Ký sinh trùng "kiểm soát tâm trí" lây lan tới Hawaii

Các nhà nghiên cứu lần đầu phát hiện loài ký sinh trùng Toxoplasma gondii, có khả năng điều khiển hành vi của chuột, trên hòn đảo Oahu ở Hawaii.

Toxoplasma gondii trước đây chưa từng xuất hiện trên quần đảo Hawaii, vậy bằng cách nào mà chúng đến được Oahu? Trưởng nhóm nghiên cứu Grant Sizemore, chuyên gia về động vật xâm lấn từ Tổ chức Bảo tồn Chim ở Mỹ, giải thích loài ký sinh trùng truyền nhiễm này có thể đã "quá giang" trên những con mèo nhà - vật chủ duy nhất mà chúng có thể sinh sản hữu tính bên trong.

Mặc dù vậy, mèo không thực sự đáng trách bởi con người mới chính là nguyên nhân sâu xa khiến T. gondii lây lan tới Oahu. Những cư dân tại đây đã mang mèo từ nơi khác tới hòn đảo. Một số con trong đó có thể đã đi lạc hoặc bị bỏ rơi, và sinh sôi nảy nở tạo thành quần thể mèo hoang. Cộng đồng mèo này đang đe dọa các loài động vật hoang dã bản địa do là nguồn lây lan ký sinh trùng.

T. gondii có thể lây truyền từ mèo sang hầu hết động vật máu nóng, kể cả con người, thông qua đường phân. Khi các tế bào trứng xâm nhập vào vật chủ mới, chúng phát triển thành các bào tử nhanh (tachyzoite), với khả năng sao chép mạnh đến mức lấn át hệ miễn dịch của vật chủ và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.


T. gondii có thể khiến chuột tự tìm đến mèo. (Ảnh: Feline Nutrition).

Ở chuột, T. gondii có thể kiểm soát hành vi của vật chủ, khiến loài gặm nhấm sợ mèo này tự tìm đến kẻ săn mồi. Đó chính xác là những gì T. gondii muốn, bởi khi mèo ăn chuột bị nhiễm bệnh, các bào tử có cơ hội sinh sản hữu tính để hoàn thành vòng đời.

Nhóm nghiên cứu đã tiến hành khảo sát mèo hoang trên khắp Oahu và phát hiện tới 32 địa điểm công cộng có sự hiện diện của T. gondii. Số lượng mèo chính xác trên đảo không được ghi nhận nhưng theo Sizemore, trung bình có khoảng 23 con ở mỗi địa điểm.

"Tỷ lệ cao mẫu phân mèo chứa tế bào trứng của T. gondii cho thấy loài ký sinh trùng này đang lây lan mạnh tại các công viên và khu vực lân cận. Điều đáng lo ngại là chúng có thể truyền từ mèo sang hầu hết động vật máu nóng, trong cả hệ sinh thái trên cạn, nước ngọt hay nước biển", Sizemore cảnh báo.

Phát hiện của nhóm nghiên cứu được công bố hôm 9/4 trên tạp chí Conservation Science and Practice.

TIN CŨ HƠN
Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Không như hầu hết các thực vật có hoa đều thu ong hút bướm, Joshua chỉ kết đôi với bướm đêm Yucca trong suốt cuộc đời dài đằng đẵng đến hàng trăm năm, thậm chí là 1000 năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Kêu hay không kêu, đó luôn là một câu hỏi khó đối với các con dế đực. Bởi vì tiếng kêu có thể mang lại cho chúng tình yêu, nhưng cũng có thể là cái chết.

Đăng ngày: 01/12/2025
Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Loài bọ cạp mới thuộc họ Euscorpiidae, được nhóm nghiên cứu mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập được trong hang Hua Ma, xã Quảng Khê (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Đăng ngày: 30/11/2025
Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Là cá thể duy nhất còn lại trên Trái Đất từ thời khủng long, cây tuế ở Vườn thực vật Durban tại Nam Phi được mệnh danh là loài cây cô đơn nhất thế giới.

Đăng ngày: 28/11/2025
“Rùng mình” loài cây chảy máu giống con người!

“Rùng mình” loài cây chảy máu giống con người!

Mẹ thiên nhiên ban cho con người muôn vàn những điều tuyệt vời và cũng không thiếu những thứ kì lạ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Giá thành cho 1kg của loại quả này tới hàng triệu đồng nhưng giới nhà giàu Trung Quốc vẫn săn lùng đặt mua cho bằng được.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News