Khi nào Trái đất cạn kiệt heli?

Dù là nguyên tố dồi dào thứ hai trong vũ trụ, heli thực sự khá hiếm trên Trái đất do rất dễ bị gió Mặt trời thổi bay.

Không chỉ dùng trong bóng bay, heli còn có nhiều đặc điểm và ứng dụng bất ngờ trên thế giới, theo IFL Science. Heli được tạo ra qua quá trình phân rã tự nhiên của uranium và thorium phóng xạ, nhưng quá trình này kéo dài hàng tỷ năm. Hiện nay, heli được thu thập từ những túi khí tự nhiên dưới lòng đất như phụ phẩm của quá trình lọc khí tự nhiên.


Hoạt động khai thác ở mỏ heli gần Chambers, Arizona, Mỹ. (Ảnh: AZ Central)

Do heli quá nhẹ, bất kỳ lượng khí heli nào thất thoát từ vật chứa hoặc từ quá trình sản xuất đều nổi lên rìa khí quyển và bị gió Mặt trời thổi bay khỏi Trái đất. Đây là lý do helium thường được mô tả là tài nguyên không thể tái tạo thực sự duy nhất, theo Hiệp hội Hóa học Mỹ. "Cần rất nhiều, rất nhiều thiên niên kỷ để tạo ra heli trên Trái đất. Đó là nguyên tố duy nhất trong toàn bộ bảng tuần hoàn thoát khỏi Trái đất và bay ra ngoài vũ trụ", Sophia Hayes, nhà khóa học ở Đại học Washington tại St. Louis, cho biết.

Heli rất hữu dụng bởi nó cực lạnh. Nó có nhiệt độ sôi thấp nhất trong mọi nguyên tố, ở -268,9 độ C. Đặc điểm này biến nó thành lựa chọn đặc biệt tốt để làm mát nam châm siêu dẫn trong máy cộng hưởng từ (MRI), và thậm chí làm nhiên liệu cho tên lửa bay vào vũ trụ. Máy gia tốc hạt lớn (LHC) ở Thụy Sĩ cần khoảng 120 tấn heli mỗi tuần để duy trì vận hành, theo Bloomberg.

"Heli là tài nguyên không thể tái tạo. NASA và SpaceX cần heli cho tên lửa nhiên liệu. Máy MRI cần heli. Ngành công nghiệp dược phẩm thụ thuộc vào heli và Bộ Quốc phòng cũng vậy", Bill Halperin, giáo sư vật lý ở Đại Northwestern, cho biết.

Hệ thống dự trữ heli liên bang Mỹ, thành lập năm 1920 để dùng cho khí cầu, cung cấp khoảng 40% lượng heli trên thế giới. Hiện nay, nguồn cung cấp này có thể được bán cho khối tư nhân trong vài tháng nữa, gây ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng heli. Chỉ một vài nước khác có nguồn heli lớn, bao gồm Qatar, Tanzania, và Algeria. Nga cũng dự định mở một nhà máy heli mới, nhưng chiến sự ở Ukraine có thể khiến kế hoạch không chắc chắn.

Ước tính về lượng heli dự trữ trên thế giới rất phong phú. Năm 2019, David Cole-Hamilton, giáo sư danh dự ngành hóa học ở Đại học St Andrews ước tính thế giới chỉ còn lượng heli để sử dụng trong 10 năm trừ khi các nước nỗ lực tái chế hơn. Ước tính tốt nhất về thời gian sử dụng heli còn lại là 100 - 200 năm.

TIN CŨ HƠN
Nguồn gốc và ý nghĩa của Tiết Thanh Minh

Nguồn gốc và ý nghĩa của Tiết Thanh Minh

Tiết Thanh Minh là một đặc biệt quan trọng để con cháu thể hiện sự hiếu kính với tổ tiên, ông bà. Vậy Tiết Thanh Minh năm Nhâm Dần 2022 vào ngày nào?

Đăng ngày: 19/10/2025
Sự thật gây sốc ghi trên văn bia trong ngôi mộ hoàng tộc Ba Tư được khai quật tại Trung Quốc

Sự thật gây sốc ghi trên văn bia trong ngôi mộ hoàng tộc Ba Tư được khai quật tại Trung Quốc

Đế quốc Ba Tư, tiền thân của đất nước Iran ngày nay, có lịch sử lâu đời từ giai đoạn 690-330 TCN với phần lãnh thổ rộng khắp Tây và Trung Á trong thời kỳ hoàng kim.

Đăng ngày: 19/10/2025
Thực chất Edison không phải là người duy nhất phát minh ra bóng đèn?

Thực chất Edison không phải là người duy nhất phát minh ra bóng đèn?

Câu chuyện về bóng đèn bắt đầu rất lâu trước khi Edison được cấp bằng sáng chế cho sự phát minh bóng đèn thành công và đưa vào thương mại lần đầu tiên vào năm 1879.

Đăng ngày: 19/10/2025
50 sự thật thú vị về mặt trăng

50 sự thật thú vị về mặt trăng

Mặt trăng được biết đến là vệ tinh tự nhiên lớn nhất của Trái Đất. Hình ảnh Mặt trăng xuất hiện trong hầu hết các lĩnh vực của cuộc sống của con người.

Đăng ngày: 19/10/2025
12 mưu kế nổi tiếng nhất thời đại Gia Cát Lượng vẫn còn giá trị đến ngày nay (Phần 3)

12 mưu kế nổi tiếng nhất thời đại Gia Cát Lượng vẫn còn giá trị đến ngày nay (Phần 3)

Sau đây là những mưu kế nổi bật nhất được đời đời truyền tụng, như những giai thoại có một không hai trong sử sách.

Đăng ngày: 19/10/2025
Trong lịch sử, đã có 9 loài người xuất hiện và liệu chúng ta có tiến hóa thành loài mới?

Trong lịch sử, đã có 9 loài người xuất hiện và liệu chúng ta có tiến hóa thành loài mới?

Đã từng có 9 loài người, bây giờ chỉ còn chúng ta. Nhưng loài người mới có thể tiến hóa? Để điều đó xảy ra, cần các quần thể bị cô lập phải chịu áp lực chọn lọc riêng biệt.

Đăng ngày: 18/10/2025
Nghiên cứu chỉ ra

Nghiên cứu chỉ ra "lỗ hổng" trong học thuyết của Darwin về tiến hóa

Một nghiên cứu mới cho thấy sự tiến hóa theo học thuyết của Darwin có thể diễn ra nhanh hơn gấp 4 lần, dựa trên các phân tích về sự biến đổi gene.

Đăng ngày: 18/10/2025
Khoa Học News