần rất nhiều, rất nhiều thiên niên kỷ để tạo ra heli trên Trái đất. Đó là nguyên tố duy nhất trong toàn bộ bảng tuần hoàn thoát khỏi Trái đất và bay ra ngoài vũ trụ", Sophia Hayes, nhà khóa học ở Đại học Washington tại St. Louis, cho biết.

Heli rất hữu dụng bởi nó cực lạnh. Nó có nhiệt độ sôi thấp nhất trong mọi nguyên tố, ở -268,9 độ C. Đặc điểm này biến nó thành lựa chọn đặc biệt tốt để làm mát nam châm siêu dẫn trong máy cộng hưởng từ (MRI), và thậm chí làm nhiên liệu cho tên lửa bay vào vũ trụ. Máy gia tốc hạt lớn (LHC) ở Thụy Sĩ cần khoảng 120 tấn heli mỗi tuần để duy trì vận hành, theo Bloomberg.

"Heli là tài nguyên không thể tái tạo. NASA và SpaceX cần heli cho tên lửa nhiên liệu. Máy MRI cần heli. Ngành công nghiệp dược phẩm thụ thuộc vào heli và Bộ Quốc phòng cũng vậy", Bill Halperin, giáo sư vật lý ở Đại Northwestern, cho biết.

Hệ thống dự trữ heli liên bang Mỹ, thành lập năm 1920 để dùng cho khí cầu, cung cấp khoảng 40% lượng heli trên thế giới. Hiện nay, nguồn cung cấp này có thể được bán cho khối tư nhân trong vài tháng nữa, gây ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng heli. Chỉ một vài nước khác có nguồn heli lớn, bao gồm Qatar, Tanzania, và Algeria. Nga cũng dự định mở một nhà máy heli mới, nhưng chiến sự ở Ukraine có thể khiến kế hoạch không chắc chắn.

Ước tính về lượng heli dự trữ trên thế giới rất phong phú. Năm 2019, David Cole-Hamilton, giáo sư danh dự ngành hóa học ở Đại học St Andrews ước tính thế giới chỉ còn lượng heli để sử dụng trong 10 năm trừ khi các nước nỗ lực tái chế hơn. Ước tính tốt nhất về thời gian sử dụng heli còn lại là 100 - 200 năm.

TIN CŨ HƠN
Hóa ra Gia Cát Lượng không phải họ

Hóa ra Gia Cát Lượng không phải họ "Gia Cát", bí mật được hé lộ sau khi Lưu Bị qua đời

Sau khi Lưu Bị qua đời, Lưu Thiện nói với Gia Cát Lượng một câu: "Chính do Cát thị, tế tắc quả nhân".

Đăng ngày: 06/12/2025
Tổng hợp thành công

Tổng hợp thành công "vật liệu kỳ diệu" từng được phát minh cách đây 60 năm

Trong suốt nhiều thập kỷ, các nhà khoa học đã cố gắng tổng hợp một dạng thù hình mới của carbon, được gọi là graphyne, nhưng phải mãi tới nay họ mới thành công.

Đăng ngày: 06/12/2025
Ngọn núi nào cao nhất từ tâm trái đất?

Ngọn núi nào cao nhất từ tâm trái đất?

Dù không nhất nếu xét theo chiều cao, Chimborazo là điểm cao nhất tính từ xích đạo.

Đăng ngày: 06/12/2025
Lời giải khoa học cho hiện tượng

Lời giải khoa học cho hiện tượng "ruồi bay trước mắt"

Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng, có tới 70% người dân gặp phải trường hợp này. Vậy, hiện tượng "ruồi bay trước mắt" là gì?

Đăng ngày: 06/12/2025

"Nụ hôn dưới cây tầm gửi" trong lễ Giáng Sinh: tục lệ này bắt nguồn từ đâu và có ý nghĩa gì?

Vào ngày lễ Giáng Sinh, các cặp đôi phương Tây có tập tục trao nhau nụ hôn dưới nhánh cây tầm gửi. Nhưng để làm gì?

Đăng ngày: 06/12/2025
Tổng thống đắc cử Trump thực hiện nghi thức nhậm chức thế nào?

Tổng thống đắc cử Trump thực hiện nghi thức nhậm chức thế nào?

Lễ nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ có lịch sử, quy trình và dấu ấn đặc biệt gì? Cùng theo dõi Infographic sau đây để theo dõi sự kiện thú vị 4 năm mới có một lần này.

Đăng ngày: 05/12/2025
Rừng ngập mặn là gì? Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Việt Nam

Rừng ngập mặn là gì? Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Việt Nam

Rừng ngập mặn là một hệ sinh thái độc đáo với những những đặc điểm riêng biệt đã tạo ra sự phong phú cho thiên nhiên của chúng ta.

Đăng ngày: 05/12/2025
Khoa Học News