Kính thiên văn lớn nhất thế giới bị tấn công mạng
Đài quan sát ALMA đã phải tạm ngừng hoạt động do một cuộc tấn công mạng, các nhà chức trách hôm 2/11 cho biết.
Cuộc tấn công vào cuối tuần trước, nhắm đến các hệ thống máy tính của ALMA khiến trang web của đài thiên văn bị sập suốt 4 ngày sau đó và buộc phải đình chỉ các hoạt động quan sát khoa học.
"Mối đe dọa hiện đã được kiểm soát và đội ngũ chuyên gia của chúng tôi đang làm việc chăm chỉ để khôi phục những hệ thống bị ảnh hưởng", các nhà chức trách hôm qua cho biết.
Cuộc tấn công không làm tổn hại đến hệ thống ăng-ten hay bất kỳ dữ liệu khoa học nào. Mặc dù vậy, vẫn chưa thể chắc chắn khi nào đài thiên văn có thể quay trở lại hoạt động bình thường.
Nhà phân tích dữ liệu thiên văn người Mỹ Tristan Ashton đứng cạnh các ăng-ten khổng lồ (hầu hết có đường kính 12 m) tại đài quan sát ALMA ở Chile. (Ảnh: AFP)
ALMA - có tên gọi đầy đủ là Atacama Large Millimeter/submillimeter Array - được cấu thành từ 66 ăng-ten trải rộng tới 16km, biến nó trở thành mạng lưới kính thiên văn lớn nhất thế giới. Đây cũng là một trong những đài quan sát cao nhất khi được lắp đặt trên mực nước biển hơn 5.000m tại sa mạc Atacama ở miền bắc Chile.
Hệ thống ăng-ten mạnh mẽ của ALMA cho phép phát hiện những thiên hà xa xôi đang hình thành ở rìa vũ trụ, quan sát khí và bụi phân tử, nghiên cứu các ngôi sao, hệ hành tinh và tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất, theo Đài quan sát phía Nam châu Âu (ESO), đơn vị đồng điều hành.
Kể từ khi bắt đầu hoạt động toàn thời gian vào năm 2013, ALMA đã tiết lộ các ngoại hành tinh hình thành từ bụi sao, quan sát thấy ánh sáng dữ dội từ các ngôi sao gần đó và cung cấp những hiểu biết mới về các vụ nổ bức xạ vũ trụ mạnh mẽ được gọi là vụ nổ tia gamma. ALMA cũng là một phần của dự án Kính viễn vọng Chân trời Sự kiện đã chụp được hình ảnh trực tiếp đầu tiên về hố đen vào năm 2019.
Đài quan sát trị giá tới 1,4 tỷ USD này là một dự án hợp tác quốc tế lớn với sự tham gia của Liên minh châu Âu, Mỹ, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Chile. Có khoảng 300 chuyên gia phụ trách vận hành máy tính, máy chủ, hệ thống lưu trữ dữ liệu và màn hình mạnh mẽ của ALMA.
Xuyên không 10,7 tỉ năm, quái vật siêu khổng lồ đỏ chạm Trái đất
Quyllur - quái vật siêu khổng lồ đỏ chưa từng thấy - vừa hiện ra trước mắt thần của kính viễn vọng tối tân James Webb bằng hình ảnh không phải của thực tại, mà của 10,7 tỉ năm quá khứ.
Thêm mảnh tên lửa 23 tấn rơi xuống Trái đất?
Các nhà khoa học dự báo chỉ trong vài ngày tới, mảnh thân tên lửa từ vụ phóng hai mô-đun của trạm vũ trụ Thiên Cung sẽ rơi ngược trở lại Trái Đất.
Giải thích nguồn gốc và tác hại của rác thải không gian
Một nghiên cứu mới cho thấy trong thập kỷ tới, có 10% khả năng một người nào đó sẽ qua đời do rác thải không gian rơi trúng người.
Kính viễn vọng không gian Hubble tìm thấy nước trên Mặt trăng Ganymede của Sao Mộc
Lần đầu tiên chúng ta có bằng chứng chắc chắn về hơi nước trong khí quyển của Mặt trăng Ganymede của sao Mộc - Mặt rrăng lớn nhất của Hệ Mặt trời.
Ảnh chụp "ma sao" cách Trái đất 800 năm ánh sáng
Đài thiên văn phía Nam của châu Âu (ESO) cung cấp cái nhìn đầy ma mị về tàn dư của một ngôi sao chết phát nổ cách đây 11.000 năm.
"Trăng máu hải ly" sắp tái xuất: Quan sát từ Việt Nam như thế nào?
Trăng máu hải ly từng xuất hiện vào năm 2021 sẽ xuất hiện một lần nữa trên bầu trời đêm tháng 11. Người dân miền Bắc và miền Nam Việt Nam sẽ quan sát trăng máu khác nhau một chút.
