Lần đầu quan sát quá trình thai nghén một hành tinh

Các nhà khoa học Mỹ lần đầu tiên quan sát được toàn bộ quá trình "thai nghén" một hành tinh, nhờ kính thiên văn công suất lớn và những công nghệ quan sát mới.

Quá trình hình thành lên một hành tinh

Theo Washington Post, khi một ngôi sao mới hình thành, nó tạo ra một lượng lớn bụi và khí xung quanh. Bụi và khí này sẽ dần hình thành nên các hành tinh quay xung quanh nó. Tuy nhiên, rất khó để theo dõi được quá trình hình thành của các hành tinh này, vì bụi khí sẽ che khuất ánh sáng từ ngôi sao đó tới Trái Đất.

Nghiên cứu mới được thực hiện bởi Stephanie Sallum và Kate Follette, hai sinh viên sau Đại học trường Arizona và Stanford. Họ tập trung quan sát ngôi sao LkCa15, nằm cách Trái Đất 450 năm ánh sáng.


Mô phỏng hệ sao có ba hành tinh mới hình thành. (Ảnh: NASA).

"Lý do chúng tôi chọn hệ thống này vì nó được hình thành xung quanh một ngôi sao rất mới, với lượng vật chất xung quanh do quá trình hình thành sao để lại", Follette cho biết. "Nó giống một cái bánh vòng khổng lồ, bên trong rỗng, có kích thước tương đương hệ Mặt Trời. Các hành tinh sẽ hình thành ở bên trong khoảng không này".

Nhóm nghiên cứu sử dụng các kính thiên văn công suất lớn và các kỹ thuật mới để quan sát các hành tinh cơ bản (protoplanet) của hệ sao này. Họ tìm kiếm ánh sáng do khí hydro phát ra khi bị hút vào các hành tinh mới. Quá trình này có nhiệt độ rất cao, khoảng 9.700 độ C và phát ra ánh sáng đỏ.

"Sự khác biệt giữa độ sáng của một ngôi sao và một hành tinh mới giống như so sánh một ngọn hải đăng với một con đom đóm. Do đó rất khó để tách ánh sáng phát ra từ một hành tinh để quan sát. Vì thế, chúng tôi phải tập trung quan sát một màu ánh sáng đặc biệt mà hành tinh phát ra nhiều nhất. Tín hiệu thu được sẽ mạnh hơn rất nhiều"., Follette cho biết.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature hôm 18/11. Bằng cách này, nhóm nghiên cứu đã xác định được quỹ đạo của hai hành tinh mới và nghi ngờ rằng có thể có hành tinh thứ ba. Hiện chúng giống như các quả cầu khí khổng lồ. Họ rất ngạc nhiên khi phát hiện ra ít nhất một hành tinh đã hình thành cách đây khoảng hai triệu năm.

Bình luận về vấn đề này, nhà Vật lý thiên văn Zhaohuan Zhu, Đại học Princeton, cho rằng phát hiện này giúp trả lời rất nhiều câu hỏi.

"Gần như chưa ai biết làm cách nào để các hạt bụi ở kích thước micro có thể phát triển to lớn tới 14 bậc độ lớn để trở thành một hành tinh khổng lồ", nhưng "phương pháp mới để tìm các hành tinh trẻ quanh một ngôi sao này sẽ giúp tìm ra nhiều hành tinh tương tự trong tương lai".

TIN CŨ HƠN
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 03/11/2025
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Khoa Học News