Lý giải về quầng hào quang rực sáng trên hố đen

Các nhà thiên văn của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) phát hiện quầng hào quang chứa những hạt năng lượng cao chính là tác nhân khiến hố đen phát sáng.

Giải đáp về quầng hào quang trên hố đen

Những quan sát từ kính viễn vọng không gian NuSTAR của NASA có thể đã xác định được nguồn gốc của những tia X quang cực mạnh phát ra từ các hố đen cực lớn. Theo NASA, hiện tượng này do một bộ phận của hố đen tên là quầng hào quang tạo ra.


Hình minh họa ánh sáng tia X phát ra từ một hố đen. (Ảnh: NASA/JPL-Caltech).

Hố đen lóe sáng do NuSTAR phát hiện có tên Markarian 335 (Mrk 335), nằm trong chòm sao Pegasus cách Trái Đất 324 triệu năm ánh sáng. Trong khi bản thân hố đen không phát ra ánh sáng, các kính viễn vọng có thể phát hiện ánh sáng sinh ra từ khí gas bị trọng lực của hố đen như Mrk 335 hút vào. Khi khí gas tiến đến vùng chân trời sự kiện, nó trở nên cực nóng và phát sáng rực trước khi biến mất.

Kính viễn vọng giúp phát hiện ánh sáng phát ra từ quầng hào quang, một cấu trúc bao gồm những hạt năng lượng cao, phát ra ánh sáng dưới dạng quang phổ tia X. Các nhà nghiên cứu đưa ra hai giả thuyết về cấu trúc của quầng hào quang.

Giả thuyết đầu tiên, mô hình "cột đèn", khẳng định quầng hào quang là một nguồn sáng giống như bóng đèn nằm ở phần phía trên và dưới hố đen dọc theo trục quay của nó. Giả thuyết thứ hai, hay còn gọi là là mô hình "bánh mì kẹp", cho rằng quầng hào quang có dạng đám mây khuếch tán bao quanh hố đen, hoặc giống hai phần phẳng bao phủ hố đen.


Mô hình "cột đèn" khẳng định quầng hào quang là một nguồn sáng giống như bóng đèn nằm dọc trục quay của hố đen. (Ảnh: NASA/JPL-Caltech).

Vào tháng 9/2014, kính viễn vọng Swiff của NASA bất ngờ phát hiện sự kiện phát sáng tia X diễn ra tại hố đen Mrk 335 và các nhà thiên văn học đã nhanh chóng chỉnh lại kính NuSTAR để tiếp tục theo dõi.

Lần theo ánh sáng tia X, các nhà khoa học phát hiện nguồn gốc của nó là một quầng hào quang đang bắn ra từ hố đen. Di chuyển ở 20% tốc độ ánh sáng, quầng hào quang hình thành ở đáy của vùng phát sáng trước khi tan biến vào vũ trụ.

Phát hiện trên cung cấp bằng chứng cho mô hình "cột đèn", nhưng nhiều đặc điểm quan trọng của quầng hào quang như cách hình thành và cơ chế phát sáng của nó vẫn là điều bí ẩn.

TIN CŨ HƠN
Cách xem Mặt trăng, sao Hỏa bằng Google Maps

Cách xem Mặt trăng, sao Hỏa bằng Google Maps

Đây không phải là lần đầu tiên Google tích hợp một tính năng thú vị vào Maps và càng không đúng khi phủ nhận Google thờ ơ với vấn đề vũ trụ.

Đăng ngày: 05/10/2025
12 điều kỳ thú nhất về Sao Kim

12 điều kỳ thú nhất về Sao Kim

Sao Kim, hành tinh thứ hai gần Mặt Trời là một vì tinh tú khá kỳ thú. Hãy cùng khám phá những điều kỳ lạ về một trong những người “anh em láng giềng” gần gũi nhất với Hành Tinh Xanh của chúng ta trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 04/10/2025
Siêu trăng là gì?

Siêu trăng là gì?

Ngoài hiện tượng Siêu trăng - Mặt Trăng trông lớn hơn và sáng hơn bình thường, còn có nhiều hiện tượng đặc biệt khác khiến kích thước, độ sáng hay màu sắc Trăng thay đổi.

Đăng ngày: 23/09/2025
Hệ Mặt Trời là gì?

Hệ Mặt Trời là gì?

"Hệ Mặt Trời" (Thái Dương Hệ) là "một hệ hành tinh có Mặt Trời ở trung tâm và các thiên thể nằm trong phạm vi lực hấp dẫn của Mặt Trời".

Đăng ngày: 23/09/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 22/09/2025
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Trái Đất và các hành tinh hàng xóm, cùng các tiểu hành tinh, hành tinh lùn, thiên thạch, sao chổi... thuộc hệ Mặt Trời (Thái Dương hệ) với Mặt Trời là trung tâm của hệ này.

Đăng ngày: 20/09/2025
Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu dải Ngân hà và Thiên hà, Ngân hà và Thiên hà khác nhau như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 07/09/2025
Khoa Học News