Khu di tích lò-mộ bằng đất nung đầu tiên ở Việt Nam

Theo kết quả thẩm định hiện vật của Viện Khảo cổ học Việt Nam, khu di tích lò-mộ bằng đất nung vừa được phát hiện tại thôn Tân An, xã Xuân Sơn Nam, huyện miền núi Đồng Xuân (tỉnh Phú Yên) có niên đại từ thế kỷ 13.

Ngày 22/12, Phó Giám đốc Sở văn hóa-thể thao và du lịch tỉnh Phú Yên Phan Đình Phùng cho biết, Khu di tích lò-mộ Xuân Sơn Nam phát lộ sau trận lũ lịch sử năm 2009 có diện tích 3.725m2.


Khu di tích lò-mộ Xuân Sơn Nam. (Nguồn: Internet)

Cuối tháng 10/2010, Viện Khảo cổ học Việt Nam đã phối hợp cùng tỉnh Phú Yên tiến hành khai quật một phần khu di tích. Tại đây, nhóm khai quật đã phát hiện hàng loạt hiện vật lớn bằng đất nung hình thoi, có chiều dài từ 1,5-2m; rộng từ 0,8-1m. Bên trong những hiện vật này có dấu tích của than tro và xương người bị cháy.

Với kết quả trên, các nhà khoa học cho rằng đây là khu di tích lò-mộ bằng đất nung đầu tiên được phát hiện tại Việt Nam và chủ nhân của chúng là người Chăm.

Khu di tích thể hiện phong tục hỏa táng bên trong mộ đất nung của người Chăm ở giai đoạn lịch sử, văn hóa khoảng thế kỷ 13. Điều này càng làm phong phú hơn về nền văn hóa Chăm đã từng tồn tại trên vùng đất Phú Yên.

Theo ông Phan Đình Phùng, với nét độc đáo như trên, khu di tích lò-mộ bằng đất nung Xuân Sơn Nam cần được bảo quản. Tỉnh Phú Yên cần được sự hỗ trợ từ các Bộ, ngành ở Trung ương và cả nước ngoài để tiếp tục nghiên cứu khu di tích này.

Hiện tại, khu lò-mộ bằng đất nung vẫn chưa được thực hiện bất kỳ biện pháp bảo quản nào. Khu di tích nằm sát bờ hữu ngạn sông Kỳ Lộ, một trong những dòng sông lớn và có địa hình dòng chảy phức tạp, khu vực di tích rất dễ bị sạt lở.

Cùng với khu lò-mộ bằng đất nung Xuân Sơn Nam, tại Phú Yên, các nhà khoa học đã tìm ra được nhiều di tích Chăm cổ có giá trị văn hóa, lịch sử lớn và có nét độc đáo riêng biệt.

Tháp Chăm trên đỉnh Núi Nhạn (thành phố Tuy Hòa) có niên đại thế kỷ 11; di tích Núi Bà (huyện Tây Hòa) có niên đại thế kỷ 13. Đối diện với di tích Núi Bà, phía tả ngạn sông Ba là khu di tích Thành Hồ có niên đại kéo dài từ thế kỷ thứ 5 đến khoảng thế kỷ 15, 16 khi người Việt bắt đầu đặt chân đến vùng đất này...

Điều đặc biệt là ở các địa phương khác, di tích văn hóa Chăm thường được tìm thấy phía hữu ngạn các dòng sông khi Vương quốc Chămpa chịu áp lực di dân từ phương Bắc. Riêng tại Phú Yên, vẫn tồn tại những di tích hai bên dòng sông trải qua cùng một giai đoạn lịch sử.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Lũ quét chôn vùi hàng chục xác khủng long trong ao tù

Lũ quét chôn vùi hàng chục xác khủng long trong ao tù

Gần 100 năm qua, các nhà khoa học chưa thể lý giải vì sao mỏ khủng long Cleveland-Lloyd ở Texas, Mỹ lại chứa hóa thạch của hơn 75 con khủng long chân thú theropod sống ở kỷ Jura.

Đăng ngày: 23/06/2025
Phát hiện mới nhất về loài cây có hoa đầu tiên trên thế giới

Phát hiện mới nhất về loài cây có hoa đầu tiên trên thế giới

Các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện loài cây có hoa đầu tiên trên Trái đất, Montsechia Vidalii, sống cách đây khoảng 125-130 triệu năm.

Đăng ngày: 20/06/2025
Dấu vết mộ cổ chứng minh Chúa Jesus từng có vợ và con trai

Dấu vết mộ cổ chứng minh Chúa Jesus từng có vợ và con trai

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra điều mới lạ trong khu mộ chúa Jesus tại Jerusalem. Kết quả nghiên cứu hé lộ răng Chúa Jesus từng có vợ và một người con trai có tên là Judah.

Đăng ngày: 10/06/2025
Khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, phát hiện cả thế giới động vật ở bên trong

Khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, phát hiện cả thế giới động vật ở bên trong

Các nhà khảo cổ học gần đây mới phát hiện trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng có hàng nghìn con vật thuộc các loài khác nhau đã được chôn cất cùng ông.

Đăng ngày: 28/05/2025
Máy tính thiên văn hơn 2.000 năm tuổi

Máy tính thiên văn hơn 2.000 năm tuổi

Các nhà khoa học cho rằng thiết bị này sở hữu cấu trúc rất phức tạp, có thể theo dõi Mặt trời và Mặt trăng.

Đăng ngày: 26/05/2025
Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Một nghiên cứu vừa được công bố chứng tỏ, người thượng cố cách đây 10.000 năm là “nhà khoa học” biến đổi gen lúa nước ngày nay.

Đăng ngày: 21/05/2025
Khủng long có họ với... gà?

Khủng long có họ với... gà?

Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện phần mô mềm trên đỉnh đầu của loài khủng long Edmontosaurus tại Canada và thấy sự tương đồng với phần mào của loài gà ngày nay.

Đăng ngày: 21/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News