Khi nào Trái đất cạn kiệt heli?

Dù là nguyên tố dồi dào thứ hai trong vũ trụ, heli thực sự khá hiếm trên Trái đất do rất dễ bị gió Mặt trời thổi bay.

Không chỉ dùng trong bóng bay, heli còn có nhiều đặc điểm và ứng dụng bất ngờ trên thế giới, theo IFL Science. Heli được tạo ra qua quá trình phân rã tự nhiên của uranium và thorium phóng xạ, nhưng quá trình này kéo dài hàng tỷ năm. Hiện nay, heli được thu thập từ những túi khí tự nhiên dưới lòng đất như phụ phẩm của quá trình lọc khí tự nhiên.


Hoạt động khai thác ở mỏ heli gần Chambers, Arizona, Mỹ. (Ảnh: AZ Central)

Do heli quá nhẹ, bất kỳ lượng khí heli nào thất thoát từ vật chứa hoặc từ quá trình sản xuất đều nổi lên rìa khí quyển và bị gió Mặt trời thổi bay khỏi Trái đất. Đây là lý do helium thường được mô tả là tài nguyên không thể tái tạo thực sự duy nhất, theo Hiệp hội Hóa học Mỹ. "Cần rất nhiều, rất nhiều thiên niên kỷ để tạo ra heli trên Trái đất. Đó là nguyên tố duy nhất trong toàn bộ bảng tuần hoàn thoát khỏi Trái đất và bay ra ngoài vũ trụ", Sophia Hayes, nhà khóa học ở Đại học Washington tại St. Louis, cho biết.

Heli rất hữu dụng bởi nó cực lạnh. Nó có nhiệt độ sôi thấp nhất trong mọi nguyên tố, ở -268,9 độ C. Đặc điểm này biến nó thành lựa chọn đặc biệt tốt để làm mát nam châm siêu dẫn trong máy cộng hưởng từ (MRI), và thậm chí làm nhiên liệu cho tên lửa bay vào vũ trụ. Máy gia tốc hạt lớn (LHC) ở Thụy Sĩ cần khoảng 120 tấn heli mỗi tuần để duy trì vận hành, theo Bloomberg.

"Heli là tài nguyên không thể tái tạo. NASA và SpaceX cần heli cho tên lửa nhiên liệu. Máy MRI cần heli. Ngành công nghiệp dược phẩm thụ thuộc vào heli và Bộ Quốc phòng cũng vậy", Bill Halperin, giáo sư vật lý ở Đại Northwestern, cho biết.

Hệ thống dự trữ heli liên bang Mỹ, thành lập năm 1920 để dùng cho khí cầu, cung cấp khoảng 40% lượng heli trên thế giới. Hiện nay, nguồn cung cấp này có thể được bán cho khối tư nhân trong vài tháng nữa, gây ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng heli. Chỉ một vài nước khác có nguồn heli lớn, bao gồm Qatar, Tanzania, và Algeria. Nga cũng dự định mở một nhà máy heli mới, nhưng chiến sự ở Ukraine có thể khiến kế hoạch không chắc chắn.

Ước tính về lượng heli dự trữ trên thế giới rất phong phú. Năm 2019, David Cole-Hamilton, giáo sư danh dự ngành hóa học ở Đại học St Andrews ước tính thế giới chỉ còn lượng heli để sử dụng trong 10 năm trừ khi các nước nỗ lực tái chế hơn. Ước tính tốt nhất về thời gian sử dụng heli còn lại là 100 - 200 năm.

TIN CŨ HƠN
Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Người Đức thưởng thức bánh tráng miệng stollen kết hợp từ hoa quả khô và bột hạnh nhân, người Ba Lan ăn món cải bắp hầm còn dân Rumani lại ăn canh thịt viên vào dịp Giáng sinh.

Đăng ngày: 27/12/2025
Việt Nam có bao nhiêu dân tộc?

Việt Nam có bao nhiêu dân tộc?

Dân tộc là hình thái đặc thù của một nhóm người, xuất hiện trong quá trình phát triển tự nhiên, Việt Nam có bao nhiêu dân tộc?

Đăng ngày: 27/12/2025
Giải mã 6 hiện tượng gây khiếp sợ xảy ra sau khi Từ Hi Thái Hậu qua đời

Giải mã 6 hiện tượng gây khiếp sợ xảy ra sau khi Từ Hi Thái Hậu qua đời

Hàng loạt hiện tượng bí ẩn xảy ra trong quá trình diễn ra tang lễ của Từ Hi thái hậu khiến nhiều người sau đó bàn tán không ngớt.

Đăng ngày: 27/12/2025
Top 5 thanh kiếm samurai đắt giá nhất thế giới, kỷ lục lên đến 2351 tỷ đồng

Top 5 thanh kiếm samurai đắt giá nhất thế giới, kỷ lục lên đến 2351 tỷ đồng

Trên thế giới chỉ còn 180 thợ rèn kiếm samurai, chính vì thế, giá trị của các thành kiếm mà họ tạo ra có giá trị ngày một cao.

Đăng ngày: 27/12/2025

"Hòn đảo ma" bí ẩn xuất hiện rồi lại biến mất trên Google Maps, các nhà khoa học khó hiểu

Có một “hòn đảo bóng ma” ở Nam Thái Bình Dương đã khiến các nhà nghiên cứu địa lý cảm thấy khó hiểu suốt nhiều năm nay.

Đăng ngày: 27/12/2025
Người Maya, Inca, và Aztec thực sự là ai?

Người Maya, Inca, và Aztec thực sự là ai?

Người Maya, Inca, và Aztec đã tạo dựng nên ba nền văn minh cổ đại hùng mạnh, tồn tại ở Mexico và xuyên suốt vùng Nam Mỹ trong hàng trăm, hay hàng ngàn năm về trước.

Đăng ngày: 27/12/2025
Cuộc sống kỳ lạ của tộc người

Cuộc sống kỳ lạ của tộc người "máu đen" sống trên hồ nước ngọt cao nhất thế giới

Titicaca là một hồ nước ngọt rộng lớn nằm ở biên giới Peru và Bolivia, nổi tiếng là hồ nước cao nhất thế giới và sở hữu hệ thống động vật, thực vật độc đáo.

Đăng ngày: 27/12/2025
Khoa Học News