Lý giải về quầng hào quang rực sáng trên hố đen

Các nhà thiên văn của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) phát hiện quầng hào quang chứa những hạt năng lượng cao chính là tác nhân khiến hố đen phát sáng.

Giải đáp về quầng hào quang trên hố đen

Những quan sát từ kính viễn vọng không gian NuSTAR của NASA có thể đã xác định được nguồn gốc của những tia X quang cực mạnh phát ra từ các hố đen cực lớn. Theo NASA, hiện tượng này do một bộ phận của hố đen tên là quầng hào quang tạo ra.


Hình minh họa ánh sáng tia X phát ra từ một hố đen. (Ảnh: NASA/JPL-Caltech).

Hố đen lóe sáng do NuSTAR phát hiện có tên Markarian 335 (Mrk 335), nằm trong chòm sao Pegasus cách Trái Đất 324 triệu năm ánh sáng. Trong khi bản thân hố đen không phát ra ánh sáng, các kính viễn vọng có thể phát hiện ánh sáng sinh ra từ khí gas bị trọng lực của hố đen như Mrk 335 hút vào. Khi khí gas tiến đến vùng chân trời sự kiện, nó trở nên cực nóng và phát sáng rực trước khi biến mất.

Kính viễn vọng giúp phát hiện ánh sáng phát ra từ quầng hào quang, một cấu trúc bao gồm những hạt năng lượng cao, phát ra ánh sáng dưới dạng quang phổ tia X. Các nhà nghiên cứu đưa ra hai giả thuyết về cấu trúc của quầng hào quang.

Giả thuyết đầu tiên, mô hình "cột đèn", khẳng định quầng hào quang là một nguồn sáng giống như bóng đèn nằm ở phần phía trên và dưới hố đen dọc theo trục quay của nó. Giả thuyết thứ hai, hay còn gọi là là mô hình "bánh mì kẹp", cho rằng quầng hào quang có dạng đám mây khuếch tán bao quanh hố đen, hoặc giống hai phần phẳng bao phủ hố đen.


Mô hình "cột đèn" khẳng định quầng hào quang là một nguồn sáng giống như bóng đèn nằm dọc trục quay của hố đen. (Ảnh: NASA/JPL-Caltech).

Vào tháng 9/2014, kính viễn vọng Swiff của NASA bất ngờ phát hiện sự kiện phát sáng tia X diễn ra tại hố đen Mrk 335 và các nhà thiên văn học đã nhanh chóng chỉnh lại kính NuSTAR để tiếp tục theo dõi.

Lần theo ánh sáng tia X, các nhà khoa học phát hiện nguồn gốc của nó là một quầng hào quang đang bắn ra từ hố đen. Di chuyển ở 20% tốc độ ánh sáng, quầng hào quang hình thành ở đáy của vùng phát sáng trước khi tan biến vào vũ trụ.

Phát hiện trên cung cấp bằng chứng cho mô hình "cột đèn", nhưng nhiều đặc điểm quan trọng của quầng hào quang như cách hình thành và cơ chế phát sáng của nó vẫn là điều bí ẩn.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là đơn vị đo thông dụng ngoài vũ trụ bao la, rộng lớn. Và người ta thường nhầm lẫn nghĩ rằng đây là đơn vị đo thời gian.

Đăng ngày: 21/02/2025
Thiên Vương Tinh - Hành tinh kỳ lạ nhất Hệ Mặt Trời

Thiên Vương Tinh - Hành tinh kỳ lạ nhất Hệ Mặt Trời

Cho tới khi chưa tìm ra được Hành tinh thứ 9 (chỉ mới là giả thuyết), Thiên Vương Tinh (Uranus) vẫn là hành tinh "khác người" nhất so với 7 hành tinh còn lại của hệ Mặt Trời chúng ta.

Đăng ngày: 17/02/2025
Những sự thật

Những sự thật "khó tin nổi" về sao Thiên vương

Sao Thiên vương có thể chứa được 63 Trái đất bên trong nó, mùa hè ở đây kéo dài tới 42 năm, sao Thiên vương chỉ có 2 mùa.... đây là những sự thật khó tin, ít người biết về sao Thiên Vương.

Đăng ngày: 15/02/2025
Hàng tỉ nền văn minh ngoài hành tinh đã và đang tồn tại

Hàng tỉ nền văn minh ngoài hành tinh đã và đang tồn tại

Các nhà khoa học tính toán và gần như chắc chắn nhiều nền văn minh ngoài Trái đất đã và đang tồn tại trong vũ trụ này.

Đăng ngày: 06/02/2025
Tìm hiểu về tia gamma và chớp gamma

Tìm hiểu về tia gamma và chớp gamma

Tia gamma (kí hiệu là γ) là một loại bức xạ điện từ hay quang tử có tần số cực cao.

Đăng ngày: 06/02/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/01/2025
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 20/01/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News