Loài bướm bay hơn 4.000km vượt Đại Tây Dương

Tận dụng gió thổi từ sa mạc Sahara ở châu Phi đến Nam Mỹ, bướm Vanessa cardui nhỏ bé có thể bay liên tục 5 - 8 ngày xuyên biển.

Năm 2013, nhà côn trùng học Gerard Talavera tại Viện Thực vật Barcelona kinh ngạc khi bắt gặp vài con bướm Vanessa cardui trên bãi biển ở vùng Guiana thuộc Pháp, Nam Mỹ. Loài bướm này thường xuyên di cư 14.500km từ châu Âu đến châu Phi cận Sahara, nhưng chúng sẽ dừng chân dọc đường để nghỉ ngơi và bổ sung năng lượng. Để đến Nam Mỹ, chúng phải bay không ngừng nghỉ xuyên Đại Tây Dương.


Bướm Vanessa cardui có thể bay xuyên Đại Tây Dương không cần nghỉ. (Ảnh: Roger Vila).

Suốt 10 năm qua, Talavera cùng đồng nghiệp tìm hiểu lý do tại sao bướm Vanessa cardui có thể bay xa như vậy. Nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Communications hôm 25/6 cho thấy, chúng có thể đã thực hiện chuyến đi dài 4.200km xuyên Đại Tây Dương từ Tây Phi với sự trợ giúp của điều kiện gió thuận lợi.

Trong nghiên cứu mới, nhóm nhà khoa học đã xem xét dữ liệu thời tiết trong nhiều tuần trước khi đàn bướm đến Nam Mỹ. Họ cũng giải trình tự gene của Vanessa cardui và biết được chúng là họ hàng của côn trùng ở châu Phi và châu Âu, loại trừ khả năng chúng đến từ Bắc Mỹ. Ngoài ra, phân tích các chất đồng vị trong cánh bướm cũng cho thấy chúng sinh ra ở Tây Âu và Tây Phi.

Tiếp theo, nhóm nghiên cứu giải trình tự ADN của các hạt phấn hoa dính trên cơ thể bướm để tìm ra những loài thực vật mà chúng mới tiếp xúc. Kết quả, đó là Guiera senegalensisZiziphus spina-christi, hai loài cây bụi chỉ ra hoa vào cuối mùa mưa ở Tây Phi. Tổng hợp lại, nhóm nghiên cứu có thể kết luận, bướm Vanessa cardui thực sự bay từ Tây Phi đến Nam Mỹ, vượt qua Đại Tây Dương - một kỳ tích chưa từng được ghi nhận trước đây.

Gió là yếu tố đặc biệt quan trọng trong hành trình mà các nhà khoa học ước tính kéo dài 5 - 8 ngày. Các luồng khí mang tên Lớp Không khí Sahara đưa bụi từ sa mạc Sahara ở châu Phi đến Nam Mỹ, giúp lưu vực sông Amazon màu mỡ hơn. Đôi khi, bụi bay xa tới Florida, giúp tạm thời ngăn chặn các cơn bão. Giờ đây, các nhà khoa học biết rằng Lớp Không khí Sahara cũng quan trọng với côn trùng.

"Bướm chỉ có thể hoàn thành chuyến bay khi sử dụng chiến lược xen kẽ giữa bay chủ động - hoạt động tốn nhiều năng lượng - và lướt theo gió. Chúng tôi ước tính rằng nếu không có gió, chúng chỉ bay được tối đa 780 km trước khi tiêu thụ hết chất béo và năng lượng", Eric Toro-Delgado, nhà sinh vật tại Viện Sinh học Tiến hóa ở Tây Ban Nha, đồng tác giả nghiên cứu, kết luận.

TIN CŨ HƠN
Kỳ lạ loại cây được mệnh danh vua gỗ, cứng hơn thép, đạn bắn không thủng

Kỳ lạ loại cây được mệnh danh vua gỗ, cứng hơn thép, đạn bắn không thủng

Ngay cả khi dùng đạn bắn, viên đạn chạm vào loại cây cũng chỉ để lại một vết mờ mờ, không thể bị suy chuyển.

Đăng ngày: 30/11/2025
Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Loài bọ cạp mới thuộc họ Euscorpiidae, được nhóm nghiên cứu mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập được trong hang Hua Ma, xã Quảng Khê (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Đăng ngày: 30/11/2025
Bọ ngựa phong lan - sát thủ tàn nhẫn dưới vẻ ngoài xinh đẹp

Bọ ngựa phong lan - sát thủ tàn nhẫn dưới vẻ ngoài xinh đẹp

Giống hệt một bông hoa tuyệt đẹp, kể cả hiệu ứng rung rinh như cánh hoa trong gió, bọ ngựa phong lan thực sự là một sát thủ "khát máu" với chiến thuật săn mồi tinh vi một cách tàn nhẫn.

Đăng ngày: 28/11/2025
Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Là cá thể duy nhất còn lại trên Trái Đất từ thời khủng long, cây tuế ở Vườn thực vật Durban tại Nam Phi được mệnh danh là loài cây cô đơn nhất thế giới.

Đăng ngày: 28/11/2025
Loài cây ra toàn trái độc nhưng thân lại là “mỏ vàng” trị giá bạc triệu, người Việt mua về để cầu tài lộc

Loài cây ra toàn trái độc nhưng thân lại là “mỏ vàng” trị giá bạc triệu, người Việt mua về để cầu tài lộc

Giống cây này còn chia làm cây đực và cây cái, chỉ cây cái mới có thể ra quả.

Đăng ngày: 26/11/2025
“Rùng mình” loài cây chảy máu giống con người!

“Rùng mình” loài cây chảy máu giống con người!

Mẹ thiên nhiên ban cho con người muôn vàn những điều tuyệt vời và cũng không thiếu những thứ kì lạ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Loài hoa tuyệt đẹp nhưng khi tàn biến thành đầu lâu đáng sợ

Loài hoa tuyệt đẹp nhưng khi tàn biến thành đầu lâu đáng sợ

Những bông hoa rực rỡ sắc màu ấy chỉ đẹp khi còn tươi nhưng một khi chúng đã tàn lụi, vẻ ngoài càng trở nên hơi đáng sợ...

Đăng ngày: 22/11/2025
Khoa Học News