Kính thiên văn lớn nhất thế giới bị tấn công mạng
Đài quan sát ALMA đã phải tạm ngừng hoạt động do một cuộc tấn công mạng, các nhà chức trách hôm 2/11 cho biết.
Cuộc tấn công vào cuối tuần trước, nhắm đến các hệ thống máy tính của ALMA khiến trang web của đài thiên văn bị sập suốt 4 ngày sau đó và buộc phải đình chỉ các hoạt động quan sát khoa học.
"Mối đe dọa hiện đã được kiểm soát và đội ngũ chuyên gia của chúng tôi đang làm việc chăm chỉ để khôi phục những hệ thống bị ảnh hưởng", các nhà chức trách hôm qua cho biết.
Cuộc tấn công không làm tổn hại đến hệ thống ăng-ten hay bất kỳ dữ liệu khoa học nào. Mặc dù vậy, vẫn chưa thể chắc chắn khi nào đài thiên văn có thể quay trở lại hoạt động bình thường.
Nhà phân tích dữ liệu thiên văn người Mỹ Tristan Ashton đứng cạnh các ăng-ten khổng lồ (hầu hết có đường kính 12 m) tại đài quan sát ALMA ở Chile. (Ảnh: AFP)
ALMA - có tên gọi đầy đủ là Atacama Large Millimeter/submillimeter Array - được cấu thành từ 66 ăng-ten trải rộng tới 16km, biến nó trở thành mạng lưới kính thiên văn lớn nhất thế giới. Đây cũng là một trong những đài quan sát cao nhất khi được lắp đặt trên mực nước biển hơn 5.000m tại sa mạc Atacama ở miền bắc Chile.
Hệ thống ăng-ten mạnh mẽ của ALMA cho phép phát hiện những thiên hà xa xôi đang hình thành ở rìa vũ trụ, quan sát khí và bụi phân tử, nghiên cứu các ngôi sao, hệ hành tinh và tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất, theo Đài quan sát phía Nam châu Âu (ESO), đơn vị đồng điều hành.
Kể từ khi bắt đầu hoạt động toàn thời gian vào năm 2013, ALMA đã tiết lộ các ngoại hành tinh hình thành từ bụi sao, quan sát thấy ánh sáng dữ dội từ các ngôi sao gần đó và cung cấp những hiểu biết mới về các vụ nổ bức xạ vũ trụ mạnh mẽ được gọi là vụ nổ tia gamma. ALMA cũng là một phần của dự án Kính viễn vọng Chân trời Sự kiện đã chụp được hình ảnh trực tiếp đầu tiên về hố đen vào năm 2019.
Đài quan sát trị giá tới 1,4 tỷ USD này là một dự án hợp tác quốc tế lớn với sự tham gia của Liên minh châu Âu, Mỹ, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Chile. Có khoảng 300 chuyên gia phụ trách vận hành máy tính, máy chủ, hệ thống lưu trữ dữ liệu và màn hình mạnh mẽ của ALMA.
Khám phá vũ trụ qua bản đồ thực tế ảo 3D chi tiết nhất
Các nhà khoa học Thụy Sĩ sử dụng công nghệ VR và kho dữ liệu thiên văn khổng lồ để mô phỏng vũ trụ 360 độ trong thời gian thực.
10 câu đố vui về vũ trụ
Khoa học ngày nay tiến nhanh đến mức đôi khi bạn khó lòng nhận ra đâu là sự thực, đâu là giả tưởng. 10 tuyên bố sau đây bấp bênh giữa hai trạng thái này. Với mỗi câu, bạn hãy phân biệt thực tế - viễn tưởng, và tì
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực
Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?
Trái Đất và các hành tinh hàng xóm, cùng các tiểu hành tinh, hành tinh lùn, thiên thạch, sao chổi... thuộc hệ Mặt Trời (Thái Dương hệ) với Mặt Trời là trung tâm của hệ này.
Sự tiến hóa của lõi Trái đất đã hồi sinh "lớp khiên" bảo vệ hành tinh
Trái Đất đã có thời điểm gần như mất đi "tấm khiên" từ trường, bảo vệ sự sống trên hành tinh của chúng ta, song nó đã được hồi sinh đúng lúc, trước vụ nổ kỷ Cambri.
Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?
Một nhóm các nhà vật lý quyết định ước tính xem chúng ta mất bao nhiêu thời gian để đến được các hệ sao khác trong Dải Ngân hà bằng các tàu vũ trụ hiện có.
